حدیث زندگانی

وب سایت اموزشی ومشاوره دینی وشبهات دینی درفضازی مجازی بین من وشما

حدیث زندگانی

وب سایت اموزشی ومشاوره دینی وشبهات دینی درفضازی مجازی بین من وشما

نویسندگان

احادیث صبر

چهارشنبه, ۲۳ ارديبهشت ۱۳۹۴، ۰۲:۵۷ ب.ظ
احادیث صبر

 

صبر براى ایمان به منزله سر است نسبت به تن ، پس زمانیکه سر برود ، تن هم مى رود ، همچنان که اگر صبر برود ایمان هم مى رود.
 

 

پیغمبر اکرم صلى الله علیه و آله 
1. صبر بر سه قسم است ، صبر هنگام بلا و مصیبت و صبر بر انجام طاعت و صبر بر ترک معصیت 
عن على علیه السلام قال : قال رسول الله صلى الله علیه وآله وسلم الصبر ثلاثة ، صبر عند المصیبة وصبر على الطاعة وصبر عن المعصیة
                                                                                                        مسکن الفؤاد ص46

امیر المؤمنین علیه السلام
2. بهترین مردم کسى است که ، زمانیکه نعمتى به او اعطا شد ، شکر گوید ، و زمانیکه به مصیبتى گرفتار شد ، صبر کند ، و زمانیکه به او ظلم شد ، گذشت نماید
قال على علیه السلام : خیر الناس من إذا أعطى شکر وإذا ابتلى صبر وإذا ظلم غفر.
                                                                                                           غررالحکم ص277

امام صادق علیه السلام
3. اگر انسان مؤمنى به بلا و مصیبتى گرفتار شد ، و بر آن صبر نمود ، اجرش مانند اجر هزار شهید است
ابى حمزة الثمالى قال قال أبو عبد الله علیه السلام من ابتلى من المؤمنین ببلاء فصبر علیه کان له مثل أجر ألف شهید .
                                                                                                        مسکن الفؤاد ص47

امام صادق علیه السلام
4.صبر براى ایمان به منزله سر است نسبت به تن ، پس زمانیکه سر برود ، تن هم مى رود ، همچنان که اگر صبر برود ایمان هم مى رود .
أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ الصَّبْرُ مِنَ الْإِیمَانِ بِمَنْزِلَةِ الرَّأْسِ مِنَ الْجَسَدِ فَإِذَا ذَهَبَ الرَّأْسُ ذَهَبَ الْجَسَدُ کَذَلِکَ إِذَا ذَهَبَ الصَّبْرُ ذَهَبَ الْإِیمَانُ.
                                                                                                وسائل الشیعة ج3 ص257

رسول خدا صلی الله علیه و اله
5. صبر بهترین مركب سواری است،خداوند هیچ بنده ای را بهتر و گسترده از صبرروزی نداده است 
الصبر خیر مركب ما رزق الله عبدا خیرا له و لا اوسع من الصبر.
                                                                                               میزان الحكم،ج 2،ح 10025

امیر مؤمنان علی علیه السلام
6. بر شما باد صبر و استقامت كردن،زیرا صبر نسبت به ایمان ،همانند سر به بدن است است.
علیكم بالصبر فان الصبر من الایمان كالراس من الجسد.
لا ایمان لمن لا صبر له،
كسی كه صبر و استقامت ندارد،ایمان او پایدار نخواهد ماند.
                                                                                              نهج البلاغه،كلمات قصار 82

حضرت علی علیه السلام
7. شخص صبور، پیروزی را از دست نخواهد داد هر چند طول بكشد 
لا یعدم الصبور الظفر و ان طال به الزمان.
                                                                                  نهج البلاغه،كلمات قصار،حكمت 153

پیامبر اكرم صلی الله علیه و اله
8. صبر نصف ایمان است
الصبر نصف الایمان.
                                                                                               محجة البیضاء،ج 7،ص 106

رسول خدا صلی الله علیه و اله
9. صبر،گنجی از گنج های بهشت است
الصبر كنزمن كنوز الجنة.
                                                                                               محجة البیضاء،ج 7،ص 107

امیر مؤمنان علیه السلام 
10. صبر و شكیبایی به پیشرفت هر كار(مهمی)كمك می كند
الصبرعون علی كل امر.

                                                                                                     غرر الحكم،حدیث 765

امیر مؤمنان علیه السلام
11. اگر صبر كنی،به خاطر صبر خودبه مقامات ابرار و نیكوكاران می رسی و اگر بی صبری كنی،این بی صبری تو را در عذاب دوزخ وارد می كند 
ان صبرت ادركت بصبرك منازل الابرار و ان جزعت اوردك جزعك عذاب النار.
                                                                                                  شرح غرر الحكم،ح 3713

امام صادق علیه السلام
12. هر كس از مؤمنان به بلایی گرفتار شود(و)شكیبایی را از دست ندهد،پاداش هزار شهید دارد 
من ابتلی من المؤمنین ببلاء فصبر علیه كان له مثل اجر الف شهید.
                                                                                                    اصول كافی،ج 2،ص 92

پیامبر اكرم صلی الله علیه و اله
13. كسانی كه به بلایی مبتلا شود وشكیبایی كند و نعمتی به او برسد و شكر آن را به جا آورد و مورد ستم واقع شود و(با بزرگواری)طرف راببخشد،چنین كسانی امنیت و آرامش(در قیامت دارند)و آنها دایت یافتگانند.
من ابتلی فصبر واعطی فشكر و ظلم فغفر اولئك لهم الا من و هم مهتدون.
مجمع الانوار،ج 2،ص 526 حدیث 830

امام صادق علیه السلام
14. صبر،آنچه را كه در درون بندگان خدا ازنور و صفا وجود دارد،آشكار می كند و بی صبری و ناشكیبایی، آنچه را كه در درون آنها از ظلمت ووحشت است،ظاهر می سازد.

الصبر یظهر ما فی بواطن العباد من النور و الصفاءو الجزع یظهر ما فی بواطنهم من الظلمة و الوحشة.
                                                                                           بحار الانوار،ج 68،ص 90،ح 44

امیر مؤمنان علیه السلام
15. اساس وریشه صبر،ایمان و یقین خوب، نسبت به خداوند است. 
اصل الصبر حسن الیقین بالله 
                                                                                                     غرر الحكم،حدیث 213

امام صادق علیه السلام
16. انا صبرو شیعتنا اصبر منا، ما صبورانیم،ولی شیعیان ما از ما صبورترند».راوی سؤال می كند،فدایت شوم! چگونه شیعیان شما از شما صبورترند؟امام در پاسخ فرمودند:«لانا نصبر علی ما نعلم و شیعتنا یصبرون علی ما لا یعلمون، چون ما بر چیزی كه می دانیم(و از اسرار آن آگاهیم) 
صبر می كنیم،ولی شیعیان ما در برابر اموری كه از اسرارش آگاه نیستند صبر می كنند.
                                                                                              كافی،ج 2،ص 93،حدیث 25

امیر مؤمنان علی علیه السلام
17. كسی كه پی در پی حوادث ناخوشایندی برایش حادث شود،فضیلت صبر را برایش فرهم می كند برای هر نعمتی كلید و قفل و بندی است،كلید آن صبر و قفل و بند آن،تنبلی و كسالت است.

من توالت علیه نكبات الزمان اكسبته فضیلة الصبر…لكل نعمة مفتاح و مغلاق و مفتاحها الصبر و مغلاقها الكسل.

                                                                    شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید،ج 20،ص 322

 رسول خدا صلی الله علیه و اله
18. كسی كه خود رابه چهره صابران در آورد(و جزع و فزع را ترك گوید)، خداوند روح صبر را به او می بخشد و كسی كه به چهره عفیفان در آید،خداوند او را به زینت عفت می آراید و كسی كه در چهره بی نیازان در آید،خداوند اورا بی نیاز می سازد و به هیچ بنده ای موهبتی بهتر و گسترده تر از صبر عطا نشده است 
من یتصبر یصبره الله و من یستعفف یعفه الله،و من یستغن یغنه الله و ما اعطی عبد عطاء هو خیر و اوسع من الصبر.
                                                                                       میزان الحكمه،ج 2،حدیث 10128

 امیر مؤمنان علی علیه السلام
19. كسی كه دوست دارد عمر طولانی داشته باشد،باید قلب صبوری در برابر مصائب آماده كند 
من احب البقاء فلیعد للمصائب قلباصبورا.
                                                                                     بحار الانوار،ج 75،ص 81،حدیث 71

امیر مؤمنان علی علیه السلام
20. از جزع و ناشكیبایی بپرهیز،زیرا امید انسان را قطع و كوشش و تلاش را ضعیف ساخته و غم اندوه به بار می آورد
ایاك و الجزع فانه یقطع الامل و یضعف العمل و یورث الهم.
                                                                                                 بحار الانوار،ج 79،ص 144

حضرت علی علیه السلام
21. جزع(دربرابر مصائب)،مقدرات را تغییر نمی دهد،ولی اجر و پاداش انسان را از بین می برد
الجزع لا یدفع القدر و لكن یحبط الاجر.
                                                                                                   غرر الحكم،حدیث 1876

امام هادی علیه السلام
22. مصیبت برای انسان صبوریكی است و برای انسان بی صبر و ناشكیبا دوتاست
 المصیبة للصابر واحدة و للجازع اثنان.
                                                                                                 بحار الانوار،ج 79،ص 144

23. امام كاظم علیه السلام در بیان یكی از وصایای حضرت مسیح علیه السلام می فرمایند
:« دل های خود را پناهگاه شهوات قرار ندهید،آن كس كه در بلا،بیشتر بی تابی می كند،علاقه اش به دنیا بیشتر است و آن كس كه در بلا،شكیباتر است،نسبت به دنیا،بی اعتناتر است

ولا تجعلوا قلوبكم ماوی للشهوات ان اجزعكم عند البلاء لاشدكم حبا للدنیا و ان اصبركم علی البلاء لازهدكم فی الدنیا.
                                                                                                   بحار الانوار،ج 1،ص 106

امیر مؤمنان علی علیه السلام
24. كسی كه صبر او را نجات ندهد،بی تابی او را هلاك خواهد كرد
من لم ینجه الصبر اهلكه الجزع
                                                                                                   بحار الانوار،ج 68،ص 96

 

  • رسم زندگانی

چهل حدیث از امام موسی کاظم (ع)

چهارشنبه, ۲۳ ارديبهشت ۱۳۹۴، ۰۲:۵۳ ب.ظ
چهل حدیث از امام موسی کاظم (ع)
چهل حدیث از امام موسی کاظم (ع)
 
احادیثی پیرامون دعا، توکل، انتظار فرج، فهم دین، محاسبه نفس، سکوت، خوش اخلاقی و …
 

1. مَن لَم یجِد لِلاساءَةِ مَضَضّا لَم یکن عِندَهُ لِلاِحسانِ مَوقعٌ
کسی که مزه رنج و سختی را نچشیده ، نیکی و احسان در نزد او جایگاهی ندارد.

بحارالانوار، جلد 78، ص333

2. مَن دَعا قَبلَ الثَّناءِ عَلَی الله و الصَّلاهِ عَلَی النَّبِی (صلی الله علیه وآله) كَانَ كَمَن رَمی بِسَهمٍ بِلا وَتر
هر كه پیش از ستایش بر خدا و صلوات بر پیغمبر (صلی الله علیه وآله) دعا كند چون كسی است كه بی زه كمان كشد.

تحف‌العقول ، ص‌ 425

3. أوشَک دَعوَةً‌ وَ أسرَعُ إجابَةُ دُعاءُ المَرءِ لاِخیهِ‌ بِظَهرِ الغَیبِ
دعایی که بیشتر امید اجابت آن می رود و زودتر به اجابت می رسد،‌ دعا برای برادر دینی است در پشت سر او.

اصول کافی،ج1 ،ص52

4. مَن أرادَ أن یکنَ‌ أقوَی النّاسِ‌ فَلیتَوکل عَلی الله
هر که می خواهد که قویترین مردم باشد بر خدا توکل نماید.

بحار الانوار، ج7 ، ص143

5. أفضَلُ العِبادَةِ بَعدِ المَعرِفَةِ‌ إِنتِظارُ‌ الفَرَجِ 
بهترین عبادت بعد از شناختن خداوند ،‌ انتظار فرج و گشایش است.

 

تحف العقول، ص403

 

چهل حدیث از امام موسی کاظم (ع)

6. مَلْعُونٌ مَنْ اغْتابَ أخاهُ
ملعون است کسی که از برادرش غیبت کند.

بحار الأنوار، ج 74، ص 232

7. رَجُلٌ مِنْ أهْلِ قُمَ یَدْعوُ النّاسَ إلَی الحَقِّ، یَجْتَمِعُ مَعَهُ قَوْمٌ كَزُبَرِ الحَدیدِ
مردی از قم، مردم را به حق فرا می‌خواند و گروهی چون پاره‌های آهن [استوار]، پیرامون او گرد می‌آیند.

بحارالأنوار، ج 57، ص 216

8. تَفَقَّهوا فی دینِ الله فإنَّ الفقه مفتاحُ البَصیرة،وتَمامُ العِبادة و السّببُ إلی المنازل الرفیعة و الرُّتبِ الجَلیلة فی الدین و الدنیا،و فَضلُ الفَقیه علی العابد كَفَضلِ الشمسِ علی الكواكب و مَن لَم یَتَفَقَّه فی دینهِ لَم یَرضَ اللهُ لهُ عملاً
در دین خدا، دنبال فهم عمیق باشید؛ زیرا فهم عمیق در دین، كلید بصیرت و كمال عبادت و سبب تحصیل مقام های والا و مراتب شكوهمند در امور دین ودنیاست. و برتری فقیه بر عابد، مانند آفتاب است بر كواكب، و كسی كه در دینش فهم ِعمیق نجوید، خداوند هیچ عملی را از او نپسندد.

تحف العقول ص410

9. مَنِ استَوى‏ یوماهُ فَهُوَ مَغبُونٌ
هر کسى که دو روزش مساوى باشد (و روز بعد بهتر از روز قبل نباشد) مغبون است.

بحار الأنوار،ج 78،ص326،ح5

10. لَیسَ مِنّا مَن لَم یُحاسِبْ نَفسَهُ فی كُلِّ یَومٍ فَإنْ عَمِلَ حَسَناً استَزادَ اللهَ و إنْ عَمِلَ سیّئاً اسْتَغفَرَ اللهَ مِنهُ و تابَ اِلَیهِ
از مانیست كسی كه هر روز حساب خود رانكند ،پس اگر كار نیكی كرده است از خدا زیادی آن را بخواهد،واگر بدی كرده،از خدا آمرزش طلب نموده و به سوی او توبه نماید.

اصول كافی ج 4 ص191

چهل حدیث از امام موسی کاظم (ع)

 

 

11. قِلَّهُ المَنطِق حُکمٌ عَظِیم، فَعَلَیکُم بِالصُّمتِ
بر شما باد به خموشی که کم گویی، حکمت بزرگی است.

بحاالانوار ، ج 78 ، ص 321

12. مَن اَحزَنَ والدَیهِ فَقَد عَقهُما
هر که پدر و مادر را اندوهگین کند آنان را ناسپاسی کرده است.

تحف العقول ، ص 425

13. مَا مِن شَیءٍ تَراهُ عَینَاک إلّا وَ فِیه مَوعِظَه
چیزی نیست که چشمانت آن را بنگرد ، مگر آن که در آن پند و اندرزی است.

بحاالانوار ، ج 78 ، ص 319

14. وَاللّه‏ِ ما اُعطِىَ مُومِنُ قَطَّ خَیرَ الدُّنیا وَالآخِرَةِ، اِلاّ بِحُسنِ ظَنِّهِ بِاللّه‏ِ عَزَّوَجَلَّ وَ رَجائِهِ لَهُ وَ حُسنِ خُلقِهِ وَالکفِّ عَنِ اغتیاب المُؤمِنینَ
به خدا قسم خیر دنیا و آخرت را به مؤمنى ندهند مگر به سبب حسن ظن و امیدوارى او به خدا و خوش اخلاقى اش و خوددارى از غیبت مؤمنان.

بحارالأنوار، ج 6، ص 28، ح29

15. إنَّ الحَرامَ لا یُنمى‏ وإن نُمِىَ لا یُبارَكُ فیهِ
مال حرام افزون نمى‏گردد و اگر هم افزون گردد برکت نمى‏یابد.

الکافى ، ج 5، 125

 

چهل حدیث از امام موسی کاظم (ع) 

 

16. مَنِ اقتَصَدَ وَقَنَعَ بَقِیَت عَلَیهِ النِّعمَةُ ومَن بَذَّرَ وأسرَفَ زالَت عَنهُ النِّعمَةُ
هرکه میانه‏روى کند و قناعت ورزد، نعمت بر او بپاید و هر که بى‏جا مصرف نماید و زیاده‏روى کند، نعمتش زوال یابد.

تحف‏العقول، ص 403

17. لِكُلِّ شَیءٍ دَلِیلٌ وَ دَلیلُ العَاقِل التَّفَكُّر، وَ دَلیلُ التَّفكُّرِ الصُمت 
برای هر چیزی دلیلی باید، و دلیل خردمند تفكر است، و دلیل تفكر خاموشی.

تحف العقول ، ص 406

18. طوبى لِلمُصلِحینَ بَینَ النّاسِ، اُولئِكَ هُمُ المُقَرَّبونَ یَومَ القیامَةِ
خوشا به حال اصلاح‏کنندگان بین مردم، که آنان همان مقرّبان روز قیامت‏اند.

تحف العقول، ص 393

19. إنَّ العاقِلَ لایَکذِبُ و إن کانَ فیهِ هَواهُ 
خردمند دروغ نمى‏گوید ، اگرچه میل او در آن باشد.

تحف العقول ، ص 391

20. اللّهَ جَلَّ وعَزَّ یُبغِضُ العَبدَ النَّوّامَ الفارِغَ 
خداوند عزّوجلّ، بنده خواب آلوده بیکار را دشمن دارد.

الکافی: ج 5 ، ص 84 ، ح 2

21. مُجَالِسَه أَهلِ الدِّینِ شَرَفُ الدَّنیَا وَ الاخِرَه
همنشینی با اهل دین، شرف دنیا و آخرت است.

تحف العقول ، ص 420

22. مُشاوَرَةُ العاقِلِ النّاصِحِ یُمنٌ وَ بَرَكَةٌ وَ رُشدٌ وَ تَوفیقٌ مِنَ اللّه
مشورت با عاقلِ خیرخواه، خجستگى، برکت، رشد و توفیقى از سوى خداست.

تحف العقول، ص 398

23. دَعوَةِ الصائِمِ تَستَجابُ عِندَ اِفطارِه 
دعاى شخص روزه‏دار هنگام افطار مستجاب مى‏شود.

بحار الانوار ج 92 ص 255 ح 33

24. الغَضَبُ مِفتَاحُ الشَّر
خشم كلید هر بدی است.

تحف العقول، ص 416

25. لِكُلِّ شَیءٍ زَكاهٌ، وَ زَكاهُ الجَسَدِ صِیامُ النَّوافِل
برای هر چیزی زكاتی است، و زكات تن روزه های مستحبی است.

تحف العقول، ص 425

26. التَّدبِیرُ نِصفُ العیشِ
تدبیر نیمی از زندگی است.

تحف العقول، ص 425

27. مَن وَلَههُ الفَقرُأبطَرهُ الغِنى
آن که نَدارى حیرانش کند، توانگرى سرمستش مى سازد.

بحارالانوار،ج۷۴ص۱۹۸

28. مَن رَأى أخاهُ عَلَى أمرٍ یُکرِهُهُ فَلَم یَرِدهُ عنهُ وَ هُو یقدِر عَلَیهِ، فَقَد خَانَه
هر که برادرش را در کارى ناپسند ببیند و بتواند او را از آن باز دارد و چنین نکند، به او خیانت کرده است.

الامالى صدوق،ص۳۴۳

29. اَفضَلُ ما یَتَقَرَّبُ به العَبدُ اِلی اللهِ بَعدِ المَعرِفَةِ به، الصَلوةُ
بهترین چیزی که بنده بعد از شناخت خدا به وسیله آن به درگاه الهی تقرب پیدا می کند، نماز است.

تحف العقول،ص455

30. إنَّ أعظَمَ النّاسِ قَدَراً الَّذِی لایَرَی الدُّنیا لِنَفسِه خَطَرا، اما إنَّ أبدانَكُم لَیس لَها ثَمَنٌ إلّا الجَّنه، فَلا تَبِیعُوها بِغِیرِها
به راستی كه با ارزش ترین مردم كسی است كه دنیا را برای خود مقامی نداند، بدانید بهای تن شما مردم، جز بهشت نیست، آن را جز بدان مفروشید.

تحف‌العقول‌ ، ص‌410

 

چهل حدیث از امام موسی کاظم (ع)

31. أفضَل مَا یَتَقَرَّبُ بِه العَبدِ إلَی الله بَعدَ المَعرِفَهُ بِه الصَّلاه وَ بِرُّ الوالِدَینِ و تَركُ الحَسَد و العُجبُ و الفَخر
بهترین چیزی كه به وسیله آن بنده به خداوند تقرب می جوید، بعد از شناختن او، نماز و نیكی به پدر و مادر و ترك حسد و خودبینی و به خود بالیدن است.

تحف‌العقول‌ ، ص‌ 412

32. إنَّ الله حَرَّمَ الجَنَّهَ عَلی كُلِّ فَاحِشٍ بذِی قَلِیلِ الحَیاءِ لا یُبالِی مَا قَال وَ لا مَا قِیل فِیه
خداوند بهشت را بر هر هرزه گوی كم حیا كه باكی ندارد چه می گوید و یا به او چه گویند حرام گردانیده است.

تحف‌العقول‌، ص‌ 416

33. إیّاكَ و الكِبر، فَإنَّهُ لایَدخُلُ الجَنَّهَ مَن كَانَ فِی قَلبِه مِثقالَ حَبَّهٍ مِن كِبر
از كبر و خودخواهی بپرهیز، كه هر كسی در دلش به اندازه دانه ای كبر باشد، داخل بهشت نمی شود.

تحف‌العقول، ص‌ 417

34. إیّاكَ و مُخَالِطَهُ النّاس و الإنس بِهِم إلا أن تَجِدَ مِنهُم عَاقِلاً و مَأمُوناً فَآنَسَ بِه و أهرَبَ مِن سایِرهِم كَهَربُكَ مِن السِّباعِ الضّارِیه
بپرهیز از معاشرت با مردم و انس با آنان، مگر این كه خردمند و امانت داری در میان آنها بیایی كه (در این صورت) با او انس گیر و از دیگران بگریز، به مانند گریز تو از درنده های شكاری.

تحف‌العقول ، ص‌ 420

 

چهل حدیث از امام موسی کاظم (ع)

35. كُلَّما أحدَثَ النّاس مِنَ الذُّنُوبِ ما لَم یَكُونُوا یَعمَلُون، أحدَثَ اللهُ لَهُم مِن البَلاءِ مَا لَم یَكُونُوا یَعِدُّون
هرگاه مردم گناهان تازه ای که نمی كردند انجام دهند، خداوند بلاهایی تازه به آن ها دهد كه به حساب نمی آوردند.

تحف‌العقول ، ص‌ 434

36. مَن استَوی یَوماهُ فَهُو مَغبُون، و مَن كَان آخَر یَومَیه شَرُّهُما فَهُو مَلعُون، و مَن لَم یَعرف الزِّیادَه فِی نَفسِه فَهُو فی نُقصان، و مَن كان إلی النُّقصان فَالمَوتُ خَیرٌ لَهُ مِنَ الحَیاه
كسی كه دو روزش مساوی باشد، مغبون است، و كسی كه دومین روزش، بدتر از روز اولش باشد ملعون است، و كسی كه در خودش افزایش نبیند در نقصان است، و كسی كه در نقصان است مرگ برای او بهتر از زندگی است.

بحاالانوار، ج‌ 78، ص‌ 327

37. لَیسَ مِنّا مَن لَم یُحاسبُ نَفسَه فِی كُلِّ یَومٍ، فَإن عَمِلَ حسناً استَزدادَ الله، و إن عَمِل سَیِّئاً استغفِرُ الله مِنه و تَاب إلیه
از ما نیست كسی كه هر روز حساب خود را نكند، پس اگر كار نیكی كرده است از خدا زیادی آن را بخواهد، و اگر در آن كار بدی كرده، از خدا آمرزش طلب نموده و به سوی او توبه نماید.

اصول‌الكافى، ج‌ 4، ص‌ 191

38. إصبِر عَلَی طَاعَهِ الله و إصبِر عَنِ مَعاصِی الله، فإنّما الدُّنیا ساعَه، فَما مَضی مِنها فَلَیس تَجِد لَهُ سُرورا و لا حُزناً، و مَا لَم یَاتِ مِنها فَلیسَ تَعرِفُه، فَاصبِر عَلی تِلكَ السّاعَهِ الَّتِی أنت فِیها فَكَأنَّكَ قَد اغتَبَطَت
بر طاعت خدا صبر كن، از معاصی خدا صبر كن، دنیا همان ساعتی است، آن چه رفته نه شادی دارد و نه غم، آن چه نیامده ندانی كه چیست؟ به همان ساعتی كه در آنی صبر كن هم چنان باشد كه تو رشك برده شده ای.

تحف‌العقول ، ص‌ 417

39. مَثَلُ الدُّنیا مَثَل مَاءِ البَحر، كُلَّما شربَ مِنهُ العَطشان أزدادَ عَطَشاً حَتّی یقتِله
دنیا چون آب دریاست، هر چه تشنه كامش بیشتر نوشد، بیشتر تشنه شود تا او را بكشد.

تحف‌العقول ، ص‌ 417

40. وَجَدتُ عِلمَ الناس فی اَربعٍ:
اَوّلُهاأن تَعرِفَ رَبَّکَ 
وَالثّانیةُ أن تَعرِفَ ما صَنَعَ بکَ 
وَالثّالثَةُ أن تَعـرِفَ ماأرادَ مِـنکَ 
وَالرّابعَةُ أن تَعرفَ ما َیخرُجُکَ مِن دینِکَ
علومی را که مردم به آن نیاز دارند در چهار چیز یافتم :
اول اینکه خدای خودت را بشناسی .
بشناسی که خداوند با تو چه کار کرده است .
بشناسی که خداوند چه چیزی از تو می خواهد .
و بشناسی که چه چیزی تو را از دینت خارج می کند.

بحارالانوار، ج 78 ، ص 328

 


  • رسم زندگانی

چهل حدیث کوتاه از امام سجاد (ع)

چهارشنبه, ۲۳ ارديبهشت ۱۳۹۴، ۰۲:۴۶ ب.ظ
قالَ الاِْمامُ السَّجّادُ (علیه السلام): 
۱- مقام رضا

«الرِّضا بِمَکْرُوهِ الْقَضاءِ أَرْفَعُ دَرَجاتِ الْیَقینِ.»: 

خشنودى از پیشامدهاى ناخوشایند، بلند‌ترین درجه یقین است. 


۲- کرامت نفس

«مَنْ کَرُمَتْ عَلَیْهِ نَفْسُهُ هانَتْ عَلَیْهِ الدُّنْیا.»: 

هر که کرامت و بزرگوارى نفس داشته باشد، دنیا را پَست انگارد. 


۳- دنیا مایه ارزش نیست

«أَعْظَمُ النّاسِ خَطَرًا مَنْ لَمْ یَرَ الدُّنْیا خَطَرًا لِنَفْسِهِ.»: 

پرارزش‌ترین مردم کسى است که دنیا را مایه ارزش خود نداند. 


۴- پرهیز از دروغ

«إِتَّقُوا الْکِذْبَ الصَّغیرَ مِنْهُ وَ الْکَبیرَ فى کُلِّ جِدٍّ وَ هَزْل فَإِنَّ الرَّجُلَ إِذا کَذَبَ فى الصَّغیرِ إِجْتَرَءَ عَلَى الْکَبیرِ.»: 

از دروغ کوچک و بزرگ در هر جدّى و شوخی بپرهیزید، زیرا چون کسى دروغ کوچک گفت بر دروغ بزرگ نیز جرأت پیدا مى کند. 


۵- خود نگه دارى

«أَلْخَیْرُ کُلُّهُ صِیانَةُ الاِْنْسانِ نَفْسَهُ.»: 

تمام خیر آن است که انسان خود را نگه دارد. 


۶- همنشینان ناشایسته

«إِیّاکَ وَ مُصاحَبَةَ الْکَذّابِ، فَإِنَّهُ بِمَنْزِلَةِ السَّرابِ یُقَرِّبُ لَکَ البَعیدَ وَ یُبَعِّدُ لَکَ الْقَریبَ. وَ إِیّاکَ وَ مُصاحَبَةَ الْفاسِقِ فَإِنَّهُ بایَعَکَ بِأُکْلَة أَوْ أَقَلَّ مِنْ ذلِکَ. وَ إِیّاکَ وَ مُصاحَبَةَ الْبَخیلِ فَإِنَّهُ یَخْذُلُکَ فى مالِهِ أَحْوَجَ ما تَکُونُ إِلَیْهِ. وَ إِیّاکَ وَ مُصاحَبَةَ الاَْحْمَقِ، فَإِنَّهُ یُریدُ أَنْ یَنْفَعَکَ فَیَضُرُّکَ. وَ إِیّاکَ وَ مُصاحَبَةَ الْقاطِعِ لِرَحِمِهِ، فَإِنّى وَجَدْتُهُ مَلْعُونًا فى کِتابِاللّهِ.»: 

۱ـ مبادا با دروغگو همنشین شوى که او چون سراب است، دور را به تو نزدیک کند و نزدیک را به تو دور نماید. 

۲ـ مبادا با فاسق و بدکار همنشین شوى که تو را به یک لقمه و یا کمتر بفروشد. 

۳ـ مبادا همنشین بخیل شوى که او در نهایتِ نیازت بدو، تو را واگذارد. 

۴ـ مبادا با احمق رفیق شوى که چون خواهد سودت رساند، زیانت می‌زند. 

۵ ـ مبادا با آنکه از خویشان خود مى برد، مصاحبت کنى که من او را در قرآن ملعون یافتم. 


۷- ترک سخن بى فایده و دورى از جدل

«إِنَّ الْمَعْرِفَةَ وَ کَمالَ دینِ الْمُسْلِمِ تَرْکُهُ الْکَلامَ فیما لا یَعْنیهِ وَ قِلَّةُ مِرائِهِ وَ حِلْمُهُ وَ صَبْرُهُ وَ حُسْنُ خُلْقِهِ.»: 

معرفت و کمال دیانت مسلمان، ترکِ کلام بى فایده و کم جدل کردن، و حلم و صبر و خوشخویى اوست. 


۸- محاسبه نفس و توجّه به معاد

«إِبْنَ آدَمَ! إِنّکَ لا تَزالُ بِخَیْر ما کانَ لَکَ واعِظٌ مِنْ نَفْسِکَ، وَ ما کانَتِ الُْمحاسَبَةُ مِنْ هَمِّکَ، وَ ما کانَ الْخَوْفُ لَکَ شِعارًا وَ الْحَذَرُ لَکَ دِثارًا. 

إِبْنَ آدَمَ! إِنَّکَ مَیِّتٌ وَ مَبْعُوثُ وَ مَوْقُوفٌ بَیْنَ یَدَىِ اللّهِ جَلَّ وَ عَزَّ، فَأَعِدَّ لَهُ جَوابًا.»: 

اى فرزند آدم! به راستى که تو پیوسته رو به خیرى، تا خودت را پند دهى و حساب خودت را برسى و ترس از خدا را روپوش و پرهیز را زیرپوش خود سازى. 

اى فرزند آدم! تو خواهى مرد و برانگیخته خواهى شد و در حضور خداوند عزّ و جَلّ قرار خواهى گرفت، پس براى او جوابى را آماده کن. 


۹- نتایج دعا

«أَلْمُؤْمِنُ مِنْ دُعائِهِ عَلى ثَلاث: إِمّا أَنْ یُدَّخَرَ لَهُ وَ إِمّا أَنْ یُعَجَّلَ لَهُ وَ إِمّا أَنْ یُدْفِعَ عَنْهُ بَلاءً یُریدُ أَنْ یُصیبَهُ.»: 

مؤمن از دعایش سه نتیجه مى گیرد: 

۱ـ یا برایش ذخیره گردد، 

۲ـ یا در دنیا برآورده شود، 

۳ـ یا بلایى را که خواست به او برسد، از او بگرداند. 


۱۰- مبغوضیت گداى بخیل

«إِنَّ اللّهَ لَیُبْغِضُ الْبَخیلَ السّائِلَ الُْمحْلِفَ.»: 

به راستى که خداوند، گداى بخیلى را که سوگند مى خورد دشمن دارد. 


۱۱- اسباب نجات

«ثَلاثٌ مُنْجِیاتٌ لِلْمُؤْمِنِ: کَفُّ لِسانِهِ عَنِ النّاسِ وَ اغْتِیابِهِمْ. وَ اشْتِغالُهُ نَفْسَهُ بِما یَنْفَعُهُ لاِخِرَتِهِ وَ دُنْیاهُ وَ طُولُ الْبُکاءِ عَلى خَطیئَتِهِ.»: 

سه چیز سبب نجات مؤمن است: 

۱ـ بازداشتن زبان از غیبت مردم، 

۲ـ مشغول کردن خودش به آنچه که براى آخرت و دنیایش سود دهد، 

۳ـ و گریستن طولانى بر گناهش. 


۱۲- به سوى بهشت

«مَنِ اشْتاقَ إِلى الْجَنَّةِ سارَعَ إِلَى الْخَیْراتِ وَ سَلا عَنِ الشَّهَواتِ وَ مَنْ أَشْفَقَ مِنَ النّارِ بادَرَ بِالتَّوْبَةِ إِلَى اللّهِ مِنْ ذُنُوبِهِ وَ راجَعَ عَنِ الَْمحارِمِ.» 

هر که مشتاق بهشت است به حسنات شتابد و از شهوات دورى گزیند، هر که از دوزخ ترسد براى توبه از گناهانش به درگاه خدا پیشى گیرد و از حرام‌ها برگردد. 


۱۳- ثواب نگاه

«نَظَرُ المُؤْمِنِ فى وَجْهِ أَخیهِ المُؤْمِنِ لِلْمَوَدَّةِ وَ الَْمحَبَّةِ لَهُ عِبادَةٌ.»: 

نگاه مهرآمیز مؤمن به چهره برادر مؤمنش و محبّت به او عبادت است. 


۱۴- پارسایى و دعا

«ما مِنْ شَىْء أَحَبُّ إِلَى اللّهِ بَعْدَ مَعْرِفَتِهِ مِنْ عِفَّةِ بَطْن وَ فَرْج وَ ما مِنْ شَىْء أَحَبُّ إِلَى اللّهِ مِنْ أَنْ یُسْأَلَ.»: 

چیزى نزد خدا، پس از معرفت او، محبوب‌تر از پارسایى شکم و شهوت نیست، و چیزى نزد خدا محبوب‌تر از درخواست کردن از او نیست. 


۱۵- پذیرش عذر دیگران

«إِنْ شَتَمَکَ رَجُلٌ عَنْ یَمینِکَ ثُمَّ تَحَوَّلَ إِلى یَسارِکَ وَ اعْتَذَرَ إِلَیْکَ فَاقْبَلْ عُذْرَهُ.» 

اگر مردى از طرف راستت به تو دشنام داد و سپس به سوى چپت گردید و از تو عذرخواهى نمود، عذرش را بپذیر. 


۱۶- حقّ خدا بر بنده

«فَأَمّا حَقُّ اللّهِ الاَْکْبَرِ فَإِنَّکَ تَعْبُدُهُ لا یُشْرِکُ بِهِ شَیْئًا فَإِذا فَعَلْتَ ذلِکَ بِإِخْلاص جَعَلَ لَکَ عَلى نَفْسِهِ أَنْ یَکْفِیَکَ أَمْرَ الدُّنْیا وَ الاْخِرَةِ وَ یَحْفَظَ لَکَ ما تُحِبُّ مِنْ‌ها.» 

حقّ خداوند بزرگ این است که او را بپرستى و چیزى را شریکش ندانى و چون از روى اخلاص این کار را کردى، خدا بر عهده گرفته که کار دنیا و آخرت تو را کفایت کند و آنچه از او بخواهى برایت نگه دارد. 


۱۷- حقّ پدر بر فرزند

«وَ أَمّا حَقُّ أَبیکَ فَتَعْلَمَ أَنَّهُ أَصْلُکَ وَ أَنَّکَ فَرْعُهُ وَ أَنَّکَ لَوْلاهُ لَمْ تَکُنْ، فَمَهْما رَأَیْتَ فى نَفْسِکَ مِمّا تُعْجِبُکَ فَاعْلَمْ أَنَّ أَباکَ أَصْلُ النِّعْمَةِ عَلَیْکَ فیهِ وَ احْمَدِ اللّهَ وَ اشْکُرْهُ عَلى قَدْرِ ذلِکَ.»: 

و امّا حقّ پدرت را باید بدانى که او اصل و ریشه توست و تو شاخه او هستى، و بدانى که اگر او نبود تو نبودى، پس هر زمانى در خود چیزى دیدى که خوشت آمد بدان که [از پدرت دارى]، زیرا اساس نعمت و خوشى تو، پدرت مى باشد، و خدا را سپاس بگزار و به‌‌ همان اندازه شکر کن. 


۱۸- تقدّم طاعت خدا بر هر چیز

«قَدِّمُوا أَمْرَ اللّهِ وَ طاعَتَهُ وَ طاعَةَ مَنْ أَوْجَبَ اللّهُ طاعَتَهُ بَیْنَ یَدَىِ الاُْمُورِ کُلِّ‌ها.» 

طاعت خدا و طاعت هر که را خدا واجب کرده بر همه چیز مقدّم بدارید. 


۱۹- حقّ مادر بر فرزند

«فَحَقُّ أُمِّکَ فَأَنْ تَعْلَمَ أَنَّ‌ها حَمَلَتْکَ حَیْثُ لایَحْمِلُ أَحَدٌ وَ أَطْعَمَتْکَ مِنْ ثَمَرَةِ قَلْبِ‌ها ما لا یُطْعِمُ أَحَدٌ أَحَدًا. وَ أَنَّ‌ها وَقَتْکَ بِسَمْعِ‌ها وَ بَصَرِ‌ها وَ یَدِ‌ها وَ رِجْلِ‌ها وَ شَعْرِ‌ها وَ بَشَرِ‌ها وَ جَمیعِ جَوارِحِ‌ها مُسْتَبْشِرَةً بِذلِکَ، فَرِحَةً، مُوبِلَةً مُحْتَمِلَةً لِما فیهِ مَکْرُوهُ‌ها وَ أَلَمُ‌ها وَ ثِقْلُ‌ها وَ غَمُّ‌ها حَتّى دَفَعَتْ‌ها عَنْکَ یَدُالْقُدْرَةِ وَ أَخْرَجَتْکَ إِلَى الاَْرْضِ فَرَضِیَتْ أنْ تَشْبَعَ وَ تَجُوعَ هِىَ وَ تَکْسُوَکَ وَ تَعْرى وَ تَرْوِیَکَ وَ تَظْمَأَ وَ تُظِلَّکَ وَ تَضْحى وَ تُنَعِّمَکَ بِبُؤْسِ‌ها وَ تُلَذِّذَکَ بِالنَّوْمِ بِأَرَقِ‌ها وَ کانَ بَطْنُ‌ها لَکَ وِعاءً وَ حِجْرُ‌ها لَکَ حِواءً وَ ثَدْیُ‌ها لَکَ سِقاءً، وَ نَفْسُ‌ها لَکَ وِقاءً، تُباشِرُ حَرَّ الدُّنْیا وَ بَرْدَ‌ها لَکَ وَ دُونَکَ، فَتَشْکُرْ‌ها عَلى قَدْرِ ذلِکَ وَ لا تَقْدِرُ عَلَیْهِ إِلاّ بِعَوْنِ اللّهِ وَ تَوْفیقِهِ.»: 

و امّا حقّ مادرت این است که بدانى او تو را در شکم خود حمل کرده که احدى کسى را آن گونه حمل نکند، و از میوه دلش به تو خورانیده که کسى از آن به دیگرى نخوراند، و اوست که تو را با گوش و چشم و دست و پا ومو و همه اعضایش نگه دارى کرده و بدین فداکارى شاداب و شادمان و مواظب بوده و هر ناگوارى و درد و سنگینى و غمى را تحمّل کرده تا [توانسته] دست قدرت [مکروهات] را از تو دفع نموده و تو را از آن‌ها رهانده و به روى زمین کشانده و باز هم خوش بوده که تو سیر باشى و او گرسنه، و تو جامه پوشى و او برهنه باشد، تو را سیراب کند و خود تشنه بماند، تو را در سایه بدارد و خود زیر آفتاب باشد و با سختى کشیدن تو را به نعمت رساند، و با بی‌خوابى خود، تو را به خواب کند، شکمش ظرف وجود تو بوده و دامنش آسایشگاه تو و پستانش مشک آب تو و جانش فداى تو و به خاطر تو، و به حساب تو، گرم و سرد روزگار را چشیده است. 

به این اندازه قدرش را بدانى و این را نتوانى مگر به یارى و توفیق خدا. 


۲۰- ترغیب به علم

«لَوْ یَعْلَمُ النّاسُ ما فى طَلَبِ الْعِلْمِ لَطَلَبُوهُ وَ لَوْ بِسَفْکِ الْمُهَجِ وَ خَوْضِ اللُّجَجِ.»: 

اگر مردم بدانند که در طلب علم چه فایده اى است، آن را می‌طلبند اگر چه با ریختن خون دل و فرو رفتن در گرداب‌ها باشد. 


۲۱- ارزش مجالس صالحان

«مَجالِسُ الصّالِحینَ داعِیَةٌ إِلَى الصَّلاحِ وَ آدابُ الْعُلَماءِ زِیادَةٌ فِى الْعَقلِ.»: 

مجلس هاى شایستگان، دعوت کننده به سوى شایستگى است و آداب دانشمندان، فزونى در خرد است. 


۲۲- گناهانى که مانع اجابت دعایند

«أَلذُّنُوبُ الَّتى تَرُدُّ الدُّعاءَ: سُوءُ النِّیَّةِ، وَ خُبْثُ السَّریرَةِ، وَ النِّفاقُ مَعَ الإِخْوانِ، وَ تَرْکُ التَّصْدیقِ بِالاِْجابَةِ، وَ تَأخیرُ الصَّلَواتِ المَفْرُوضَةِ حَتّى تَذْهَبَ أَوْقاتُ‌ها، وَ تَرْکُ التَّقَرُّبِ إِلَى اللّهِ عَزَّوَجَلَّ بِالْبِّرِ وَ الصَّدَقَةِ، وَ اسْتِعْمالُ الْبَذاءِ وَ الْفُحْشِ فِى الْقَوْلِ.»: 

گناهانى که دعا را ردّ مى کنند، عبارتند از: 

۱ـ نیّت بد، ۲ـ ناپاکى باطن، ۳ـ نفاق با برادران، ۴ـ عدم اعتقاد به اجابت دعا، ۵ـ تأخیر نمازهاى واجب از وقت خودش، ۶ـ ترک تقرّب به خداوند عزّوجلّ به وسیله ترک احسان و صدقه، ۷ـ ناسزاگویى و بدزبانى. 


۲۳- تارکان جاودانگى

«عَجَبًا کُلَّ الْعَحَبِ لِمَنْ عَمِلَ لِدارِ الْفَناءِ وَ تَرَکَ دارَ الْبَقاءِ.»: 

شگفتا! از کسى که کار مى کند براى دنیاى فانى و ترک مى کند سراى جاودانى را! 


۲۴- نتیجه اتّهام

«مَنْ رَمَى النّاسَ بِما فیهِمْ رَمَوْهُ بِما لَیْسَ فیهِ.»: 

هر که مردم را به چیزى که در آن هاست متّهم کند، او را به آنچه که در او نیست، متَّهم کنند. 


۲۵- دنیا وسیله است، نه هدف

«ما تَعِبَ أَوْلِیاءُ اللّهِ فِى الدُّنْیا لِلدُّنْیا، بَلْ تَعِبُوا فِى الدُّنْیا لِلاْخِرَةِ.»: 

اولیاى خدا در دنیا براى دنیا رنج نمى کشند، بلکه در دنیا براى آخرت رنج مى کشند. 


۲۶- به خدا پناه می‌برم! 

«أَلّلهُمَّ إِنّى أَعُوذُ بِکَ مِنْ هَیَجانِ الْحِرْصِ وَ سَوْرَةِ الْغَضَبِ وَ غَلَبَةِ الْحَسَدِ... وَ سُوءِ الْوِلایَةِ لِمَنْ تَحْتَ أَیْدینا.»: 

خدایا! به تو پناه مى برم از طغیان حرص و تندى خشم و غلبه حسد... و سرپرستى بد براى زیر دستانمان. 


۲۷- پرهیز از گناهکاران، ظالمان و فاسقان

إِیّاکُمْ وَ صُحْبَةَ الْعاصینَ، وَ مَعُونَةَ الظّالِمینَ وَ مُجاوَرَةَ الْفاسِقینَ، إِحْذَرُوا فِتْنَتَهُمْ، وَ تَباعَدُوا مِنْ ساحَتِهِمْ. 

از همنشینى با گنهکاران و یارى ستمگران و نزدیکى با فاسقان بپرهیزید. 

از فتنه‌هایشان برحذر باشید و از درگاه‌شان دورى گزینید. 


۲۸- نتیجه مخالفت با اولیاء الله

«وَ اعْلَمُوا أَنَّهُ مَنْ خالَفَ أَوْلِیاءَ اللّهِ وَ دانَ بِغَیْرِ دینِ اللّهِ، وَ اسْتَبَدَّ بِأَمْرِهِ دُونَ أَمْرِ وَلِىِّ اللّهِ، فى نار تَلْتَهِبُ.»: 

بدانید هر که با اولیاى خدا مخالفت کند، و به غیر از دین خدا، دین دیگرى را پیروى نماید و به رأى خویش استبداد ورزد، نه به فرمان ولِىّ خدا، در آتشى فروزان درافتد. 


۲۹- توجّه به قدرت و قرب خدا

«خَفِ اللّهَ تَعالى لِقُدْرَتِهِ عَلَیْکَ وَ اسْتَحْىِ مِنْهُ لِقُرْبِهِ مِنْکَ.»: 

از خداى متعال به خاطر قدرتش بر تو بترس، و به خاطر نزدیکى‌اش به تو، از او شرم و حیا داشته باش. 


۳۰- پرهیز از دشمنى و توجّه به دوستى

«لا تُعادِیَنَّ أَحَدًا وَ إِنْ ظَنَنْتَ أَنَّهُ لا یَضُرُّکَ، وَ لا تَزْهَدَنَّ فى صِداقَةِ أَحَد وَ إِنْ ظَنَنْتَ أَنَّهُ لا یَنْفَعُکَ....»: 

حتماً با هیچ کس دشمنى نکن، هر چند گمان کنى که او به تو زیان نرساند، و حتماً دوستى هیچ کس را ترک نکن، هر چند گمان کنى که او سودى به تو نرساند.... 


۳۱- بهترین میوه شنوایى

«لِکُلِّ شَىْء فاکِهَةٌ وَ فاکِهَةُ السَّمْعِ الْکَلامُ الْحَسَنُ.»: 

براى هر چیزى میوه اى است و میوه شنوایى، کلام نیکوست. 


۳۲- فایده سکوت

«کَفُّ الاَْذى رَفْضُ الْبَذاءِ، وَ اسْتَعِنْ عَلَى الْکَلامِ بِالسُّکُوتِ، فَإِنَّ لِلْقَوْلِ حالاتٌ تَضُرُّ، فَاْحذَرِ الاَْحمَقَ.»: 

جلوگیرى از آزار، ترک کلام قبیح است، و در سخن گفتن از سکوت کمک بخواه، زیرا براى سخن، حالاتى است که زیان مى زند، بنابراین از سخن احمق برحذر باش. 


۳۳- راستگویى و وفا

«خَیْرُ مَفاتیحِ الاُْمُورِ الصِّدْقُ، وَ خَیْرُ خَواتیمِ‌ها الْوَفاءُ.»: 

بهترین کلید گشایش کار‌ها، راستگویى، و بهترین مُهرِ پایانى آن وفادارى است. 


۳۴- غیبت

«إِیّاکَ وَ الْغیبَةَ فَإِنَّ‌ها إِدامُ کِلابِ النّارِ.»: 

از غیبت کردن بپرهیز، زیرا که خورش سگ هاى جهنّم است. 


۳۵- کریم و لئیم

«ألْکَریمُ یَبْتَهِجُ بِفَضْلِهِ، وَ اللَّئیمُ یَفْتَخِرُ بِمِلْکِهِ.»: 

کریم و بخشنده به بخشش خویش خوشحال است و لئیم و پست به دارایى‌اش مفتخر است. 


۳۶- پاداش احسان

«مَنْ کَسا مُؤْمِنًا کَساهُ اللّهُ مِنَ الثِّیابِ الْخُضْرِ.»: 

هر که مؤمنى را بپوشاند، خداوند به او از جامه هاى سبز بهشتى بپوشاند. 


۳۷- اخلاق مؤمن

«مِنْ أَخلاقِ الْمُؤْمِنِ أَلاِْنْفاقُ عَلى قَدْرِ الاِْقْتارِ، وَ التَّوَسُّعُ عَلَى قَدْرِ التَّوَسُّعِ، وَ إِنْصافُ النّاسِ، وَ إِبْتِداؤُهُ إِیّاهُمْ بِالسَّلامِ عَلَیْهِمْ.»: 

از اخلاق مؤمن، انفاق به قدر تنگدستى، و توسعه در بخشش به قدر توسعه، و انصاف دادن به مردم، و پیشى گرفتن سلام بر مردم است. 


۳۸- درباره عافیت

«إِنّى لاََکْرَهُ لِلرَّجُلِ أَنْ یُعافى فِى الدُّنْیا فَلا یُصیبُهُ شَىءٌ مِنَ الْمَصائِبِ.»: 

من براى کسى نمى پسندم که در دنیا عافیت داشته باشد و هیچ مصیبتى به او نرسد. 


۳۹- ثواب و عقاب زودرس

«إنَّ أَسْرَعَ الْخَیْرِ ثَوابًا الْبِرُّ، وَ أَسْرَعُ الشَّرِّ عُقُوبَةً الْبَغْىُ.»: 

به راستى که ثواب نیکوکارى، زود‌تر از هر کار خیرى خواهد رسید، و عقوبت ستمگرى، زود‌تر از هر بدى دامنگیر آدمى شود. 


۴۰- دعا، سپر بلا

«إِنَّ الدُّعاءَ لَیَرُدُّ الْبَلاءَ وَ قَدْ أُبْرِمَ إِبْرامًا. أَلدُّعاءُ یَدْفَعُ الْبَلاءَ النّازِلَ وَ ما لَمْ یَنْزِلْ.» 

به راستى که دعا، بلا را برگرداند، آن هم بلاى حتمى را. دعا بلایى را که نازل شده و آنچه را نازل نشده دفع کند.
  • رسم زندگانی

20 توصیه ناب تغذیه‌ای از امام رضا (ع)

چهارشنبه, ۲۳ ارديبهشت ۱۳۹۴، ۰۲:۳۵ ب.ظ

20 توصیه ناب تغذیه‌ای از امام رضا (ع)


کسانی که به ضعف حافظه دچارند،‌ بهتر است همه روزه هفت مثقال کشمش سیاه، ناشتا بخورند و نیز سه تکه زنجبیل که در عسل خوابانده‌اند (زنجبیل پرورده) با کمی خردل ضمن غذای روزانه خود بخورند.

طب الرضا

از نخستین کسانی که در زمینه علم پزشکی کتاب نوشته‌اند، امام علی بن موسی‌الرضا علیه‌السلام است. امام وقتی به سوی طوس می‌آمدند، در نیشابور در مجلس مأمون با جماعتی از فلاسفه و پزشکان، چون یوحنابن‌ماسویه و جبرئیل‌بن‌یخشوع و ابن‌بهله‌هندی و دیگر کسان گرد آمدند و سخن از طب به میان آمد. وقتی مأمون دراین‌باره از امام علیه‌السلام پرسش کرد،‌ حضرت فرمود: برای من به مرور زمان تجربیاتی حاصل گشته که آن را برای شما می‌نویسم. حضرت علیه‌السلام،‌ کتابی را درباره امور پزشکی نوشت و برای او فرستاد و مأمون دستور داد تا آن را با آب طلا بنویسند؛ از این رو به "رساله ذهبیه" موسوم گردید.

در ادامه، قسمتی از سخنان گوهربار حضرت امام رضا علیه‌السلام را در مورد رعایت نکات بهداشتی و حفظ سلامتی بدن آورده‌ایم. امیدواریم با توجه به توصیه‌های آن حضرت و بهره‌گیری از علوم جدید پزشکی، همیشه از بدنی سالم و به دور از هرگونه بیماری برخوردار باشید.

1. کسی که نمی‌خواهد معده‌اش آزار و آسیب ببیند، موقع غذا خوردن آب ننوشد. کسانی که هنگام غذا خوردن آب می‌نوشند،‌ دستگاه هاضمه را از ابتدای کارش،‌ از کار بازمی‌دارند. این افراد به عارضه ضعف دستگاه گوارشی مبتلا خواهند شد؛‌ زیرا نوشیدن آب در اول غذا،‌ معده را از هم باز می‌کند و عارضه گشادی معده می‌آورد.

2. آنان که می‌خواهند از بیماری بواسیر و رنج روده‌ای و درد قسمت پشت بدن در امان باشند،‌ هر شب ده دانه خرمای برشته‌شده را با روغن گاو بخورند.

3. کسانی که به ضعف حافظه دچارند،‌ بهتر است همه‌روزه هفت مثقال کشمش سیاه ناشتا بخورند و نیز سه تکه زنجبیل که درعسل خوابانده‌اند (زنجبیل پرورده) با کمی خردل ضمن غذای روزانه خود بخورند. برای تقویت نیروی فکری خوب است که همه‌روزه سه دانه هلیله با نبات کوبیده بخورند.

4. از افراط در خوردن تخم‌مرغ بپرهیزید زیرا این افراط کبد را از عمل منظم بازمی‌دارد و در سر و معده بادهای زیان‌بخشی به وجود می‌آورد.

کسی که نمی‌خواهد معده‌اش آزار و آسیب ببیند، موقع غذا خوردن آب ننوشد.

کسانی که هنگام غذا خوردن آب می‌نوشند،‌ دستگاه هاضمه را از ابتدای کارش،‌

از کار بازمی‌دارند. این افراد به عارضه ضعف دستگاه گوارشی مبتلا خواهند شد؛‌

زیرا نوشیدن آب در اول غذا،‌ معده را از هم باز می‌کند و عارضه گشادی معده می‌آورد

5. هر کس می‌خواهد در فصل زمستان از بیماری سرماخوردگی در امان بماند،‌ همه‌روزه سه قاشق عسل بخورد. آن دسته از عسل‌ها که وقتی جلوی بینی می‌گیرید، بوی تندش شما را به عطسه وا‌می‌دارد یا عسلی که آدم را دچار بی‌حالی و سستی می‌کند و آن عسلی که زبان آدم را می‌سوزاند، عسل‌های خوبی نیستند.

6. برای جلوگیری از گرمازدگی در روزهای تابستان، ضمن پرهیز از آفتاب خوردن، روزی یک عدد خیار فایده فراوانی دارد.

7. کسانی که می‌خواهند از سردرد و باد شکم در امان باشند، ماهی تازه بخورند. این کار را هم در فصل زمستان و هم در تابستان انجام دهند؛ زیرا ماهی تازه برای پیشگیری از این‌گونه دردها بسیار سودمند است.

8. آنان که می‌خواهند همیشه بانشاط باشند،‌ تا می‌توانند از شام بکاهند و شب‌ها سبک‌بار به رختخواب بروند.

9. کسانی که نمی‌خواهند گوش‌هایشان سست و فرو آویخته باشد یا این که از افتادن و بزرگ شدن لوزه‌های خود بیمناک هستند، بهتر است هر وقت که شیرینی می‌خورند، به دنبالش اندکی سرکهغرغره کنند.

10. آنان که از بادهای دردناک و شدید در بدن خود می‌ترسند،‌ هفته‌ای یک‌بار سیر بخورند.

11. آنان که به دندان خود علاقه‌مند هستند قبل از خوردن شیرینی، کمی نان بخورند؛ زیرا خرده‌های نان میان دندان‌ها را پر می‌کند و نمی‌گذارد مواد شیرین به آن‌ها آسیب برساند.

انجیر

12. کسانی که از بوی بد دهان رنج می‌برند انجیرمی‌تواند آن‌ها را از این رنج نجات دهد. امام رضا علیه‌السلام در این مورد فرموده‌اند: اَلتّینُ یَذهَبُ بِالبَخرِ؛ انجیر بوی بد دهان را برطرف می‌کند. (1) علاوه بر این می‌فرمایند: «یشّد الفم و العظم» انجیر، دهان و استخوان را محکم می‌کند. (2) و درخت انجیر شبیه‌ترین گیاه به گیاهان بهشتی است. (3)

13. در بهار گوشت‌های چربی‌دار و سایر غذاهای مخصوص زمستان را تبدیل به غذاهای سبک و معتدل و زودهضم کنید، این غذاها عبارت‌اند از: حبوبات، سبزی‌ها و میوه‌ها. در ماه دوم بهار گوشت و چربی کم بخورید و بیشتر از غذاهای با طبع سرد استفاده کنید، آب زیاد بنوشید و صبح‌ها استحمام کنید و بانشاط به تلاش مشغول شوید.

14. بهترین غذاها در تابستان میوه، شیر و سبزی‌ها و انواع نوشیدنی‌های حلال (گیاهی) هستند. حمام با آب سرد در صبح و عصر مفید است،‌ به شرطی که بلافاصله پس از کار یا پس از خوردن غذا نباشد. مصرف گوشت در این فصل مناسب نیست چون سموم آن به واسطه عرق فراوان هم دفع نمی‌شود. مصرف انواع ترشی‌ها نیز برای دفع صفرا مفید است.

15. در تابستان به دلیل گرمای هوا چربی‌های بدن آب می‌شوند؛ از این رو در پاییز نیاز ضروری به ذخیره کردن مواد چربی که مولد حرارت هستند،‌ پیدا می‌شود و باید با مصرف غذاهای مناسب آن را ذخیره کنید تا بدن خود را برای مقابله با سرمای زمستان مجهز کنید. بدن به انواع غذاهای اصلی و میوه‌هایی مانند انگور و انار نیاز دارد. همچنین استفاده از نوشیدنی‌هایی که از آن‌ها تهیه می‌کنند،‌ مفید است. به طور کلی مصرف میوه‌های ترش قبل از غذا و میوه‌های شیرین بعد از غذا مفید است.

16. در زمستان باید غذاهای پر انرژی مصرف کرد. مالیدن روغن و ماساژ استخوان‌ها در حال استراحت با روغن‌های شب بو،‌ زیتون و گل سرخ به تقویت و استحکام آن‌ها کمک می‌کند. مصرف سیر نیز هفته‌ای یک بار مفید است و موجب تحریک جنسی می‌شود. مصرف خرما گاهی با شیر و تخم‌مرغ مناسب است و از سستی اواخر و نیمه دوم زمستان و اوایل بهار جلوگیری می‌کند.

کسانی که می‌خواهند از سردرد و باد شکم در امان باشند، ماهی تازه بخورند. این کار را هم در فصل زمستان و هم در تابستان انجام دهند؛ زیرا ماهی تازه برای پیشگیری از این‌گونه دردها بسیار سودمند است

17. آنان که می‌خواهند غذایشان زود هضم شود و دستگاه هاضمه‌شان کار خود را به آسانی انجام دهد، هر وقت که می‌خواهند با شکم سیر به رختخواب بروند، به پهلوی راست بخوابند و پس از مدتی به پهلوی چپ بغلتند تا به خواب راحت فرو روند.

18. توصیه امام رضا علیه‌السلام به عنوان یک روش اصولی برای کنترل وزن کاستن از حجم غذای شام و نه ترک کامل آن است. آن حضرت می‌فرماید: کسی که می‌خواهد سالم و بدنی سبک و کم گوشت داشته باشد از شامش بکاهد. (4)

19. امام رضا (ع) برای ماه آب که تقریباً مطابق شهریور است در طب‌الرضا می‌فرمایند: آب سی و یک روز است، بادهای سموم در این ماه شدید می‌شود. هنگام شب زکام به هیجان می‌آید باد شمال وزیدن می‌گیرد در این ماه مزاج به ترید و چیزهای مرطوب خوردن صالح و سالم می‌گردد. (5) همان طور که اشاره شد امام رضا (ع) احتمال ابتلا به زکام در این ایام را دور از انتظار ندانسته‌اند. بنابراین یکی از ناراحتی‌های پایانی فصل تابستان ممکن است ابتلا به زکام باشد. امام رضا (ع) در بیانی دیگر برای پیشگیری از این بیماری می‌فرمایند: مَن أرادَ دَفَعَ الزُّکامِ فِی الشِّتاءِ أجمَعَ، فَلیَأکُل کُلَّ یَومٍ ثَلاثَ لُقَمِ شَهدٍ؛ هر کس می‌خواهد در همه زمستان از زکام ایمن بماند، هر روز، سه لقمه عسل با موم آن بخورد. (6)

20. امام رضا (ع) برای ماه آب همچنین خوردن ماست را نافع دانسته‌اند و در ادامه فرموده‌اند: هر کس مایل به خوردن ماست است و نیز می‌خواهد که زیانی به او نرسد آن را با زنیان مصرف کند. (7)

 

پانوشت‌ها:

1. اصول کافی- جلد 6- ص 358

2. محاسن ج 2 ص 554 - مکارم الاخلاق- ص 198

3. مکارم الاخلاق: ج 376 ح 1251

4. طب‌الرضا/ص 270 و 271

5. طب‌الرضا – طب و بهداشت از امام رضا (ع) ص 53

6. بحار الأنوار، جلد 62، صفحه 324

7. الکافی 6 ر 328

 

فرآوری: مریم مرادیان نیری

بخش تغذیه و آشپزی تبیان


منابع:

باشگاه خبرنگاران

قدس آنلاین

هفته‌نامه غذا

روزنامه خراسان

  • رسم زندگانی

توصیه های پزشکی امام رضا (ع) برای فصل زمستان

چهارشنبه, ۲۳ ارديبهشت ۱۳۹۴، ۰۲:۳۴ ب.ظ

توصیه های پزشکی امام رضا (ع) برای فصل زمستان


امام رضا (ع) در حوزه سلامت و پیشگیری از بیماری و برای تقویت سیستم دفاعی بدن و حفظ تندرستی دستورالعمل‌های مفیدی ارائه کرده‌اند که حجامت، رعایت اعتدال، توجه به تدابیر ماه‌ها و فصل‌ها و استفاده از میوه‌ها و غذاهای متناسب با زمان و مکان از این جمله است.

طب الرضا

 

امام رضا (ع) در یک سفارش کلی درباره زمستان توصیه می‌کنند که: باید غذاهای پرانرژی مصرف کرد. مالیدن روغن و ماساژ استخوان‌ها در حال استراحت با روغن‌های شب‌‎بو،‌ زیتون و گل سرخ به تقویت و استحکام کمک می‌کند. مصرف سیر نیز هفته ای یکبار مفید است. مصرف خرما گاهی با شیر و تخم مرغ مناسب است و از سستی اواخر و نیمه دوم زمستان و اوایل بهار جلوگیری می‌کند.

 

دی ماه

در مورد ماه اول زمستان که همان دی ماه می‌باشد، قبلا توضیحاتی ارائه شده است که با کلیلک بر روی این جمله می‌توانید آن را مطالعه نمایید.‌

 

بهمن ماه

کانون آخر یا کانون دوم مطابق گاهشماری رومی تقریبا با ماه بهمن شمسی برابر است و به طور دقیق‌تر از 23 دی تا 23 بهمن را شامل می‌شود. امام رضا (ع) بر اساس ماه‌های رومی سفارش‌هایی را برای تغذیه و سلامت و نیز حفظ الصحه متذکر شده و خصوصیات هر ماه و تدبیر هر یک از آن‌ها را بیان داشته اند.

امام رضا (ع) در رساله ذهبیه ضمن توصیه کلی به مأمون در باره مزاج‌ها و زمان و مکان می‌فرماید: « إن قوة النفس تابعة لأمزجة الأبدان، وان الأمزجة تابعة للهواء، وتتغیر بحسب الهواء، فی الأمکنة... ». بدان که نیروی روح پیرو مزاج‌های مختلف بدن است و مزاج‌ها خود تابع هوا هستند و با تغییر هوا دچار دگرگونی می‌شوند و... (1)

امام رضا (ع) ضمن برشمردن خصوصیات ماه‌ها در باره ویژگی‌های بدن در ماه کانون دوم یا همان بهمن ماه می‌فرماید: واحد وثلاثون یوماً یقوى فیه غلبة بلغم ینبغی أن یتجرع فیه الماء بالریق، وینفع الاحساء فیه مثل البقول الحارة کالکرفس، والجرجیر، والکراث، وینفع فیه دخول الحمام، والتمریخ بدن الخیری وما ناسبه ویحذر فیه الحلو، وأکل السمک الطری واللبن ... »؛ (2)

مصرف سیر نیز هفته ای یکبار مفید است. مصرف خرما گاهی با شیر و تخم مرغ مناسب است و از سستی اواخر و نیمه دوم زمستان و اوایل بهار جلوگیری می‌کند

اولین نکته ای که امام رضا (ع) به آن اشاره می‌کنند آن است که در این ماه بلغم زیاد می‌شود. بلغم همان سیستم ایمنی بدن و از جنس آب و سرد و تر است که در طب سنتی با عنوان مزاج زمستانی از آن یاد می‌شود. از فصل زمستان، سن کودکی و پیری، فربهی، غذاهای تر و سرد خوردن(ماهی، ماست، و...) به عنوان عوامل افزایش بلغم نام می برند. از این رو برای این ماه مصرف موادی مثل: گوشت (شتر، گوسفند، کبوتر، سار، گنجشک)، ادویه جات (هل، دارچین، زنجبیل، زیره، زعفران، زنیان، سیر، موسیر،خردل) و سبزیجات (کرفس، نعناع، ریحان، جعفری، ترخون، مرزه، کلم، مارچوبه، نخود، گردوی هندی، قدومه شیرازی، کدو حلوایی، لیمو ترش و گندم) مفید است.

از جمله توصیه های امام رضا(ع) در رساله ذهبیه درباره این ماه، مصرف کمی آب گرم در صبح به صورت ناشتا است که توصیه می‌کنند بهتر است این آب گرم را یک مرتبه سر کشید.

سفارش دیگر امام رضا (ع) خوردن حبوبات گرم، کرفس، ترتیزک، سیر، پیاز کوهی و استحمام خوب است که همانطور که اشاره کردیم باعث کاهش بلغم می‌شود.

رفتن به حمام هم از این نظر که با تعریق بدن بلغم دفع می‌شود مورد سفارش امام رضا (ع) بوده است.

توصیه دیگر امام رضا (ع) برای این ماه ماساژ و روغن مالی بدن با استفاده از روغن‌های گرم مانند روغن خیری (شب بو) و روغن‌های مشابه است که طبیعت گرم دارند. در همین زمینه امام رضا (ع) می‌فرماید: ادهنوا بالبنفسج فانه بارد فی الصیف و حار فی الشتاء؛ با روغن بنفشه خود را خوشبو کنید زیرا در تابستان سرد و در زمستان گرم است.(3)

و آخرین توصیه امام رضا(ع) در رساله ذهبیه برای این ماه پرهیز از مصرف شیرینی‌ها، ماهی تازه و ماست است که مصرف همه این‌ها باعث افزایش سردی و بلغم است و مایه بیماری در بدن است. (4)

 

زمستان

اسفندماه

مطابق گاه شمار یونانی شباط به آخرین ماه زمستان اطلاق می‌شود که به طور تقریبی با اسفند ماه ما برابر است.  امام رضا (ع) در رساله ذهبیه در مورد ویژگی‌های اسفندماه می‌فرماید: (شباط) ثمانیة و عشرون یوما تختلف فیه الریاح و تکثر الامطار و یظهر فیه العشب و یجرى فیه الماء فی العود و ینفع فیه اکل الثوم و لحم الطیر و الصیود و الفاکهة الیابسة و یقلل من اکل الحلاوة و یحمد فیه کثرة الجماع و الحرکة و الریاضة؛ شباط بیست و هشت روز است، بادها در آن مختلف مى‏شود باران زیاد می‌بارد، گیاه و علف سر از زمین بیرون مى‏آورد، آب در شاخه‏هاى درختان جارى مى‏شود، خوردن سیر و گوشت پرندگان و شکار و میوه‏هاى خشک شده سودمند است و حرکت و فعالیت و کار در این ماه بسیار نیکو است.(5)

امام رضا (ع) در این بخش از سخنان خود این ماه را مقدمه بهار برشمرده و به خصوصیات طبیعی و جوی آن اشاره می‌کنند و * در اولین توصیه برای این ماه خوردن سیر را توصیه می‌کنند هرچند در بیانی دیگر فرموده اند که در فصل بهار باید از خوردن پیاز و سیر و ترشی پرهیز کرد، اما استفاده از این گیاه را برای آخر زمستان مفید دانسته و فرموده اند: و ینفع فیه اکل الثوم؛ خوردن سیر در این ماه نافع بدن است.

‎در روایات از سیر به عنوان شفای هفتاد نوع بیماری یاد شده و خواص فراوانی برای آن ذکر شده است. در حال حاضر هم از سیر برای کاهش میزان کلسترول و کاهش خطر بروز بیماری‌های قلبی عروقی و نیز برای بهره مندی از خواص ‏ضدمیکروبی آن استفاده می‌شود. امام رضا(ع) در بیانی دیگر می‌فرماید: هر کس می خواهد بادی دامنگیر او نشود، در هر هفت روز، یک بار سیر بخورد.(6)

* دومین توصیه امام رضا (ع) برای این ماه خوردن گوشت پرنده و شکار است. در اواخر زمستان از این جهت که هنوز سرماى زننده آن گاهى ما را تعقیب مى‏کند بدن نسبت به ماه‌هاى بعد محتاج به حرارت بیشترى است و در میان خوراکى‏ها گوشت حرارت زیادترى تولید مى‏کند. از این رو امام رضا (ع) در باره فواید و خواص مفیدمصرف گوشت در بیانی دیگر به نقل از امام على (ع) می فرمایند: ذُکِرَ عِندَ النَّبِیِّ صلى‏ الله ‏علیه و ‏آله و سلّم اللَّحمُ وَالشَّحمُ ، فَقالَ : لَیسَ مِنهُما بَضعَةٌ تَقَعُ فِی المَعِدَةِ إلاّ أنبَتَت مَکانَها شِفاءً ، وأخرَجَت مِن مَکانِها داءً؛ نزد پیامبر (ص) از گوشت و پیهْ یاد شد. فرمودند: هیچ پاره‏اى از این دو در معده جاى نمى‏گیرد، مگر این که در جاى آن، شفا مى‏روید و بیمارى‏اى از آن جا مى‏رود.( 7)

* و توصیه سوم امام رضا (ع) برای این ماه استفاده از خشکبار و میوه های خشک است. از این رو می‌فرماید: و الفاکهة الیابسة؛ وخوردن میوه‏هاى خشک مفید است که مراد از میوه‏هاى خشک ظاهرا خشکبار است مانند پسته و بادام و فندق و گردو و سنجد و امثال آن که ما پیش از این در خواص برخی از آنها مثل گردو ، سنجد و ... از نگاه امام رضا (ع) سخن گفتیم.

در اسفند ماه به خاطر اختلالاتی که در مزاج پیدا می‌شود، جریان خون مختل شده و پوست بدن دچار مشکل می‌شود و برخی نارسایی‌ها در مفاصل و استخوان‌ها پدید می‌آید که به خاطر همین امام رضا (ع) می‌فرماید: در ماه شباط باید از مقدار مصرف شیرینى کم کرد

بخشی از توصیه های امام رضا (ع) برای این ماه توصیه‌های پرهیزی است که نباید انجام داد. از این رو آن حضرت می‌فرماید: و یقلل من اکل الحلاوة؛ و باید از خوردن شیرینی جات بکاهد. در اسفند ماه به خاطر اختلالاتی که در مزاج پیدا می‌شود، جریان خون مختل شده و پوست بدن دچار مشکل می‌شود و برخی نارسایی‌ها در مفاصل و استخوان‌ها پدید می‌آید که به خاطر همین امام رضا (ع) می‌فرماید: در ماه شباط باید از مقدار مصرف شیرینى کم کرد.

و توصیه آخر امام رضا (ع) برای این ماه افزایش تحرک و ورزش و فعالیت‌های بدنی است. فعالیت‌های بدنی خود به بیدار شدن اعصاب کمک می‌کند چرا که در سرماى زمستان اعصاب به نوعی رخوت دچار شده و سلول‌هاى مرده همچنان در جاى خود مانده‌اند که با حرکت و فعالیت و ورزش احیا می‌شوند.(8)

امام رضا (ع) در بیانی دیگر در مورد تحرک و آثار ورزش در ایجاد نشاط معتقدند که جنبش بیش از اندازه و خسته ساختن اعضای بدن باعث فرسودگی جسم و جان خواهد شد و موجبات حزن و درد را فراهم می‌سازد؛ اما اگر تقلا و جنبش به حد اعتدال باشد باعث نشاط و شادمانی انسان می‌گردد و او از این فعالیت لذت خواهد برد.

 

  • رسم زندگانی

نقش تغذیه در تربیت از نگاه امام رضا (ع)

چهارشنبه, ۲۳ ارديبهشت ۱۳۹۴، ۰۲:۲۴ ب.ظ

نقش تغذیه در تربیت از نگاه امام رضا (ع)


مطابق تعالیم قرآن و آموزه های اهل بیت علیهم السلام تغذیه نه تنها بر جسم انسان تأثیرگذار است بلکه سایر خصوصیات روحی و رفتاری او را تحت تأثیر خود قرار می دهد.

تغذیه در احادیث

قرآن در توصیه ای کلی به پیامبر (ص) می فرماید:

یَا أَیُّهَا الرُّسُلُ کُلُوا مِنَ الطَّیِّبَاتِ وَاعْمَلُوا صَالِحًا؛ ای پیامبران، از طیبات بخورید و کارهای شایسته کنید. این آیه عمل صالح را در گرو تغذیه از طیبات می داند.

در جایی دیگر می فرماید: فلینظر الانسان الی طعامه، ای انسان به غذای خود بنگر، که این آیه هم حکایت از تأثیر گذاری تغذیه بر رفتارهای انسان دارد.

و نیز می فرماید: یا أَیّهَا النّاسُ کُلُوا مِمّا فِی اْلأَرْضِ حَلالاً طَیِّبًا وَ لا تَتّبِعُوا خُطُواتِ الشّیْطانِ؛ ای مردم از آنچه در زمین است، حلال و پاکیزه را بخورید و از گام‌های شیطانی پیروی نکنید». (1)

 

تغذیه و خوراک می تواند نقش‌ بسزایی را در تکوین نفس انسان و قوای ادراکی او ایفا نماید. در روایات اسلامی هم به صراحت از آثار برخی از غذاها در تقویت حافظه و ازدیاد عقل یا بالعکس خبر داده است.

 

امام رضا ( علیه السّلام ) می فرماید : … اِنَّ الخَلَّ یَشُدُّ الذِّهنَ وَ یَزیدُ فی العَقلِ. سرکه، ذهن(انسان) را بیشتر و عقل را زیاد می کند.(2)

رفتار و کردار آدمی همواره از توان جسمی او تبعیت می کند و فقر و ناداری که خود عامل سوء تغذیه است می تواند کارکردهای بدن را مختل کرده و باعث بروز رفتارهای ناهنجار شود. امام رضا (ع) در مذمت فقر می فرماید: المسکنة مفتاح البوس . بینوایی کلید بدبختی و بیچارگی است.(3)

 

همانطور که اشاره شد تغذیه از طیبات و غذاهای حلال همواره در متون دینی مورد سفارش بوده است. تغذیه از مالی که توسط کسب حرام به دست آمده آثار سوء و غیر قابل جبرانی در پی دارد.امام رضا (ع) در حدیثی خوردن مال یتیم را مساوی کشتن او دانسته است چون او را به گریبان تهیدستی و بی‌نوایی انداخته است. (4)

 

خوراک‌های گوناگون، سوخت و ساز بدن را تحت‌ تأثیر قرار می‌دهد. در روان‌شناسی جدید نیز تمرکز به مغز و سیستم عصبی نهاده شده و تأثیرات زیستی بر کارکرد مغز مورد توجه واقع شده است. از این رو تغذیه تأثیرات تکوینی بر نفس دارد چرا که نفس مرتبط با بدن است و قوای ادراکی انسان تحت‌تأثیر آن است و تغذیه حلال و پرهیز از تغذیه با آن چه حرام است نیز بر تربیت انسان موثر است. امام ‌رضا (ع) می‌فرماید: خدای متعال هیچ خوردنی و نوشیدنی را جایز نکرده مگر آن‌چه در آن سود و صلاحی است و هیچ چیزی را ممنوع نکرده مگر آن‌چه در آن زیان و نابودی و تباهی بوده است. پس هرچه سودمند و توان‌بخش جسم باشد و به بدن آدمی نیرو بدهد حلال است.(5)

 

یکی از مواردی که بر اخلاق آدمی و روحیات روانی او موثر استپرخوری و زیاده روی در خوردن است. امام رضا (ع) در این زمینه می فرماید: اگر مردم در خوردن به کم بسنده می داشتند، بدن هایشان سالم بود. (6)

 

امام رضا (ع) همچنین در این زمینه می فرماید: بدن همانند زمین پاک و آماده برای زراعت است که اگر در آبادانی و آب دهی به آن مراقبت شود، به گونه ای که آب، نه بیشتر از نیاز به آن برسد تا آن را غرق کند و نه از اندازه کمتر باشد تا آن را به خشکی گرفتار سازد، آبادانی اش استمرار می یابد و خرمی اش بیشتر می گردد و کشت آن برکت می یابد، اما اگر از آن غفلت شود، به تباهی می گراید و علف هرز در آن می روید. بدن چنین حکایتی دارد و تدبیر آن در خوراک و نوشیدنی، چنین است. پس سامان و سلامت می یابد و عافیت در آن ریشه می گسترد. بنگر که چه چیز با تو و با معده ات سازگار است و تن تو با چه چیز نیرو می گیرد و چه خوردنی و نوشیدنی ای برای بدنت سالم تر است، همان را برای خویش مقرر بدار و خوراک خود گیر. (7)

در روایات از پرخوری نهی شده است؛ چرا که کسی که پرخوری می‌کند نمی تواند عبادت را با توجه و حضور انجام دهد و عابد حقیقی نیست و غذای زیاد مانع حضور

در عبادت است و کسی که عابد حقیقی است و مشتاق عبادت است به کمترین

مقدار غذا اکتفا می کند تا در عبادت موفق باشد

در سیره تربیتى- بهداشتی امام رضا(ع) علاوه بر توجه به سایر ابعاد، به رعایت ‏بهداشت، تغذیه سالم و نیز عوامل غیر مادى موثر در سلامتى مانند صدقه ‏و عقیقه توجه خاص شده است. امام رضا (ع) عقیقه کردن براى پسر و دختر، نامگذارى، تراشیدن موهاى سر نوزاد در روز هفتم و معادل وزن موها طلا یا نقره صدقه دادن را لازم شمرده و فرموده اند: فرزندانتان را در روز هفتم‏ ختنه کنید؛ زیرا ختنه باعث پاکى بیشتر و رشد سریع‌تر آنان مى‏شود. آن حضرت ضمن توجه به نکات تربیتی از رعایت نکات تغذیه ای غافل نبوده و همواره به تغذیه صحیح سفارش می کردند. یحیى صنعانى ‏مى‏گوید: در « منا » بر حضرت رضا(ع) وارد شدم، در حالى که جواد(ع) در دامان ‏حضرت نشسته بود و حضرت به او موز مى‏داد.

 

همانطور که اشاره شد در روایات از پرخوری نهی شده است؛ چرا که کسی که پرخوری می‌کند نمی تواند عبادت را با توجه و حضور انجام دهد و عابد حقیقی نیست و غذای زیاد مانع حضور در عبادت است و کسی که عابد حقیقی است و مشتاق عبادت است به کمترین مقدار غذا اکتفا می کند تا در عبادت موفق باشد. از این رو امام رضا (ع) می فرماید: پرهیز از یک چیز، واگذاردن آن نیست. پرهیز از یک چیز تنها کم خوردن از آن است.(8) و در جایی دیگر می فرماید: هیچ چیز نزد خدا منفورتر و مکروه تر از پرخوری نیست.(9)

 

پانوشتها:

1. بقره: 168

2. اصول کافی، ج 6، ص 229

3. الحیاة ج4، ص284

4. شیخ صدوق، 1378، ج 2، ص92

5. محمدرضا حکیمی، الحیاة، ج 6، ص 126

6. بحار الانوار، ج 66، ص 425، حدیث 41

7. بحار الانوار ،ج 62 ،ص 310

8. بحار الانوار ،ج 62، ص 140، حدیث 1

9. عیون اخبار الرضا،ج2، ص 36،ح91

بخش تغذیه و آشپزی تبیان


قدس آنلاین – حسینعلی پورافضلی

  • رسم زندگانی

احادیث نقل شده در خصوص اهمیت شیر گاو

چهارشنبه, ۲۳ ارديبهشت ۱۳۹۴، ۱۱:۳۲ ق.ظ

احادیث نقل شده در خصوص اهمیت شیر گاو


در کتاب معتبر کافی از امام صادق (ع) روایت شده است که شخصی از ایشان پرسید: من در بدنم احساس ضعف می‌کنم. فرمودند: بر تو باد مصرف شیر چرا که گوشت را می‌رویاند و استخوان را استحکام می‌بخشد.

شیر گاو

از امام باقر(ع) به نقل از حضرت رسول (ص) بیان شده است که: در شیر گاو درمان هر دردی است.همچنین فرمودند: بر شما باد مصرف شیر گاو چرا که گاو از هر شجری (علوفه‌های مختلف مفید) می‌خورد و شیر آن درمان هر دردی است. مشابه این حدیث از پیامبر خدا (ص) در چند جای دیگر هم نقل شده است. احتمالا منظور این است که چون این حیوان از انواع رُستنی‌های مفید تغذیه می‌کند و خدا غریزه گاو را بر این گذاشته که از چه گیاهی تغذیه کند، مواد مغذی مختلفی به بدنش وارد می‌شود که همین مواد در شیرش نیز ترشح می‌شود؛ از اینرو شیر حاصله  برای بدن انسان بسیار مفید است.

 

در حدیثی از امام علی (ع) آمده است: «نوشیدن شیر شفای هر درد است مگر مرگ». در احادیث و طب سنتی وقتی اشاره به نوع شیر نمی‌شود منظور شیر گاو است. در این حدیث به شفا بودن شیر اشاره شده است که اهمیت فوق العاده و خواص گوناگون نهفته در شیر را تاکید می‌نماید و تلویحا به این نکته اشاره دارد که برای بسیاری از بیماری‌ها و دردها (حتی بیماری‌های شدید، مزمن یا صعب العلاج) می‌تواند مفید باشد و جای تامل و کار و تجربه فراوان دارد.


در کتاب معتبر کافی از امام صادق (ع) روایت شده است که شخصی از ایشان پرسید: من در بدنم احساس ضعف می‌کنم. فرمودند: بر تو باد مصرف شیر چرا که گوشت را می‌رویاند و استخوان را استحکام می‌بخشد. همانگونه که در ادامه خواهد آمد، شیر خوب طبیعی یک غذای کامل بوده و مزاج آن گرم و تر می‌باشد و لذا قابلیت رشد دهندگی بدن و تامین نیازهای آن را داشته، باعث بازسازی و رشد عضلات (که مزاج آن ها نیز گرم و تر بوده و از غذاهای هم مزاج خود تغذیه می کنند) بدن می‌شود. وقتی که نیازهای غذایی و انرژی بدن و سلول ها و مخصوصا عضلات (که حجم زیادی از بدن را تشکیل می دهند) تامین شد، مسلما ضعف نیز از بین خواهد رفت که در حدیث شریف نیز به همین مطلب اشاره شده است. همچنین در این کلام نورانی در مورد استحکام استخوان نیز مطلب دقیقی فرموده اند. امروزه همگان می دانند در پزشکی رایج یکی از چیزهایی که برای تامین ذخایر املاح استخوان (که مهمترین و معروفترین آن ها کلسیم می‌باشد) و لذا جلوگیری از نرمی یا پوکی استخوان توصیه می‌شود، شیر است؛ مخصوصا برای اطفال و بعد از میانسالی (قبل و حین پیری).


از امام صادق (ع) همچنین نقل شده است که برای گلودرد چیزی جز نوشیدن شیر نیافته‌ایم. یکی از مشکلات شایع مردم، مخصوصا در فصل سرما، انواع گلودرد (التهابی، آلرژیک و حساسیتی، ویروسی و ...) می‌باشد که یکی از راهکارهای کمک به بهبود آن نوشیدن شیر است. شیر به دلیل رطوبت و لینتی (نرم کنندگی) که دارد، با بهبود وضعیت مخاطات (که نوعی رطوبت طبیعی بدن هستند)، از جمله مخاط حلق و حنجره، هم التهابات حلق (فارنژیت) و لوزه ها را برطرف کرده لذا منجر به کاهش یا بهبود درد و تورم گلو می‌شود؛ و هم با مرطوب و نرم کردن حنجره (که دائما بدنبال عبور هوا و حرکت تارهای صوتی در معرض آلودگی و خشکی است) برای رفع گرفتگی و خشکی صدا (لارنژیت) مفید می‌باشد.


حدیثی از امام علی (ع) در کتاب کافی نقل شده است که «شیر گاو  داروست» یعنی ما می‌توانیم در درمان بعضی از بیماری‌ها از شیر گاو بعنوان دارو استفاده کنیم. تا اینجا متوجه شدیم شیر هم باعث تقویت بدن و رشد می‌شود هم در درمان بیماری موثر است.


در حدیث دیگری از حضرت علی (ع) نقل شده است که «شیر گاو درمان است»‌ که با حدیث قبلی متفاوت است؛ چون درمان واژه کلی‌تری نسبت به دارو است و در واقع دارو یکی از روش‌های درمان است.

 

در کتاب کافی به نقل از شخصی ‌آمده است:  از عارضه ای که در معده احساس می کردم، نزد امام باقر (ع) اظهار ناراحتی نمودم به  من فرمودند: چه چیز تو را از نوشیدن شیر گاو باز می‌دارد؟ آن‌گاه از من پرسیدند: آیا هرگز شیر نوشیده‌ای؟ گفتم: ‌آری ،بارها. پرسیدند: آنرا چگونه یافته‌ای؟ گفتم: دیده‌ام که معده را می‌پالاید و به کلیه‌ها پوششی از چربی می‌دهد و اشتها به غذا می‌آورد. سپس حضرت به من فرمودند: اگر اکنون زمانش بود به ینبع (نام مکانی بوده است) برای نوشیدن شیر می‌رفتیم.

در این حدیث نیز تاکید به مصرف شیر شده است. البته چند مورد از خواص شیر در این حدیث بیان شده است. در متون و محاورات قدیم گاهی منظور از معده، کل سیستم گوارش از قبیل روده می‌باشد. تمیز کردن و پاک کردن کل سیستم گوارش یکی از خواص شیر بشمار آمده است. همه ما بارها تجربه کرده‌ایم و متوجه شده‌ایم که شیر لینت دهنده مزاج است و باعث پاکسازی معده و روده می‌شود. همچنین در حدیث اشاره شده است که شیر پوششی از چربی به برخی اعضا از جمله کلیه می‌دهد.

از امام صادق (ع) همچنین نقل شده است که برای گلودرد چیزی جز نوشیدن شیر نیافته‌ایم

همانگونه که ذکر شد از دیدگاه طب سنتی، شیر باعث باطراوت کردن (مرطوب نمودن) اعضای بدن می‌شود و یکی از مصادیق رطوبت ذکر شده در طب سنتی، چربی های موجود در بدن و دور اعضا بوده که برای عضو و عملکرد آن لازمند. پاکسازی و پالایش گوارش منجر به افزایش اشتها نیز می‌گردد چون در بسیاری موارد علت بی‌اشتهایی، تجمع مواد زاید و فاسد در سیستم گوارش است که در نتیجه آن اشتها تحریک نمی‌شود تا مواد جدیدی به مواد فاسد باقیمانده قدیمی اضافه نشده و لذا مشکل بدتر و مزمن تر نشود؛ که این یک واکنش دفاعی بدن است. در واقع یبوست که خود عامل نفخ و تهوع و بی‌اشتهایی است، با مصرف شیر تا حد زیادی رفع می‌شود. تا زمانی‌که پاکسازی بدن بطور کامل انجام نشود، فرد از خوردن غذای جدید لذت نمی‌برد چون با اشتهای خوب و مناسب آن را میل نمی‌کند. در حدیث به نوع عارضه معده آن شخص اشاره نشده و باید به این نکته مهم توجه داشت که شیر برای برخی از مشکلات گوارش از جمله بعضی انواع یبوست مفید است و نه الزاما برای همه مشکلات گوارش؛ پس ممکن است با مصرف نابجا حتی منجر به برخی از ناراحتی ها در معده شود.نتیجه این که برخی احادیث یا اکثر احادیث طبی الزاما قابل تعمیم به همه مردم و بیماری‌ها نیستند.

 

در کتاب کافی حدیثی از امام کاظم (ع) نقل شده به این مضمون که مصرف شیر تازه به همراه عسل برای افرادی که دچار اختلال (دگرگونی) در ترکیب مایع جنسی هستند مفید است. امروزه در ناباروری‌های مردان زیاد مشاهده می‌شود که در آزمایش اسپرم آنها ترکیب اسپرم حالت نرمال و طبیعی نداشته و تعداد، تحرک و شکل اسپرم غیر طبیعی است. که همین مسئله عامل ناباروری است و درمان مفصلی در طب سنتی دارد که یکی از توصیه‌های غذایی در این مورد مصرف شیر و عسل می‌باشد.

 

در مطلب بعدی در مورد احادیث مرتبط با شیر شتر و شیر الاغ خواهیم پرداخت.
 

بخش تغذیه و آشپزی تبیان

منبع: دنیای تغذیه - دکتر سید مهدی میرغضنفری، پزشک و دکترای تخصصی فیزیولوژی

  • رسم زندگانی

احادیث نقل شده در خصوص شیر چهارپایان

چهارشنبه, ۲۳ ارديبهشت ۱۳۹۴، ۱۱:۲۹ ق.ظ

احادیث نقل شده در خصوص شیر چهارپایان


در مطلب قبلی احادیث مربوط به شیر گاو را آوردیم. در این مطلب هم به احادیث مربوط به شیر شتر، بز و الاغ می‌پردازیم. با ما همراه باشید...

شیر شتر

احادیث در زمینه شیر شتر
از حضرت محمد (ص) در دو جا نقل است که شیر شتر درمان بیماری ذَرَب است. ذرب، نوعی بیماری معده است که در آن، فرد مشکل هضم و جذب غذا دارد، در نتیجه موجب اسهال می‌شود. اینجا مشخص می‌شود که شیر حیوانات مختلف، با هم در خصوصیات و خواص متفاوت می‌باشند و گاهی شیر نوعی حیوان ممکن است به عنوان دارو مصرف شود و نه غذا. گاهی شخص به دلیل خشکی یا زخم مخاط گوارش، از هضم و جذب غذا ناتوان می‌شود و لذا غذای هضم نشده را به صورت اسهال دفع می‌نماید.

 شاید بتوان بعضی انواع بیماری‌های التهابی روده را در این مقوله گنجاند. شیر می‌تواند با ترمیم و بهبود مخاط، به هضم و جذب غذا کمک نماید. در توضیح این  حدیث و در ادامه توضیح حدیث قبل در مطلب قبلی باید یادآور شویم خیلی اوقات فرمایش و توصیه پیامبر و ائمه بزرگوار خطاب به شخص سوال کننده بوده و برای بیماری خاصی که آن فرد داشته (در آن زمان و آن مکان)  تجویز شده‌اند.

در اینجا برای بعضی این سوال ایجاد می‌شود که پس چرا ما با خوردن شیر مشکل گوارشی و نفخ پیدا می‌کنیم و معده‌مان اذیت می‌شود. جواب این است که اولاً شیرها با هم بسیار متفاوت‌اند؛ ثانیاً بیماری‌ها در افراد مختلف با هم فرق دارند و حتماً باید پزشک حاذق متخصص طب سنتی شخص بیمار را دقیق ویزیت نماید تا بر اساس طبع و مشکل هر فرد تجویز لازم داده شود. در احادیث به‌طور کلی بیان شده که شیر خوب است و جامعه پزشکی باید روی این مسئله کار کند و جوانب آن را در نظر بگیرد ولی اینکه بگوییم برای هر دردی به هر میزان، شیر خوب است، علمی نبوده و جای بحث فراوانی دارد. در مواردی که مصرف شیر ایجاد مشکل برای فرد می‌کند حتماً باید پزشک بیمار را معاینه نموده و در صورت مفید بودن مقدار و طرز مصرف را به وی توصیه نماید.

 

شیر حیوانات مختلف، با هم در خصوصیات و خواص متفاوت می‌باشند و گاهی شیر نوعی حیوان ممکن است به عنوان دارو مصرف شود و نه غذا

حدیث در مورد شیر الاغ
در کتاب کافی در مورد شیر الاغ احادیثی آمده که نشان می‌دهد این نوع شیر نیز بیشتر خاصیت دارویی دارد. از فردی نقل شده است که همراه امام صادق (ع) ناهار خوردم. به من فرمود می‌دانی این چیست؟ گفتم:‌ خیر. فرمود: این ماست چکیده شیر الاغ است، آن را برای یکی از بیماران خود فراهم ساخته‌ایم. اگر دوست داری از آن بخوری، میل کن. در واقع نکته حدیث اینجاست که شیر الاغ خاصیت درمانی دارد و مصرف آن برای همه - مخصوصاً اگر به آن عادت ندارند - مناسب نیست. در حدیث دیگری نیز مشابه این مورد در کتاب معتبر کافی ذکر شده است.
 

بخش تغذیه و آشپزی تبیان

منبع: دنیای تغذیه - دکتر سید مهدی میرغضنفری، پزشک و دکترای تخصصی فیزیولوژی

 

  • رسم زندگانی

غذا خوردن به سبک ایرانی - اسلامی

چهارشنبه, ۲۳ ارديبهشت ۱۳۹۴، ۱۱:۲۷ ق.ظ

غذا خوردن به سبک ایرانی - اسلامی


غذاخوردن در هر کشوری آداب و سبک خاص خود را دارد؛ مثلاً آدابی که چینی‌ها، ژاپنی‌ها یا ایتالیایی‌ها هنگام غذا خوردن رعایت می‌کنند با سبک و آیین غذا خوردن ما ایرانی‌ها تفاوت‌های زیادی دارد.

سفره

در سبک و آداب غذا خوردن ما ایرانی‌ها برتری‌ها، مزایا و ویژگی‌هایی گنجانده شده که برگرفته از سنت وآموزه‌های دینی‌ماناست که توجه به آن سهم بسزایی در حفظ سلامت و ایفای شخصیت ما دارد که متأسفانه این آداب و آموزه‌های ارزشمند در حال تحریف و تغییر بوده و نیاز به احیا دارد.
نسل جوان ما تقریباً با آن سفره‌هایی که روی زمین پهن می‌شد وخانواده دور آن می‌نشستند، بیگانه است و در نتیجه بعضی آداب صحیح غذا خوردن به سبک ایرانی و اسلامی را نیز نمی‌دانند. اغلب جوانان ما به غذاهای فرنگی و سرپایی که اغلب ساندویچی است و در سینی‌های تک‌نفره ارائه می‌شود عادت کرده‌اند، سفره جای خود را به میز، و غذاهای اصیل و سنتی ایرانی جای خود را به غذاهای کنسروی و فرنگی داده ضمن این‌که آداب خوردن غذاهای فرنگی جایگزین آداب غذاهای اصیل ایرانی شده است، اما آیا می‌دانید بر طبق آموزه‌های دینی و تغذیه‌ای غذا خوردن دور سفره چه آدابی دارد؟
بد نیست بدانید بر اساس تحقیقات انجام‌شده هنگامی‌که با افراد موردعلاقه‌مان بخصوص همسر، فرزند و پدر و مادر غذا می‌خوریم هورمون‌هایی در بدن ترشح می‌شود که به هضم و جذب غذا کمک کرده و از استرس و اضطراب می‌کاهد.


سر سفره به حقوق یکدیگر احترام بگذاریم
شاید افرادی را دیده باشید که در یک مهمانی هنگام خوردن غذا آداب صحیح یا حریم ادب را رعایت نمی‌کنند یا به غذاهایی که در جلوی آنان قرار گرفته قانع نیستند و مدام در حال تقلا برای رسیدن به بهترین و بیشترین‌های سفره هستند یا دیده‌اید کسانی را که مدام در حال شمارش لقمه غذای دیگران و به استهزا گرفتن آنان هستند.
در این خصوص اهل‌بیت (ع) ضمن این‌که بر حضور جمع خانواده کنار سفره تأکید فراوانی داشته‌اند آداب مخصوصی را نیز رعایت می‌کردند. از جمله این‌که پیامبر (ص) افراد را از نگاه بیش‌ازاندازه به لقمه و دهان دیگران بر سر سفره بر حذر می‌داشتند، چراکه این نگاه آن‌ها را معذب کرده و آرامش فرد را برای خوردن سلب می‌کند. ازاین‌رو ایشان برای ایجاد فضایی آرام و خودمانی، اغلب سفره‌های دراز برپا می‌کردند و به کسانی که روبه‌رویشان می‌نشستند غذا تعارف کرده و همین‌طور لقمه‌ای برای آن‌ها می‌گرفتند و هیچ عجله‌ای برای کنار کشیدن از سفره از خود نشان نمی‌دادند و همیشه صبر می‌کردند سفره به‌طور کامل جمع شود و بعد بلند می‌شدند، اما نکته مهمی را که حضرت رسول در مورد آداب سفره بسیار جدی مطرح کرده‌اند آن است که هنگام پهن ‌شدن سفره هر کس باید هر آنچه را که پیش رویش گذاشته شده بخورد و باید به حقوق دیگران در آنچه در سفره غذاست احترام بگذارد. در غیر این صورت سبب بروز بددلی و تنفر در اطرافیان می‌شود و این درست مصداق افرادی است که وقتی با میز یا سفره‌ای پر از غذا مواجه می‌شوند با حالتی تهاجمی به دنبال بهترین و بیشترین‌های سفره‌اند.

بسم الله گفتن

«بسم‌الله» و «الحمدالله» یادمان نرود
هر فرد مسلمانی موظف است هنگام شروع به خوردن غذا نام خداوند را با گفتن بسم‌الله بر زبان بیاورد. همان عبارتی که بدون اغراق بیشتر ما در کنار سفره و با دیدن غذاهای رنگارنگ گفتن آن را فراموش می‌کنیم، اما باید بدانیم خداوند تعالی می‌فرماید آنچه را که نام خدا بر آن برده نشده، تناول نکنید. سنت پیامبر (ص) هم بر این بود که هر چیزی را که می‌خواستند میل کنند ـ حتی مقدار کمی نمک ـ بسم‌الله می‌گفتند. پس بهتر است بر سفره غذا بسم‌الله با صدای بلند گفته شود، چراکه نه‌تنها بلند گفتن آن مستحب است بلکه دیگران بخصوص نسل جوان امروزی را در صورت فراموشی به یادآوری وامی‌دارد و هنگامی‌که از غذا خوردن فارغ شدید الحمدلله بگویید و شکر نعمت به‌جای آورید و همچنین از میزبان تشکر کنید. این را هم بدانید قبل و بعد از خوردن غذا باید دست‌ها و دهان را با آب بشویید و خشک کنید، زیرا رعایت نکردن بهداشت سبب بروز بیماری و تنفر افرادی می‌شود که با شما سر یک سفره غذا می‌خورند.


غذای داغ نخوریم
پیامبر (ص) افراد را از خوردن غذای داغ منع می‌کردند و می‌فرمودند خداوند آتش را در غذای ما قرار نداده است و تأکید داشتند غذای داغ نه‌تنها برای سلامت زیان‌آور است، بلکه موجب می‌شود فرد با عجله غذایی را بخورد که طعم آن چندان مشخص نیست. در طب جدید هم ثابت شده است از آنجا که بافت‌های بدن با غذاها و نوشیدنی‌های داغ هماهنگ نیست، خوردن آن می‌تواند سرعت تخریب و تکثیر سلول‌های بدن را افزایش داده و احتمال ایجاد تومور و ریسک ابتلا به سرطان مری را افزایش دهد. همچنین غذای داغ می‌تواند روی ساختار مینای دندان اثر منفی گذاشته و موجب تضعیف معده و تهوع و در نتیجه کم غذایی شود.


هنگام خوردن غذا حریم را رعایت کنیم
در دانش پزشکی و آموزه‌های دینی آمده که بهتر است نیم ساعت برای صرف غذا زمان بگذاریم و در این مدت خوب غذا را بجویم تا آن را راحت‌تر هضم کنیم. به فرمایش امام صادق (ع) غذا خوردن را طولانی کنید زیرا لحظاتش از عمرتان محسوب نمی‌شود. در شروع خوردن، سبک‌ترین غذاها را انتخاب کرده و مستحب است خوردن غذا را از کنار بشقاب، نه از وسط و بالای آن شروع کنید. غذا را با دهان بسته بجوید و زمانی که دهانتان پراست صحبت نکنید. به اندازه دهانتان لقمه بردارید و بگذارید لقمه اول از گلویتان پایین برود و سپس لقمه بعدی را بردارید.
آنچه را که از غذا در سفره می‌ریزد برای حیوانات بگذارید. غذاهایی چون مرغ و بره درسته را با ابزار خود جدا کنید و از تماس مستقیم دست بپرهیزید. تکه نان، مرغ یا گوشت استخوان‌دار، ساندویچ و چیپسی را که در ظرفتان قرار دارد، مجازید با دست بخورید. بشقابتان را بیش از حد پرنکنید و در زمان خوردن غذا سعی کنید با دیگران هماهنگ شوید. غذا را به شکلی رغبت‌انگیز و جذاب میل کنید. هنگام خوردن، لقمه‌ها را مزه‌مزه کنید و فقط روی خوردن خود تمرکز کنید تا بتوانید بیشترین لذت را از عطروطعم غذا ببرید.

در شروع خوردن، سبک‌ترین غذاها را انتخاب کرده و مستحب است خوردن غذا را از کنار بشقاب، نه از وسط و بالای آن شروع کنید. غذا را با دهان بسته بجوید و زمانی که دهانتان پراست صحبت نکنید. به اندازه دهانتان لقمه بردارید و بگذارید لقمه اول از گلویتان پایین برود و سپس لقمه بعدی را بردارید

سر سفره سیگار نکشید. اگر نوشیدنی یا غذایی خواستید که با شما فاصله داشت خودتان بلند نشوید و از کسی که در نزدیکی غذاست کمک بگیرید. اگر غذا شور، شفته، سفت یا سرد شده بود شکوه و گلایه راه نیندازید، چون مهمانان تنها هدف شما از شرکت در این مراسم را خوردن غذا می‌دانند. اگر در مهمانی در حال صرف غذا بودید و آشنایی را دیدید بلند نشوید. تکان دادن سر یا دست کافی است، چراکه بلند شدن شما موجب ناراحتی هم‌نشینتان خواهد شد.
هنگامی‌که از خوردن فارغ شدید بشقاب را به جلو هل نداده و دستتان را روی زانو قرار دهید. برای خارج کردن غذا از لابه‌لای دندان‌هایتان با نخ دندان و خلال کردن عذرخواهی کنید و به دستشویی بروید. دست بردن به داخل دهان حتی مخفیانه برای اطرافیان بسیار زننده است. پس از صرف غذا از انجام حرکات سریع و شدید اجتناب کنید. بهترین حالت برای هضم و جذب مطلوب غذا، داشتن آرامش و حرکات خفیف است.


بر سر سفره لم ندهیم
از آموزه‌های دینی است که وقتی کنار سفره می‌نشینید بدن خود را به هیچ‌چیز تکیه ندهید و هیچ‌وقت ایستاده و سرپایی غذا نخورید. تکیه دادن بر یکی از دست‌ها و با دست دیگر غذا خوردن، تکیه دادن بر پهلو، پشتی یا بالش یا خوردن غذا به حالت دمر و درازکش روی زمین نه‌تنها برای سلامت مضر بوده، بلکه از اوصاف متکبران و ستمگران است.


چه کسانی زشت غذا می‌خورند؟
بر طبق آموزه‌های دینی، کسی که قبل از آوردن غذا گرسنگی خود را حفظ نکند و چشمانش را به در اتاق یا دست هرکسی که وارد اتاق می‌شود بدوزد. فردی که صدای جویدن و بلعیدن لقمه غذایش حسی زننده در اطرافیان ایجاد کند. شخصی که لقمه را در دهانش گذاشته و با انگشتانش آن را به زور در حفره دهان جا می‌دهد. کسی که غذا را از ظرفی به ظرف دیگر می‌ریزد تا خنک شود. فردی که نان یا غذایی را از ترس این‌که دیگری بخورد به‌سوی خودش می‌کشد یا نان را تکه‌تکه کرده و برای گرم شدن زیر ظرف غذا می‌گذارد و به‌قصد خوردن، چربی دستانش را با آن پاک می‌کند. کسی که کنار لقمه را با دندانش گاز زده و بعد آن را در ظرف غذایی چون خورش یا ماست می‌کند. شخصی که در حال جویدن لقمه است و قبل از آن‌که آن را قورت بدهد دهانش باز و چشمش به لقمه بعدی است!

 

بخش تغذیه و آشپزی تبیان

منبع: جام جم - فاخره بهبهانی

 

  • رسم زندگانی

حدیث های درمورد نماز

شنبه, ۱۹ ارديبهشت ۱۳۹۴، ۰۴:۰۲ ب.ظ
مگر نماز «جعفرطیّار» می خوانی؟

معراج مؤمن

پیامبر (ص ) : الصلوة ، معراج المؤمن

نماز، معراج مؤمن است .

( کشف الاسرار، ج 2، ص .676 سرالصلوة ، ص 7، اعتقادات مجلسی ، ص 29 )

 

نماز نور مؤمن

پیامبر (ص ) : الصلوة نور المؤمن

نماز نور مؤمن است .

( شهاب الاخبار، ص .50 نهج الفصاحه ، ص 396 )

 

نشانه ایمان

پیامبر (ص ) : علم الایمان الصلوة

علامت و نشانه ایمان نمازاست .

( شهاب الاخبار، ص 59 )

 

نماز ستون دین

پیامبر (ص ) : الصلوة عماد دینکم

نماز، پایه و ستون دین شماست .

( میزان الحکمه ، ج 5، ص 370 )

 

تقرب به وسیله نماز

امام کاظم (ع ) : افضل ما یتقرب به العبد الی الله بعد المعرفة به ، الصلوة

بهترین چیزی  که بنده بعد از شناخت خدا به وسیله آن به درگاه الهی  تقرب

پیدا می کند، نماز است .

( تحت العقول ، ص 455 )

 

پرچم اسلام

پیامبر (ص ) : علم الاسلام الصلاة

نماز، پرچم اسلام است .

( کنز العمال ، ج 7، ص ,279 حدیث 1887 )

 

نماز وسیله تقرب مؤمن

پیامبر (ص ) : ان الصلوة قربان المؤمن

همانانماز خواندن وسیله نزدیکی مؤمن به خداست .

( کنز العمال ، حدیث 18907 )

 

نماز و پایه های دین

امام باقر (ع ) : بنی  الاسلام علی خمس : الصلوة و الزکوة و الصوم و الحج و الولایة

اسلام بر روی پنج پایه بنا شده است : نماز، روزه ،زکات ، حج ، ولایت .

( کافی ، ج 2، ص 17 )

 

اهل بیت (ع) و اقامه نماز

امام حسین (ع ) : "الذین ان مکنا هم فی الارض اقاموا الصلاة " قال : هذه فینا اهل البیت

(در تفسیر آیه ) "کسانی که اگر ما به آنها در زمین قدرت و حکومت دهیم ،

نماز را به پا می دارند" فرمود: این در مورد ماخاندان اهل بیت است .

( بحار الانوار، ج ,24 ص 166 )

 

نماز آخرین توصیه انبیاء

امام صادق (ع ) : احب الاعمال الی الله - عز وجل - الصلوة و هی اخر وصایا الأنبیاء

نماز، بهترین کارها نزد خداوند و آخرین وصیتهای پیامبران الهی  است .

( میزان الحکمة ، ج 5، ص 397 )

 

جایگاه نماز

پیامبر (ص ) : موضع الصلوة من الدین کموضع الرأس من الجسد

جایگاه نماز در دین ، مانند جایگاه سر در بدن است .

( کنز العمال ، ج 7، حدیث 18972 )

 

سیمای دین

امام علی (ع ) : لکل شی ء وجه و وجه دینکم الصلاة

هر چیز دارای سیماست ، سیمای دین شما نماز است .

( بحار الانوار، ج ,82 ص 227 )

 

وصیت امیرالمؤمنین (ع )

امام علی (ع ) : الله ، الله فی الصلوة ، فانها عموددینکم

خدا را، خدا را درباره نماز، چرا که ستون دین شماست .

( نهج البلاغه ، نامه ها، ص 47 )

 

کلید بهشت

پیامبر (ص ) : الصلوة مفتاج الجنة

نماز کلید بهشت است .

( نهج الفصاحه ، حدیث 1588 )

 

تداوم نماز و انتظار

پیامبر (ص ) : لا یزال العبد فی صلوة ما انتظر الصلوة

بنده مادام که منتظر نماز است در حال نماز است .

( نهج الفصاحه ، ص ,527 حدیث 2538 )

 

روشنایی چشم پیامبر (ص)

پیامبر (ص ) : قره عینی فی  الصلاة

روشنی چشم من در نماز است .

( نهج الفصاحه ، ص ,283 حدیث .1343 بحار الانوار، ج ,82 ص 193 )

 

نماز و خدمت

امام صادق (ع ) : ان طاعة الله خدمته فی الارض فلیس شی ء من خدمته یعدل الصلاة

پیروی و اطاعت از پروردگار خدمت کردن به او در زمین است وهیچ چیز در خدمت به پروردگار معادل نماز نیست .

( میزان الحکمه ، ج 5، ص 318 )

 

حقیقت نماز

پیامبر (ص) : مثل الصلاة مثل عمود الفسطاط، اذا ثبت العمودثبتت الاطناب و الاوتاد و الغشاء، و اذا انکسر العمود لم ینفع وتد و لا طنب و لاغشاء

مثل نماز مانند مثل ستون خیمه است ، هرگاه ستون ثابت باشد طنابها و میخهاو پرده ها ثابت و سودمند خواهند بود و هرگاه ستون بکشند و در هم فرو ریزد، نه میخ نافع است و نه ریسمان سودی دارد و نه پرده ای اثری  خواهد داشت .

( من لایحضره الفقیه ، ج 1، شماره 639 )

 

بهترین اعمال در قیامت

امام صادق (ع ) : ان افضل الاعمال عند الله یوم القیامة ، الصلوة

همانا بهترین عمل در روز قیامت نزد خداوند، نماز است .

( مستدرک الوسائل ، ج 3، ص 7 )

 

نماز، روش پیامبران

پیامبر (ص ) : الصلاة من شرایع الدین ، و فیها مرضاة الرب - عز و جل - فهی منهاج الانبیاء

نماز از سنتهای  دین ، و مایه خشنودی پروردگار و راه و روش پیامبران است .

( جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص .22 بحار الانوار، ج ,82 ص 231 )

 

نماز، سفره الهی 

پیامبر (ص ) : الا ان الصلاة مأدبة الله فی الارض قد هنأهالاهل رحمته فی کل یوم خمس مرات

آگاه باشید نماز سفره گسترده خدا در زمین است که خداوند آن را روزی  پنج  بار برای اهل رحمتش (افراد شایسته رحمت ) گوارا نموده است .

( مستدرک الوسایل ، ج 1، ص 170 )

 

ماهیت نماز

پیامبر (ص ) : ... لان الصلاة تسبیح و تهلیل و تحمید و تکبیر وتمجید و تقدیس و قول و دعوة

چون نماز، تسبیح ، تهلیل ، تکبر، تمجید، تقدیس ،قول ، و دعوت به حق است .

( جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص .22 بحار الانوار، ج ,82 ص 232 )

 

نماز، رأس اسلام

پیامبر (ص ) : الصلاة رأس الاسلام

نماز (به منزله ) رأس اسلام است .

( بحار الانوار، ج ,17 ص .127 میزان الحکمه ، ج 5، ص 367 )

 

آخرین سفارش رسول خدا (ص )

امام صادق (ع ) : علیک بالصلاة ! فان اخر مااوصی به رسول الله و حث علیه الصلاة

بر تو باد به نماز! زیرا آخرین چیزی که رسول خدا (ص ) به آن سفارش نمود (و انسان ) را بر انجام آن تاکید نمود، نماز بود.

( بحار الانور، ج ,84 ص 236 )

 

فریاد ابلیس از نمازگزار

امام علی (ع ) : ان العبد اذا سجد نادی ابلیس :یا ویله اطاع و عصیت و سجد و ابیت

وقتی که بنده ای  سجده کرد، ابلیس فریادمی زند وای بر من ! او اطاعت کرد، ولی  من معصیت کردم ، او سجده کرد و من از این عمل سرباز زدم .

( بحار الانور، ج ,82 ص 233 )

 

نماز، بهترین عبادت

امام رضا (ع ) : ان الصلواة افضل العبادة لله

همانا، نماز، بهترین عبادت برای  خداست .

( جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 50 )

 

نماز، نیکوترین صورت خلق

امام رضا (ع ) : ان الصلوة احسن صورة خلقها الله

به درستی نماز نیکوترین صورتی است که خدا آن را خلق کرد.

( جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 50 )

 

سفارش اکید برای نماز

امام علی (ع ) : فیما اوصی به امیرالمؤمنین - علیه السلام - عند وفاته : الصلوة ، الصلوة ، الصلوة

در آن چیزی که امیرالمومنین (ع ) هنگام وفات وصیت کرد، این بود: نماز، نماز، نماز.

( مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 173 )

 

ارزش نماز

امام صادق (ع ) : اذا قام المصلی  الی الصلاة ، نزلت علیه الرحمة من اعنان السماء الی  اعنان الارض و حفت به الملائکة و ناداه ملک لو یعلم هذاالمصلی ما فی الصلاة ما انفتل

هنگامی که انسان به نماز ایستاد، رحمت خدا ازآسمان بر او نازل می شود و ملائکه اطرافش را احاطه می کنند و فرشته ای می گوید: اگراین نمازگزار ارزش  نماز را می دانست هیچ گاه از نماز منصرف نمی شد.

( اصول کافی ، ج 3، ص 265 )

 

علامت عامل دین

امام صادق (ع ) : قال لقمان لابنه : لکل شی ء علامة یعرف بهاو یشهد علیها و ان للدین ثلاث علامات : العلم و الایمان و العمل به ، (الی ان قال ) وللعامل ثلاث علامات الصلوة و الصیام و الزکوة

حضرت لقمان به فرزندانش فرمود:برای هر چیزی علامتی است که به وسیله آن علامت شناخته می شود و به او شهادت داده می شود، به درستی که برای دین سه علامت است : 1- علم ، 2- ایمان ، 3- عمل به ایمان تا آنجا که فرمود: برای عامل به دین سه علامت است : 1-نماز، 2- روزه ، 3- زکات .

( مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 183 )

 

باقیات صالحات

امام صادق (ع ) : سئلت ابا عبدالله - علیه السلام - عن الباقیات الصالحات ، فقال : هی  الصلواة فحافظوا علیها

(ادریس قمی  می گوید:) ازامام صادق (ع ) در مورد کارهای نیک ماندگار سؤال کردم ، امام فرمود: آن نماز است ،پس محافظت بر نماز کنید.

( مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 172 )

 

برتری نماز

امام صادق (ع ) : اما انه لیس شی ء افضل من الحج الا الصلاة

به درستی که هیچ عملی بالاتر از حج نیست ، مگر نماز.

( وسائل الشیعه ، ج 3، ص 26 )

 

نماز، عطیه الهی

امام رضا (ع ) : (الصلوة ) صلة الله للعبد بالرحمة

نمازعطیه و احسانی است از طرف خداوند برای بنده ، که از راه رحمت و عنایت بخشنده است .

( بحار الانوار، ج ,84 ص 246 )

 

نماز، نشانه دین

امام علی (ع ) : واقام الصلاة فاتها الملة

بر پا داشتن نماز، نشانه اصلی دین است .

( نهج البلاغه ، خطبه 110 )

 

اولین سؤال از انسان

پیامبر (ص ) : اول ما یسالون عنه الصلوات الخمس

اولین چیزی که از انسانها سؤال می شود، نمازهای پنج گانه است .

( کنز العال ، ج 7، حدیث 18859 )

 

نور نماز

پیامبر (ص ) : الصلاة نور

نماز، روشنی  است .

( میزان الحکمه ، ج ,10 ص 234 )

 

زیادی خواب ، سبب قلت نماز

حضرت عیسی (ع ) : یا بنی اسرائیل لا تکثرواالاکل فانه من اکثر الاکل اکثر النوم و من اکثر النوم اقل الصلاة و من اقل الصلاة کتب من الغافلین

ای بنی اسرائیل در خوردن زیاده روی نکنید، همانا محصول زیادخوردن بسیار خوابیدن است و هر کس بسیار بخوابد، نماز و عبادتش کم خواهد بود وآنگاه در زمره غافلان به شمار خواهد آمد.

( تنبیه الخواطر و نزهة النواظر، ص 38 )

 

تاثیر زیاد سجده کردن

پیامبر (ص ) : ادع الله ان یدخلنی الجنة ، فقال :اعنی بکثرة السجود

مردی  به حضور پیامبر اسلام (ص ) آمد و عرض کرد: دعا کن خدامرا به

بهشت داخل کند، فرمود: مرا با زیادی سجده کردن همراهی  کن .

( وسائل الشیعه ، ج ,30 ص 30 )

 

دور کعت نماز و بخشش گناهان

امام صادق (ع ) : من صلی رکعتین یعلم مایقول فیهما انصرف و لیس بینه و بین الله - عز وجل - ذنب الا غفره له

هر کس دو رکعت نماز بخواند و بداند چه می گوید، از نماز فارغ می شود، در حالی که میان اوو میان خدای عز و جل گناهی نیست ، مگر اینکه خداوند برای او می بخشاید.

( بحار الانوار، ج ,84 ص .240 اصول وافی ، ج 2، ص 100 )

 

وسیله سنجش

پیامبر (ص ) : الصلواة میزان

نماز وسیله سنجش است .

( پرتوی از اسرار نماز، ص 80 )

 

  • رسم زندگانی

نماز كلام علي عليه السلام

شنبه, ۱۹ ارديبهشت ۱۳۹۴، ۰۳:۵۳ ب.ظ

 نماز كلام علي عليه السلام


حضرت علي عليه السلام بارها در نهج البلاغه از نماز و ياد خدا سخن به ميان آورده كه در كتابي به نام ((نماز در نهج البلاغه )) گردآوري شده است . ما در اينجا جملاتي را در مورد فلسفه ذكر و ياد خدا كه مهمترين مصداقش نماز است از آن حضرت نقل مي كنيم : 

مي فرمايد : ((اِنَّ اللّهَ جَعَلَ الذِّكْرَ جَلاءً لِلْقُلُوبِ تَسْمَعُ بِهِ بَعْدَالْوَقَرَة وَ تُبْصِرُ بِه بَعْدَ العَشوة ))(31) خداوند ذكر و يادش را صيقل روحها قرار داد تا گوشهاي سنگين با ياد خدا شنوا و چشم هاي بسته با ياد او بينا شوند . 

آنگاه حضرت در مورد بركات نماز مي فرمايد : 

((قَدْ حَفَّتْ بِهِم المَلائِكَة وَ نُزّلَتْ عَلَيْهِمُ السَّكينَه وَ فُتِحَتْ لَهُم اَبْوابَ السَّماءِ وَ اُعِدَّتْ لَهُم مَقاعِدَ الكِرامات )) فرشتگان آنان را در بر مي گيرند و آرامش بر آنان نازل مي شود ، درهاي آسمان بر آنان گشوده و جايگاه خوبي برايشان آماده مي شود . 

در خطبه اي ديگر مي فرمايد : 

((و اِنَّها لَتَحُتُّ الذُّنُوبَ حَتَّ الْوَرَق وَ تُطلِقُها اِطْلاقَ الرَّبَق ))(32) نماز گناهان را مثل برگ درختان مي ريزد و گردن انسان را از ريسمان گناه آزاد مي كند . 

آنگاه در ادامه ، تشبيهي جالب از پيامبر اكرم صلّي اللّه عليه و آله نقل مي فرمايد كه : نماز همچون جوي آبي است كه انسان روزي پنج مرتبه خود را در آن شستشو دهد ، آيا ديگر آلودگي باقي مي ماند ؟ 

در خطبه 196 گوشه هايي از مفاسد اخلاقي همچون كبر و سركشي و ظلم را برمي شمرد و سپس مي فرمايد : درماين اين مفاسد نماز و روزه و زكات است . آنگاه در مورد آثار نماز مي فرمايد : 

((تَسْكيناً لاَِطْرافِهِم ، تَخْشيعاً لاَِبْصارِهِم ، تَذْليلاً لِنُفُوسِهِمْ ، تَخْفيضاً لِقُلُوبِهِم ، اِزالَةً لِلْخَيْلاءِ عَنْهُم اِنْ اَوْ حَشَتْهُم الْوَحْشَة آنَسَهُمْ ذِكْرك )) نماز به همه وجود انسان آرامش مي بخشد ، چشمها را خاشع و خاضع مي گرداند ، نفس سركش را رام ، دلها را نرم و تكبر و بزرگ منشي را محو مي كند . به هنگام وحشت و اضطراب و تنهايي ، ياد تو موجب انس و الفت آنها مي شود . 

البتّه روشن است كه همه مردم چنين بهره هايي را از نماز ندارند ، بلكه تنها گروهي هستند كه شيفته نماز و ياد خدا هستند و آن را با تمام دنيا عوض نمي كنند .




  • رسم زندگانی

انتظار

جمعه, ۱۸ ارديبهشت ۱۳۹۴، ۰۹:۴۰ ق.ظ
حدیث (1) امام موسی کاظم علیه السلام:

أفضَلُ العِبادَةِ بَعدِ المَعرِفَةِ‌ إِنتِظارُ‌ الفَرَجِ؛

بهترین عبادت بعد از شناختن خداوند،‌ انتظار فرج و گشایش است.

تحف العقول ص403

حدیث (2) امام باقر علیه السلام:

ما ضر من مات منتظر لامرنا ألا یموت فی وسط فسطاط المهدی و عسکره


آنکه در انتظار امر ما بمیرد از اینکه در وسط خیمه مهدی و لشکرش از دنیا نرفته ضرر نکرده است.

کافی(ط-الاسلامیه) ج1 ، ص372

حدیث (3) امام علی علیه السلام:

ألا فَمَن ثَبَتَ مِنهُم عَلَی دینِهِ وَ لَم یَقسُ قَلبُهُ لِطولِ أمَدِ غَیبَةِ إمامِهِ فَهو مَعی فی دَرَجَتی یَومَ القیامَة


بدانید آنان که در زمان غیبت حجت خدا در دین خود ثابت مانده و به خاطر طول مدت غیبت منکرش نشوند، روز قیامت با من هم درجه خواهند بود.

بحارالانوار(ط-بیروت) ج51 ص109

  • رسم زندگانی

امام حسین علیه السلام

جمعه, ۱۸ ارديبهشت ۱۳۹۴، ۰۹:۳۷ ق.ظ
حدیث (1) امام صادق عليه ‏السلام:

اَلبَرَكَةُ مِن قَبرِ الحُسَينِ بنِ عَلىٍّ عليه ‏السلام عَشَرَةُ اَميالٍ؛


تا ده ميل اطراف قبر حسين بن على عليه‏ السلام بركت است.

بحارالأنوار(ط-بیروت) ج 98، ص116، ح 41

حدیث (2) امام باقر علیه السلام:

اِنّ الحُسَينَ صاحِبَ كَربَلا قُتِلَ مَظلوما، مَكروبا عَطشانا، لَهفانا فآلَى اللّه‏ُ عَزَّوَجلّ عَلى نَفسِهِ اَن لا ياتيَهُ لَهفانٌ و لا مَكروبٌ و لا مُذنِبٌ و لا مَغمومٌ و لا عَطشانٌ و لا مَن بِهِ عاهَةٌ ثُمَّ دَعا عِندَهُ و تَقَرَّبَ بِالحُسَينِ بنِ عَلىٍّ علیه السلام اِلَى اللّه‏ِ عَزَّوَجَلَّ إلاّ نَفَّسَ اللّه‏ُ كُربَتَهُ وَ اَعطاهُ مَسأَلَتَهُ و غَفَرَ ذَنبَهُ وَ مَدَّ فى عُمُرِهِ وَ بَسَطَ فى رِزقِهِ فَاعتَبِروا يا اُولـِى الاَبصار؛

 

حسين، بزرگ مرد كربلا، مظلوم و رنجيده خاطر و لب تشنه و مصيب ‏زده به شهادت رسيد. پس خداوند، به ذات خود، قسم ياد كرد كه هيچ مصيبت‏ زده و رنجيده خاطر و گنهكار و اندوهناك و تشنه ‏اى و هيچ بَلا ديده ‏اى به خدا روى نمى‏ آورد و نزد قبر حسين علیه السلام دعا نمى ‏كند و آن حضرت را به درگاه خدا شفيع نمى ‏سازد، مگر اين‏كه خداوند، اندوهش را برطرف و حاجاتش را برآورده مى‏ كند و گناهش را مى‏ بخشد و عمرش را طولانى و روزى ‏اش را گسترده مى ‏سازد. پس اى اهل بينش، درس بگيريد!

مستدرک الوسایل و مستنبط المسایل ج10 ، ص239 - بحارالأنوار(ط-بیروت) ج 98، ص 46، ح 5

حدیث (3) امام صادق عليه ‏السلام :

فى فَضلِ زِيارَةِ الحُسَينِ بنِ عَلىٍّ عليه ‏السلام وَ لَقَد حَدَّثَنى أَبى عليه ‏السلام: أَنَّهُ لَم يَخلُ مَكانُهُ مُنذُ قُتِلَ مِن مُصَلٍّ يُصَلّى عَلَيهِ مِنَ المَلائِكَةِ أَو مِنَ الجِنِّ أَومِنَ النسِ أَو مِنَ الوَحشِ و َما مِن شَىْ‏ءٍ إِلاّ وَهُوَ يَغبِطُ زائِرَهُ و َيَتَمَسَّحُ بِهِ و َيَرجو فِى النَّظَرِ إِلَيهِ الخَيرَ لِنَظَرِهِ إِلى قَبرِهِ؛


پدرم در فضيلت زيارت حسين بن على عليه ‏السلام فرمودند: جايگاه آن حضرت از آن زمان كه كشته شده، از فرشته يا جن يا حيوان وحشى كه بر آن حضرت درود مى ‏فرستد خالى نيست و هر چيزى غبطه زائر آن حضرت را مى‏ خورد و خود را به او مى ‏مالد و در نگاه كردن به زائر امام حسين عليه ‏السلام اميد خير دارد زيرا او به قبر امام حسين عليه ‏السلام نگاه كرده است.

کامل زیارات ص325 - مستدرك الوسايل مستنبط المسایل ج10، ص252، ح11952

حدیث (4) امام صادق عليه ‏السلام:

لا تَدَع زيارَةَ الحُسَينِ بنِ عَلىّ عليه السلام و مُر اَصحابَكَ بِذالِكَ، يَمُدُّ اللّه  فى عُمرِكَ و يَزيدُ اللّه  فى رِزقِكَ و يُحييكَ اللّه  سَعيدا و لاتَموتُ اِلاّ سَعيدا و يَكتُبكَ سَعيدا؛

 

زيارت امام حسين عليه السلام را رها نكن و دوستان خود را هم به آن سفارش كن، كه در اين صورت، خداوند عمرت را طولانى و روزى ات را زياد مى كند و زندگى ات را همراه با سعادت مى كند و جز سعادتمند نمى ميرى و نام تو را در شمار سعادتمندان، ثبت مى كند.

كامل الزيارات ص 152

حدیث (5) امام حسين عليه‏ السلام :

وَ حَقيقٌ عَلَى اللّه‏ِ اَنْ لا يَاْتيَنى مَكْرُوبٌ اِلاّ اَرُدُّهُ وَ اَقْلِبُهُ اِلى اَهْلِهِ مَسْرورا؛

بر خداوند است كه هيچ گرفتارى به زيارت من نيايد مگر آن كه او را شادمان بازگردانم و به خانواده ‏اش برسانم.

ثواب الأعمال و عقاب الاعمال ص 98

حدیث (6) پيامبر صلى ا‏لله‏ عليه ‏و ‏آله :

بى اُنذِرتُم وَ بِعَلىِّ بنِ أبى طالِبِ اهْتَدَيتُم... وَ بِالْحَسَنِ اُعْطيتُمُ الإْحسانُ وَ بِالْحُسَينِ تَسعَدونَ وَ بِهِ تَشقونَ ألا وَ إنَّ الْحُسَينَ بابٌ مِن أبوابِ الْجَنَّةِ مَن عاداهُ حَرَّمَ اللّه‏ُ عَلَيهِ ريحَ الْجَنَّةِ؛

به وسيله من هشدار داده شديد و به وسيله على عليه ‏السلام هدايت مى‏ يابيد و به وسيله حسن احسان مى‏ شويد و به وسيله حسين خوشبخت مى‏ گرديد و بدون او بدبخت. بدانيد كه حسين درى از درهاى بهشت است، هر كس با او دشمنى كند، خداوند بوى بهشت را بر او حرام مى ‏كند.

البرهان فی تفسیر القرآن ج3 ، ص232

حدیث (7) امام رضا عليه ‏السلام:

 كانَ أبي إذا دَخَلَ شَهرُ الْمُحَرَّمِ لا يُرى ضاحِكاً

 

چون ماه محرم فرا مى ‏رسيد، كسى پدرم را خندان نمى ‏ديد.

بحار الانوار(ط-بیروت) ج44 ، ص284

حدیث (8) امام مهدی عجل الله تعالی :

لأَندُبَنَّكَ صَباحاً و مَساءً و لأَبكِيَنَّ عَلَيكَ بَدَلَ الدُّمُوعِ دَماً.



هر صبح و شام بر تو گريه و شيون مى‏ كنم و در مصيبت تو به جاى اشك، خون مى‏ گريم.

بحار الأنوار(ط-بیروت) ج 98 - ص 238

حدیث (9) امام سجاد علیه السلام :

 رَحِمَ اللَّهُ الْعَبَّاسَ فَلَقَدْ آثَرَ وَ أَبْلَى وَ فَدَى أَخَاهُ بِنَفْسِه‏


رحمت خدا بر عبّاس! ايثار كرد و كوشيد و جان فداى برادرش كرد.

خصال ج1 ، ص68 - امالی(صدوق) ص 462

حدیث (10) پيامبر اکرم صلی الله عليه و آله:

إنَّ لِقَتلِ الحُسَينِ حَرارَةً في قُلوبِ المُؤمِنينَ لا تَبرُدُ أبَداً.



كشته شدن حسين علیه السلام  چنان داغى در دل مؤمنان است كه هرگز سرد نشود.


  • رسم زندگانی

اهل بیت علیهم السلام

جمعه, ۱۸ ارديبهشت ۱۳۹۴، ۰۹:۳۵ ق.ظ
حدیث (1) حضرت زهرا سلام الله علیها:

نَحنُ وَسیلَتُهِ فِی خَلقِه وَ نَحنُ خاصَّتُه وَ مَحَلُّ قُدسِه وَ نَحنُ حُجَّتُه فی غَیبِه وَ نَحنُ وَرَثَهُ أنبیائِه؛

ما اهل بیت رسول خدا(ص) وسیله ارتباط خدا با مخلوقاتیم ما برگزیدگان خداییم و جایگاه پاکی ها، ما دلیل های روشن خداییم و وارث پیامبران الهی.

منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه (خویی) ج20 ، ص97 - شرح‌ نهج‌ البلاغه‌ ابن‌ ابی‌ الحدید، ج16‌، ص211

حدیث (2) حضرت زهرا سلام الله علیها:

فَجَعَلَ اللهُ...اِطاعَتَنا نِظاماً لِلمِلَّةِ وَ اِمامَتَنا أماناً لِلفِرقَة؛

خدا اطاعت و پیروی از ما اهل بیت را سبب برقراری نظم اجتماعی در امت اسلامی و امامت و رهبری ما را عامل وحدت و درامان ماندن از تفرقه ها قرار داده است.

الاحتجاج علی اهل اللجاج (طبرسی)ج1 ، ص99

حدیث (3) امام على عليه السلام :

نَحْنُ اَقَمْنا عَمودَ الْحَقِّ و هَزَمْنا جُيوشَ الْباطِلِ؛

ما (اهل بيت) ستون هاى حق را استوار و لشكريان باطل را متلاشى كرديم.

تصنیف غررالحکم و درر الکلم،ص120

حدیث (4) پيامبر صلى‏ الله عليه ‏و ‏آله :

اَدِّبوا اَولادَكُمْ عَلى ثَلاثِ خِصالٍ : حُبِّ نَبيِّكُمْ و حُبِّ اَهْلِ بَيْتِهِ وَ عَلى قِراءَةِ الْقُرآنِ ؛

فرزندانتان را به سه چيز ادب كنيد: عشق به پيامبرتان، عشق به خاندان او، و قرآن خواندن.

قاموس قرآن ، المقدمه ، ص2

حدیث (5) امام رضا عليه ‏السلام :

اِنّا اَهلُ بَيْتٍ نَرى وَعدَنا عَلَينا دَينا كَما صَنَعَ رَسولُ اللّه‏ِ صلى ‏الله‏ عليه ‏و ‏آله؛

ما اهل بيت، وعده ‏هاى خود را براى خودمان، بدهى و دِين حساب مى‏ كنيم، چنانكه رسول اكرم صلى‏ الله ‏عليه‏ و ‏آله چنين مى ‏كردند.

تحف العقول، ص 446

حدیث (6) پيامبر صلى‏ الله عليه ‏و ‏آله :

اللّهُمَّ أحِبَّ حَسَنا وحُسَينا وأحِبَّ مَن يُحبُّهُما

بار خدايا! حسن و حسين را دوست بدار و دوستداران آن دو را نيز دوست بدار.

مناقب آل ابی طالب(ابن شهر آشوب) ج3 ، ص383

حدیث (7) پيامبر صلى‏ الله عليه ‏و ‏آله :

اِنَّما مَثَلُ اَهْلِ بَيْتى فيكُمْ كَمَثَل سَفينَةِ نوحٍ عليه ‏السلام مَنْ(رَكِبَهَا) دَخَلَها نَجا وَ مَنْ تَخَلَّفَ عَنْها غَرِقَ؛

مَثَلِ اهل بيت من، همانند كشتى نوح است كه هر كس سوار آن شد، نجات يافت و هر كس رهايش كرد، غرق گرديد.

امالی(طوسی)ص349

حدیث (8) امام علی عليه ‏السلام :

إیّاکُم وَ الغُلو فینا قُولوا إنّا عَبیدٌ مَربوبونَ وَ قُولوا فی فَضلِنا ما شِئتُم.


درباره ما غلو نکنید، ما را بندگان پرورش یافته (حق تعالی) بدانید آنگاه در فضلیت ما هر چه خواستید بگویید.

بحارالانوار(ط-بیروت) ج10 ، ص 92 - خصال ج2 ، ص614

حدیث (9) امام باقر عليه ‏السلام :

فاطِمَةُ سِيدَةُ نِساءِ أهلِ الجَنَّة.


فاطمه بانوى زنان بهشت است.

مكارم الاخلاق ص 93{خصال ج2 ، ص573 - امالی(صدوق)ص125}

حدیث (10) امام صادق عليه ‏السلام :

مَن زارنَا فی مَماتِنا فَکَانَّما زارَنا فی حَیاتِنا.


هر که ما را پس از مردنمان زیارت کند گویا ما را هنگام زنده بودنمان زیارت کرده است.

مستدرک الوسایل و مستنبط المسایل ج 10 ، ص3 18 - بحار الانوار(ط-بیروت) ج97 ، ص124

حدیث (11) امام صادق عليه ‏السلام :

حَديثٌ تَدرِيهِ خَيرٌ مِن ألفِ حَديثٍ تَروِيهِ.


يك حديث بفهمى بهتر است از آن كه هزار حديث [نفهميده] نقل كنى.

معانى الاخبار ص2

حدیث (12) امام علی علیه السلام :

ذِكرُنا أهلَ البَيتِ شِفاءٌ مِنَ العِلَلِ وَ الأَسقامِ و وَسواسِ الرَّيبِ


ياد ما اهل بيت شفابخش بيماريها و ناخوشي ها و درمانگر وسوسه شكّ است. 

خصال ج2، ص625 

  • رسم زندگانی

امام علی سلام الله علیه

جمعه, ۱۸ ارديبهشت ۱۳۹۴، ۰۹:۳۳ ق.ظ
حدیث (1) پيامبر صلى ‏الله ‏عليه ‏و ‏آله:

اَلرّوحُ وَ الرّاحَةُ وَ الفَلَجُ وَ الفَلاحُ وَ النَّجاحُ وَ البَرَكَةُ وَ العَفوُ وَ العافيَةُ وَ المُعافاةُ وَ البُشرى وَ النَّصرَةُ وَ الرِّضا وَ القُربُ وَ القَرابَةُ وَ النَّصر وَ الظَّـفَرُ وَ التَّمكينُ وَ السُّروُر وَ المَحَبَّةُ مِنَ اللّه‏ِ تَبارَكَ وَ تَعالى عَلى مَن اَحَبَّ عَلىَّ بنَ اَبى طالِبٍ عليه‏السلام وَ والاهُ وَ ائتَمَّ بِهِ وَ اَقَرَّ بِفَضلِهِ وَ تَوَلَّى الأَوصياءَ مِن بَعدِهِ وَ حَقٌ عَلَىَّ اَن اُدخِلَهُم فى شَفاعَتى وَ حَقٌ عَلى رَبّى اَن يَستَجيبَ لى فيهِم وَ هُم اَتباعى وَ مَن تَبِعَنى فَاِنَّهُ مِنّى؛


آسايش و راحتى، كاميابى و رستگارى و پيروزى، بركت و گذشت و تندرستى و عافيت، بشارت و خرّمى و رضايتمندى، قرب و خويشاوندى، يارى و پيروزى و توانمندى، شادى و محبّت، از سوى خداى متعال، بر كسى باد كه على بن ابى طالب را دوست بدارد، ولايت او را بپذيرد، به او اقتدا كند، به برترى او 
اقرار نمايد، و امامانِ پس از او را به ولايت بپذيرد. بر من است كه آنان را در شفاعتم وارد كنم. بر پروردگار من است كه خواسته مرا درباره آنان اجابت كند. آنان پيروان من هستند و هر كه از من پيروى كند، از من است.

بحارالأنوار(ط-بیروت) ج 27، ص 92

حدیث (2) حضرت زهرا سلام الله علیها:

اِنَّ السَّعیدَ، کُلَّ السَّعیدِ، حَقَّ السَّعیدِ مَن أحَبَّ عَلِیاً فی حَیاتِه وَ بَعدَ مَوتِه؛

همانا سعادتمند(به معنای) کامل و حقیقی کسی است که امام علی(ع) را در دوران زندگی و پس از مرگش دوست داشته باشد.

امالی(صدوق) ص182

حدیث (3) رسول اكرم صلى‏ الله ‏عليه‏ و ‏آله :

اَنـَا اَديبُ اللّه‏ِ وَ عَلىٌّ اَديبى ، اَمَرَنى رَبّى بِالسَّخاءِ وَ الْبِرِّ وَ نَهانى عَنِ الْبُخْلِ وَ الْجَفاءِ وَ ما شَى‏ءٌ اَبْغَضُ اِلَى اللّه‏ِ عَزَّوَجَلَّ مِنَ الْبُخْلِ وَ سوءِ الْخُلُقِ، وَ اِنَّهُ ليُفْسِدُ العَمَلَ كَما يُفْسِدُ الخَلُّ الْعَسَلَ؛

من ادب آموخته خدا هستم و على، ادب آموخته من است . پروردگارم مرا به سخاوت و نيكى كردن فرمان داد و از بخل و سختگيرى بازَم داشت . در نزد خداوند عزّوجلّ چيزى منفورتر از بخل و بد اخلاقى نيست ،و همانا آن عمل را ضايع مى‏ كند ، آن‏سان كه سركه عسل را.

مكارم الاخلاق ص 17

حدیث (4) نوف البكالى :

رَاَيْتُ أميرَ المُؤمِنينَ عليه‏السلام مُوَلِّيا مُبادِرا ، فَقُلْتُ : اَيْنَ تُريدُ يا مَولاىَ؟ فَقالَ : دَعنى يا نَوفُ ، اِنَّ آمالى تُقَدِّمُنى فِى المَحبوبِ. فَقُلتُ : يا مَولاىَ وَ ما آمالُكَ؟ قالَ : قَدْ عَلِمَهَا الْمَأمولُ وَ اسْتَغنَيتُ عَنْ تَبيينِها لِغَيْرِهِ ، وَكَفى بِالْعَبْدِ اَدَبا اَلاّ يُشْرِكَ فى نِعَمِهِ و اِرْبِهِ غَيْرَ رَبِّهِ؛

امير المؤمنين عليه‏السلام را ديدم كه شتابان مى‏رود . عرض كردم : مولاى من كجا مى‏روى؟ فرمودند : «اى نوف رهايم كن! آرزوهايم مرا به پيشگاه محبوب مى‏كشانَد». عرض كردم : مولاى من! آرزوهايتان چيست؟ فرمودند : «آن كس كه مورد آرزوست ، خود آنها را مى‏داند و نيازى نيست به غير او بگويم . بنده را همين ادب بس كه در نعمت‏ها و نيازش ، غير پروردگارش را شريك نگردانَد» .

بحار الانوار(ط-بیروت) ج91 ، ص94 - مستدرک الوسایل و مستنبط المسایل ج11 ، ص221

حدیث (5) پيامبر صلى ‏الله ‏عليه ‏و ‏آله :

عَليٌّ يَعْسوبُ الْمُؤْمِنينَ وَ الْمالُ يَعْسوبُ الْمُنافِقينَ؛

على پيشواى مؤمنان و ثروت پيشواى منافقان است.

امالى(طوسى) ص 355

حدیث (6) پيامبر صلى ا‏لله‏ عليه ‏و ‏آله :

بى اُنذِرتُم وَ بِعَلىِّ بنِ أبى طالِبِ اهْتَدَيتُم... وَ بِالْحَسَنِ اُعْطيتُمُ الإْحسانُ وَ بِالْحُسَينِ تَسعَدونَ وَ بِهِ تَشقونَ ألا وَ إنَّ الْحُسَينَ بابٌ مِن أبوابِ الْجَنَّةِ مَن عاداهُ حَرَّمَ اللّه‏ُ عَلَيهِ ريحَ الْجَنَّةِ؛

به وسيله من هشدار داده شديد و به وسيله على عليه ‏السلام هدايت مى‏يابيد و به وسيله حسن احسان مى‏شويد و به وسيله حسين خوشبخت مى‏گرديد و بدون او بدبخت. بدانيد كه حسين درى از درهاى بهشت است، هر كس با او دشمنى كند، خداوند بوى بهشت را بر او حرام مى‏كند.

البرهان فی تفسیر القرآن ج3 ، ص232

حدیث (7) پيامبر صلى ا‏لله‏ عليه ‏و ‏آله :

حقُّ عليٍّ على هذهِ الاُمّةِ كحَقِّ الوالِدِ على وَلَدِهِ. 

حقّ على بر اين امّت همچون حقّ پدر است بر فرزندش.

امالی(طوسی)ص54

حدیث (8) امام على سلام الله علیه :
وَاللَّهِ لَابنُ أبي طالِبٍ آنَسُ بِالمَوتِ مِنَ الطِّفلِ بِثَدىِ اُمِّهِ.


به خدا سوگند كه اُنس پسر ابوطالب به مرگ از انس كودك به پستان مادرش بيشتر است.

نهج ‏البلاغه(صبحی صالح)ص52 ، خطبه 5 {شبیه این حدیث در نزهه الناظر و تنبیه الخاطر ص56}

  • رسم زندگانی

شفاعت

جمعه, ۱۸ ارديبهشت ۱۳۹۴، ۰۹:۳۰ ق.ظ
حدیث (1) رسول خدا صلی الله علیه و آله:

لا یَنالُ شَفاعَتی مَن اَخَّرَ الصَّلوةَ بَعدَ وَقتِها؛

کسی که نماز را از وقتش تأخیر بیندازد، (فردای قیامت) به شفاعت من نخواهد رسید.

محاسن ج1 ، ص80 - وسایل الشیعه ج4 ، ص114

حدیث (2) امام باقر عليه السلام :

لا شَفيعَ لِلمَرأَةِ أَنجَحُ عِندَ رَبِّها مِن رِضا زَوجِها؛


هيچ شفيعى براى زن نزد پروردگارش نجات بخش تر از رضايت شوهرش نيست.

وسایل الشیعه ج20 ، ص222 - خصال ج2 ص 588

حدیث (3) رسول خدا صلی الله علیه و آله:

اَلرّوحُ وَ الرّاحَةُ وَ الفَلَجُ وَ الفَلاحُ وَ النَّجاحُ وَ البَرَكَةُ وَ العَفوُ وَ العافيَةُ وَ المُعافاةُ وَ البُشرى وَ النَّصرَةُ وَ الرِّضا وَ القُربُ وَ القَرابَةُ وَ النَّصر وَ الظَّـفَرُ وَ التَّمكينُ وَ السُّروُر وَ المَحَبَّةُ مِنَ اللّه‏ِ تَبارَكَ وَ تَعالى عَلى مَن اَحَبَّ عَلىَّ بنَ اَبى طالِبٍ عليه‏السلام وَ والاهُ وَ ائتَمَّ بِهِ وَ اَقَرَّ بِفَضلِهِ وَ تَوَلَّى الأَوصياءَ مِن بَعدِهِ وَ حَقٌ عَلَىَّ اَن اُدخِلَهُم فى شَفاعَتى وَ حَقٌ عَلى رَبّى اَن يَستَجيبَ لى فيهِم وَ هُم اَتباعى وَ مَن تَبِعَنى فَاِنَّهُ مِنّى؛
 
آسايش و راحتى، كاميابى و رستگارى و پيروزى، بركت و گذشت و تندرستى و عافيت، بشارت و خرّمى و رضايتمندى، قرب و خويشاوندى، يارى و پيروزى و توانمندى، شادى و محبّت، از سوى خداى متعال، بر كسى باد كه على بن ابى طالب را دوست بدارد، ولايت او را بپذيرد، به او اقتدا كند، به برترى او 
اقرار نمايد، و امامانِ پس از او را به ولايت بپذيرد. بر من است كه آنان را در شفاعتم وارد كنم. بر پروردگار من است كه خواسته مرا درباره آنان اجابت كند. آنان پيروان من هستند و هر كه از من پيروى كند، از من است.

بحارالأنوار(ط-بیروت) ج 27، ص 92 {شبیه این حدیثدر المحاسن ج1 ، ص152}

حدیث (4) امام صادق علیه السلام فرمودند:

لا یَنالُ شَفاعَتَنا مَن استَخَفَّ بِالصَّلاةِ؛


هرکس نماز را سبک بشمارد ، بشفاعت ما دست نخواهد یافت.

 کافی(ط-الاسلامیه) ج3، ص270

حدیث (5) حضرت فاطمه سلام الله علیها فرمودند:

 إذا حشرت يوم القيامة أرفع هذا إلى يدي و أشفع في عصاة أمّة أبي‏


آن گاه كه در روز قيامت برانگيخته شوم،دستم را بلند میکنم گناهكاران امّت پدرم را شفاعت خواهم كرد.

عوالم العلوم و المعارف ج11 ، ص451

  • رسم زندگانی

امامت

جمعه, ۱۸ ارديبهشت ۱۳۹۴، ۰۹:۲۶ ق.ظ

 

حدیث (1) حضرت زهرا سلام الله علیها:

فَجَعَلَ اللهُ...اِطاعَتَنا نِظاماً لِلمِلَّةِ وَ اِمامَتَنا أماناً لِلفِرقَة؛

خدا اطاعت و پیروی از ما اهل بیت را سبب برقراری نظم اجتماعی در امت اسلامی و امامت و رهبری ما را عامل وحدت و درامان ماندن از تفرقه ها قرار داده است.

الاحتجاج علی اهل اللجاج (طبرسی)ج1 ، ص99

حدیث (2) امام صادق سلام الله علیه :

مَن ماتَ و لَم یعرف امام زمانِهِ ماتَ میتةً جاهِلیةً؛

هرکس بمیرد و امام زمانش را نشناسد به مرگ جاهلیت مرده است.

وسایل الشیعه ج16 ، ص246 - کافی(ط-دارالحدیث) ج6 ، ص123

حدیث (3) امام رضا علیه السلام :

كَمالُ الدّينِ وَلايَتُنا و َالبَراءَةُ مِن عَدُوِّنا.


كمال دين، در ولايت ما و بيزارى جستن از دشمن ماست.

بحار الانوار(ط-بیروت)ج27 ، ص58

  • رسم زندگانی

ظهور

جمعه, ۱۸ ارديبهشت ۱۳۹۴، ۰۹:۲۲ ق.ظ
حدیث (1) امام حسين عليه‏السلام:

فى بَيانِ ما يَحدُثُ فى زَمَنِ ظُهورِ المامِ الحُجَّةِ عليه‏السلام : وَ لَتَنزِلَنَّ البَرَكَةُ مِنَ السَّماءِ اِلَى الرضِ حَتّى اِنَّ الشَّجَرَةَ لَتَقصِفُ مِمّا يَزيدُ اللّه‏ُ فيها مِنَ الثَّمَرَةِ وَ لَتُوكَلُ ثَمَرةُ الشِّتاءِ فِى الصَّيفِ وَ ثَمَرَةُ الصَّيفِ فِى الشِّتاءِ وَ ذلِكَ قَولُهُ تعالى: «وَ لَو اَنَّ اَهلَ القُرى آمَنوا وَ اتَّقَوا لَفَتَحنا عَلَيهِم بَرَكاتٍ مِنَ السَّماءِ وَ الرضِ وَلكِن كَذَّبُوا»؛ 
 

در بيان آنچه هنگام ظهور امام زمان عليه‏السلام رخ مى ‏دهد : بركت از آسمان به سوى زمين فرو مى ‏ريزد، تا آن‏جا كه درخت از ميوه فراوانى كه خداوند در آن مى‏افزايد، مى‏ شكند. (مردم) ميوه زمستان را در تابستان و ميوه تابستان را در زمستان مى‏ خورند و اين معناى سخن خداوند است كه: (و اگر مردمِ آبادى‏ ها ايمان مى ‏آوردند و تقوا پيشه مى‏ كردند، بركت‏هايى از آسمان و زمين به روى آنان مى‏ گشوديم، ليكن تكذيب كردند)

الخرائج و الجرائح ج2 ،ص849

  • رسم زندگانی

ولایت

جمعه, ۱۸ ارديبهشت ۱۳۹۴، ۰۹:۲۰ ق.ظ
حدیث (1) امام صادق علیه السلام:

اثافى الاسلام ثلاثة: الصلوة و الزکوة و الولایة،لا تصح واحدة منهن الا بصاحبتیها؛


سنگهاى زیربناى اسلام سه چیز است: نماز، زکات و ولایت که هیچ یک از آنها بدون دیگرى درست نمى‏ شود.

کافى(ط-الاسلامیه) ج2، ص 18

حدیث (2) پيامبر اکرم (صلی الله عليه و آله):


يَومُ غَديرِ خُمٍّ أفضَلُ أعيادِ اُمَّتي.



روز غديرخم برترين عيد امّت من است.

امالی(صدوق) ص125

حدیث (2) امام محمد باقر علیه السلام :

مَنْ كَانَ مِنْكُمْ مُطِيعاً لِلَّهِ تَنْفَعُه وَلَايَتُنَا وَ مَنْ كَانَ مِنْكُمْ عَاصِياً لِلَّهِ لَمْ تَنْفَعْهُ وَلَايَتُنَا وَيْحَكُمْ لَا تَغْتَرُّوا وَيْحَكُمْ لَا تَغْتَرُّوا.

 

هر کدام از شما شیعیان مطیع خداوند باشد ولایت ما برایش مفید خواهد بود و هر که خدا را نافرمانی کند ولایت ما سودی برایش ندارد

کافی(ط-الاسلامیه) ج2 ، ص75 و 76 ،ح5

  • رسم زندگانی

جهاد

جمعه, ۱۸ ارديبهشت ۱۳۹۴، ۰۹:۱۵ ق.ظ

 

حدیث (1) امام على عليه السلام :

إِنَّ الجِهادَ بابٌ مِن أَبوابِ الجَنَّةِ فَتَحَهُ اللّه‏ُ لِخاصَّةِ أَوليائِهِ و َهُوَ لِباسُ التَّقوى و َدِرعُ اللّه‏ِ الحَصينَةِ وَ جُنَّتُهُ الوَثيقَةُ؛

براستى كه جهاد يكى از درهاى بهشت است كه خداوند آن را براى اولياى خاص خود گشوده است. جهاد جامه تقوا و زره استوار خداوند و سپر محكم اوست.


الغارات (ط - الحديثة) ج‏2، ص 474

حدیث (2) امام على عليه السلام :

إِنَّ اللّه‏َ فَرَضَ الجِهادَ و َعَظَّمَهُ وَ جَعَلَهُ نَصرَهُ وَ ناصِرَهُ. وَاللّه‏ِ ما صَلُحَت دُنيا و َلا دينٌ إِلاّ بِهِ؛

در حقيقت خداوند جهاد را واجب گردانيد و آن را بزرگداشت و مايه پيروزى و ياور خود قرارش داد. به خدا سوگند كار دنيا و دين جز با جهاد درست نمى‏شود.

وسائل الشيعه ج 15 ، ص 15 ، ح 19915 

حدیث (3) امام على عليه ‏السلام :

إِنَّ اللّه‏َ كَتَبَ القَتلَ عَلى قَومٍ و المَوتَ عَلى آخَرينَ وَ كُلٌّ آتيهِ مَنيَّتُهُ كَما كَتَبَ اللّه‏ُ لَهُ فَطوبى لِلمُجاهِدينَ فى سَبيلِهِ وَ المَقتولينَ فى طاعَتِهِ؛

براستى كه خداوند براى گروهى كشته شدن را مقدر فرموده و براى ديگران مردن را. هر گروهى با همان سرنوشت كه خداوند مقدر كرده است مى‏رسد. پس، خوشا به سعادت مجاهدان در راه خدا و كشته شدگان در راه طاعت او.

شرح نهج البلاغه(ابن ابی الحدید) ج3، ص184

حدیث (4) امام على عليه ‏السلام :

جاهِدوا فى سَبيلِ اللّه‏ِ بَأَيديكُم فَإِن لَم تَقدِروا فَجاهِدوا بِأَلسِنَتِكُم فَإِن لَم تَقدِروا فَجاهِدوا بِقُلوبِكُم؛

در راه خدا با دستهاى خود جهاد كنيد، اگر نتوانستيد با زبانهاى خود و اگر باز هم نتوانستيد با قلب خود جهاد كنيد.

 دعائم الإسلام ج ‏1 ، ص 343

حدیث (5) رسول اكرم صلى ‏الله ‏عليه‏ و ‏آله :

حَرسُ لَيلَةٍ فى سَبيلِ اللّه‏ِ عَزَّوَجَلَّ أَفضَلُ مِن أَلفِ لَيلَةٍ يُقامُ لَيلُها و َيُصامُ نَهارُها؛

يك شب نگهبانى در راه خدا برتر است از هزار شبانه روز كه شبهايش به عبادت و روزهايش به روزه‏دارى سپرى شود.

 نهج الفصاحة ص 439 ، ح 1355

حدیث (6) رسول اكرم صلى ‏الله ‏عليه‏ و ‏آله :

أَفضَلُ الجِهادِ مَن أَصبَحَ لا يَهُمُّ بِظُلمِ أَحَدٍ؛

برترين جهاد آن است كه انسان روز خود را آغاز كند در حالى كه در انديشه ستم كردن به احدى نباشد.

محاسن ص 292 ، ح 449

حدیث (7) امام على عليه ‏السلام :

جِهادُ المَرأَةِ حُسنُ التَّبَعُّلِ؛

جهاد زن خوب شوهردارى كردن است.

کافی(ط-الاسلامیه) ج 5 ، ص 9

حدیث (8) امام على عليه السلام :

جاهِد شَهوَتَكَ وَ غالِب غَضَبَكَ وَ خالِف سوءَ عادَتِكَ، تَزكُ نَفسُكَ، وَ يَكمُل عَقلُكَ وَ تَستَكمِلُ ثَوابَ رَبِّكَ؛

با هوا و هوس خود جهاد كن، بر خشمت مسلّط شو و با عادتهاى بد خود مخالفت كن تا نفست پاكيزه شود، عقلت به كمال برسد و از پاداش پروردگارت بهره كامل ببرى.

 تصنيف غرر الحكم و درر الكلم ص 242 ، ح 4919

حدیث (9) امام على عليه ‏السلام :

عَلَيْكُمْ بِالْجَدِّ وَ الِاجْتِهَادِ وَ التَّأَهُّبِ وَ الِاسْتِعْدَادِ وَ التَّزَوُّدِ فِي مَنْزِلِ الزَّادِ وَ لَا تَغُرَّنَّكُمُ الْحَيَاةُ الدُّنْيَا كَمَا غَرَّتْ مَنْ كَانَ قَبْلَكُمْ مِنَ الْأُمَمِ الْمَاضِيَةِ وَ الْقُرُونِ الْخَالِيَةِ

بر شما باد به تلاش و سختكوشى و مهيا شدن و آماده گشتن و توشه برداشتن از سراى توشه (دنيا). مبادا زندگى دنيا شما را بفريبد چنان كه ملتهاى گذشته و اقوام پيشين را فريفت.

نهج البلاغه(صبحی صالح) ص 352

حدیث (10) امام محمد باقر علیه السلام:

 قَالَ لَهُ رَجُلٌ إِنِّي ضَعِيفُ الْعَمَلِ قَلِيلُ الصَّلَاةِ قَلِيلُ الصَّوْمِ وَ لَكِنْ أَرْجُو أَنْ لَا آكُلَ إِلَّا حَلَالًا وَ لَا أَنْكَحَ إِلَّا حَلَالًا فَقَالَ وَ أَيُّ جِهَادٍ أَفْضَلُ مِنْ عِفَّةِ بَطْنٍ وَ فَرْج‏

در پاسخ به كسى كه عرض كرد: من در عمل ناتوانم و نماز و روزه كم به جا مى‏آورم اما سعى مى‏كنم جز حلال نخورم و جز با حلال نزديكى نكنم فرمودند: چه جهادى برتر از پاك نگهداشتن شكم و شرمگاه؟!

محاسن ص292، ح448

حدیث (11) امام على عليه السلام :

وَ مَا أَعْمَالُ الْبِرِّ كُلُّهَا وَ الْجِهَادُ فِي سَبِيلِ اللَّهِ عِنْدَ الْأَمْرِ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْيِ عَنْ الْمُنْكَرِ إِلَّا كَنَفْثَةٍ فِي  بَحْرٍ لُجِّي‏

همه كارهاى خوب و جهاد در راه خدا در برابر امر به معروف و نهى از منكر چون قطره‏اى است در درياى عميق.

نهج البلاغه(صبحی صالح) ص 542 ، ح 374

حدیث (12) امام على عليه ‏السلام :

فَرَضَ اللّه‏ُ...َ الْجِهَادَ عِزّاً لِلْإِسْلَام‏

خداوند... جهاد را براى عزّت و سربلندى اسلام واجب فرمود.

نهج البلاغه(صبحی صالح) ص 512 ، ح 252

حدیث (13) امام محمد باقر علیه السلام:

لَا فَضِيلَةَ كَالْجِهَادِ وَ لَا جِهَادَ كَمُجَاهَدَةِ الْهَوَى‏
 

فضیلتی چون جهاد نیست ، و جهادی چون مبارزه با هوای نفس نیست.

تحف العقول ص 286

حدیث (14) پیامبراکرم صلی الله علیه و آله:
اَحَبُّ الاعمالِ اِلَی اللهِ الصَّلاةُ لِوَقتِها ثُمَّ بِرُّ الوالِدَین ثُمَّ الجِهادُ فی سَبیلِ اللهِ؛
 

بهترین کارها در نزد خدا نماز به وقت است ، آنگاه نیکی به پدر و مادر ، آنگاه جنگ در راه خدا.

نهج الفصاحه ص 167 ، ح 70

حدیث (15) پیامبراکرم صلی الله علیه و آله:

الصوم فى الحر جهاد؛

روزه گرفتن در گرما، جهاد است.

بحار الانوار(ط-بیروت) ج 93 ، ص 257

حدیث (16) امام علی علیه السلام :

زَكاةُ الشَّجاعةِ الجِهادُ فى سبيلِ اللَّهِ.

زكات شجاعت، جهاد در راه خداست.

 تصنيف غرر الحكم و درر الكلم ص 333 ، ح 7666

  • رسم زندگانی

امربه معروف ونهی از منکر

جمعه, ۱۸ ارديبهشت ۱۳۹۴، ۰۹:۰۸ ق.ظ

امر به معروف و نهی از منکر


 

حدیث (1) امام  على علیه السلام :

و َما أعمالُ البِرِّ كُلُّها وَ الجِهادُ فى سَبيلِ اللّه‏ِ عِندَ الامرِ بِالمَعرُوفِ و َالنَّهىِ عَنِ المُنكَرِ إِلاّ كَنَفثَةٍ فى بَحرٍ لُجِّىٍّ؛

همه كارهاى خوب و جهاد در راه خدا در برابر امر به معروف و نهى از منكر چون قطره‏ اى است در درياى عميق.

نهج البلاغه(صبحی صالح)  ص 542 ، ح 374

حدیث (2) امام على عليه السلام :

 إِنَّ الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْيَ عَنِ الْمُنْكَرِ لَا يُقَرِّبَانِ مِنْ أَجَلٍ وَ لَا يَنْقُصَانِ مِنْ رِزْقٍ لَكِنْ يُضَاعِفَانِ الثَّوَابَ وَ يُعْظِمَانِ الْأَجْرَ وَ أَفْضَلُ مِنْهُمَا كَلِمَةُ عَدْلٍ عِنْدَ إِمَامٍ جَائِر

امر به معروف و نهى از منكر نه اجلى را نزديك مى‏ كنند و نه از روزى كم مى ‏نمايند، بلكه ثواب را دو چندان و پاداش را بزرگ مى‏ سازند و برتر از امر به معروف و نهى از منكر سخن عادلانه ‏اى است نزد حاكمى ستمگر.

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 332 ، ح 7637

حدیث (3) رسول الله صلى ‏الله ‏عليه ‏و ‏آله و سلم:

 إِذَا لَمْ يَأْمُرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ لَمْ يَنْهَوْا عَنِ الْمُنْكَرِ وَ لَمْ يَتَّبِعُوا الْأَخْيَارَ مِنْ أَهْلِ بَيْتِي سَلَّطَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ شِرَارَهُمْ فَيَدْعُوا خِيَارُهُمْ فَلَا يُسْتَجَابُ لَهُمْ.

هرگاه (مردم) امر به معروف و نهى از منكر نكنند، و از نيكان خاندان من پيروى ننمايند، خداوند بدانشان را بر آنان مسلّط گرداند و نيكانشان دعا كنند امّا دعايشان مستجاب نشود .

کافی(ط - الاسلامیه) ج 2 ، ص 374 {شبیه این حدیث در امالى(صدوق) ص 308}

حدیث (4) رسول الله صلى ‏الله ‏عليه ‏و ‏آله و سلم :

لا يَأمُرُ بِالمَعروفِ و َلا يَنهى عَنِ المُنكَرِ إلاّ مَن كانَ فيهِ ثَلاثُ خِصالٍ : رَفيقٌ بِما يَأمُرُ بِهِ رَفيقٌ فيما يَنهى عَنهُ ، عَدلٌ فيما يَأمُرُ بِهِ عَدلٌ فيما يَنهى عَنهُ، عالِمٌ بِما يَأمُرُ بِهِ عالِمٌ بِما يَنهى عَنهُ؛

امر به معروف و نهى از منكر نكند مگر كسى كه سه خصلت در او باشد: در امر و نهى خود مدارا كند، در امر و نهى خود ميانه‏ روى نمايد و به آنچه امر و نهى مى‏ كند، دانا باشد .

بحارالأنوار(ط-بیروت) ج 97 ، ص 87 ، ح 64 {شبیه این حدیث دعائم الاسلام ج 1 ، ص 368 }

حدیث (5) امام على علیه السلام :

مَن أمَرَ بِالمَعروفِ شَدَّ ظَهرُ المُؤمِنِ وَ مَن نَهى عَنِ المُنكَرِ أَرغَمَ أَنفَ المُنافِقِ وَ أَمِنَ كَيدَهُ؛

هر كس امر به معروف كند به مؤمن نيرو مى‏ بخشد و هر كس نهى از منكر نمايد بينى منافق را به خاك ماليده و از مكر او در امان مى‏ ماند.

كافى(ط-الاسلامیه) ج2، ص51، ح1

حدیث (6) رسول الله صلى ‏الله ‏عليه ‏و ‏آله و سلم :

لا يَزالُ النّاسُ بِخَيرٍ ما أمَروا بِالمَعروفِ و َنَهَوا عَنِ المُنكَرِ و َتَعاوَنوا عَلَى البِرِّ وَ التَّقوى فَإذا لَم يَفعَلوا ذلِكَ نُزِعَت مِنهُمُ البَرَكاتُ، وَ سُلِّطَ بَعضُهُم عَلى بَعضٍ و َلَم يَكُن لَهُم ناصِرٌ فِى الأرضِ وَ لا فِى السَّماءِ؛

تا زمانى كه مردم امر به معروف و نهى از منكر نمايند و در كارهاى نيك و تقوا به يارى يكديگر بشتابند در خير و سعادت خواهند بود، اما اگر چنين نكنند، بركت‏ها از آنان گرفته شود و گروهى بر گروه ديگر سلطه پيدا كنند و نه در زمين ياورى دارند و نه در آسمان.

تهذيب الاحكام(تحقیق خرسان) ج6، ص181، ح 22 {شبیه این حدیث در بحارالانوار(ط-بیروت) ج 97 ، ص 94

حدیث (7) امام باقر علیه السلام :

أَوْحَى اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَى شُعَيْبٍ النَّبِيِّ (صلی الله علیه) أَنِّي مُعَذِّبٌ مِنْ قَوْمِكَ مِائَةَ أَلْفٍ أَرْبَعِينَ أَلْفاً مِنْ شِرَارِهِمْ وَ سِتِّينَ أَلْفاً مِنْ خِيَارِهِمْ فَقَالَ (علیه السلام) يَا رَبِّ هَؤُلَاءِ الْأَشْرَارُ فَمَا بَالُ الْأَخْيَارِ فَأَوْحَى اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَيْهِ دَاهَنُوا أَهْلَ الْمَعَاصِي وَ لَمْ يَغْضَبُوا لِغَضَبِي‏

خداى تعالى به شعيب پيامبر وحى فرمود كه: من صد هزار نفر از قوم تو را عذاب خواهم كرد: چهل هزار نفر بدكار را، شصت هزار نفر از نيكانشان را. شعيب عرض كرد: پروردگارا! بدكاران سزاوارند اما نيكان چرا؟ خداى عز و جل به او وحى فرمود كه: آنان با گنهكاران راه آمدند و به خاطر خشم من به خشم نيامدند.

كافى(ط - الاسلامیه) ج 5 ، ص 56 ، ح 1

حدیث (8)  رسول الله صلى ‏الله ‏عليه ‏و ‏آله و سلم :

مَن رَأى مِنكُم مُنكَرا فَليُغَيِّرهُ بِيَدِهِ ، فَإن لَم يَستَطِع فَبِلِسانِهِ ، فَإن لَم يَستَطِع فَبِقَلبِهِ و َذلِكَ أضعَفُ الإيمانِ؛

هر كس از شما منكرى ببيند بايد با دست و اگر نتوانست با زبان و اگر نتوانست با قلبش آن را تغيير دهد، كه پائين‏ترين درجه ايمان همين (تغيير قلبى) است.

نهج الفصاحه ص 768 ، ح‏3010

حدیث (9) امام باقر علیه السلام :

إِنَّ الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْيَ عَنِ الْمُنْكَرِ سَبِيلُ الْأَنْبِيَاءِ وَ مِنْهَاجُ الصُّلَحَاءِ فَرِيضَةٌ عَظِيمَةٌ بِهَا تُقَامُ الْفَرَائِضُ وَ تَأْمَنُ الْمَذَاهِبُ  وَ تَحِلُّ الْمَكَاسِبُ وَ تُرَدُّ الْمَظَالِمُ وَ تُعْمَرُ الْأَرْضُ وَ يُنْتَصَفُ مِنَ الْأَعْدَاءِ وَ يَسْتَقِيمُ الْأَمْرُ 

امر به معروف و نهى از منكر راه و روش پيامبران و شيوه صالحان است و فريضه بزرگى است كه ديگر فرايض به واسطه آن بر پا مى‏ شود، راه ‏ها امن مى‏ گردد و درآمد ها حلال مى‏ شود و حقوق پايمال شده به صاحبانش برمى‏ گردد، زمين آباد مى‏ شود و (بدون ظلم) حق از دشمنان گرفته مى‏ شود و كارها سامان مى‏ پذيرد.

كافى(ط-الاسلامیه) ج5، ص56، ح1

حدیث (10) رسول الله صلى ‏الله ‏عليه ‏و ‏آله :

 مَنْ أَمَرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَى عَنِ الْمُنْكَرِ فَهُوَ خَلِيفَةُ اللَّهِ فِي الْأَرْضِ وَ خَلِيفَةُ رَسُولِه‏

هر كس امر بمعروف و نهى از منكر نمايد، جانشين خدا در زمين و جانشين رسول اوست.

مستدرك ‏الوسايل و مستنبط المسایل ج 12، ص 179 ، ح 13817

حدیث (11) امام علی علیه السلام:

مَن تَرَكَ إنكارَ الْمُنكَرٍ بِقَلبِهِ و يَدِهِ ولِسانِهِ فَهُوَ مَيِّتٌ بَينَ الْأحياءِ؛


كسى كه منكَر را با قلب و دست و زبانش انكار نكند، مرده ‏اى است ميان زندگان.

تهذيب الأحكام(تحقیق خرسان) ج 6، ص 181 ، ح 374

حدیث (12) امام علی علیه السلام:

وَ اعلَموا أنَّ الأمرَ بِالمَعروفِ وَ النَّهیَ عن المُنکَر لَم یُقَرّبا اجَلاً وَ لَم یَقطَعا رَزقاً 

بدانید که امر به معروف و نهی از منکر نه مرگ کسی را نزدیک کرده و نه روزی کسی را قطع

کافی(ط-الاسلامیه) ج 5 ، ص 57 ، ح 6

حدیث (13) امام علی علیه السلام:

 الْأَمْرُ بِالْمَعْرُوفِ أَفْضَلُ أَعْمَالِ الْخَلْق‏ 

بهترين كار مردم امر به معروف مى باشد

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 331 ، ح 7632

حدیث (14) حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم:

خير النّاس أقرؤهم و أفقههم في دين اللَّه و أتقاهم للَّه و آمرهم بالمعروف و أنهاهم عن المنكر و أوصلهم للرّحم.
 

بهترين مردم كسانى هستند كه قرآن بهتر خوانند و در كار دين داناتر باشند و از خدا بيشتر ترسند و به نيكى بيشتر امر كنند و از بدى بيشتر جلوگيرى كنند و با خويشاوندان بيشتر نزديك شوند.

نهج الفصاحه ص 468 ، ح 1499

حدیث (15) حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم :

أَلا اُخْبِرُكُمْ عَنْ اَقْوامٍ لَيْسُوا بِأَنْبِياء وَ لا شُهدَاء تَغْبِطُـهُمْ النّاسُ يَـوْمَ الْقِـيامَةِ ... يَأْمُرُونَهُمْ بِما يُحِّبُ اللّه ُ وَ يَنْهَوْنَهُمْ عَمّا يَكْرَهُ اللّه ُ
 

گروهى هستند كه نه پيامبرند و نه شهيد ولى مردم به مقامى كه خداوند به خاطر امر به معروف و نهى از منكر به آنان عطا فرموده غبطه مى خورند.

مستدرک الوسایل و مستنبط المسایل ج 12 ، ص 182

حدیث (16) حضرت امام محمد باقر علیه السلام :

 إِنَّ الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْيَ عَنِ الْمُنْكَرِ فَرِيضَةٌ عَظِيمَةٌ بِهَا تُقَامُ الْفَرَائِضُ ... وَ تَأْمَنُ الْمَذَاهِبُ وَ تَحِلُّ الْمَكَاسِبُ وَ تُرَدُّ الْمَظَالِمُ وَ تُعْمَرُ الْأَرْض

امر به معروف و نهى از منكر دو واجب بزرگ الهى مى باشند كه ساير واجبات با آنها بر پا مى مانند و بوسيله اين دو راهها امن و كسب و كار مردم حـلال مى شود. با اين دو واجب است كه داد ستمديدگان ستانده مى شود و زمين آباد مى گردد.

وسایل الشیعه ج 16 ، ص 119 ، ح 21132

حدیث (17) حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم:

وَ الْجِهَادُ عَلى‏ أَرْبَعِ شُعَب ٍ : عَلَى الْأَمْرِ بِالْمَعْرُوفِ ، وَ النَّهْيِ عَنِ الْمُنْكَر ِ ، وَ الصِّدْقِ فِي الْمَوَاطِنِ ، وَ شَنَآنِ الْفَاسِقِين‏
 

جهاد بر چهار قسم است: 1 ـ امر به معروف 2 ـ نهى از منكر 3 ـ راستى در هنگامه شكيبائى 4 ـ دورى از گناهكار.

کافی(ط-الاسلامیه) ج 2 ، ص 51 {شبیه این حدیث در کتاب سلیم بن قیس الهلالی ج 2 ، ص 615 }

حدیث (18) امام صادق علیه السلام:

حَسْبُ الْمُؤْمِنِ غَيْراً إِذَا رَأَى مُنْكَراً أَنْ يَعْلَمَ اللَّهُ مِنْ قَلْبِهِ أَنَّهُ لَهُ كَارِه‏

در غيرتمندبودن مؤمن همين بس كه هرگاه كار زشت و ناپسندى مشاهده كرد خداى متعال از قلبش در مورد ناخوش داشتن آن منكر آگاه باشد.

هدایة الائمة ج 5 ، ص 574

حدیث (19) امام علی علیه السلام:

كُنْ بِالْمَعْرُوفِ آمِراً وَ عَنِ المـُنْكَرِ ناهِياً وَ لِمَنْ قَطَعَكَ و اصِلاً وَ لِمَنْ حَرمَكَ مُعْطِياً
 

بهترين مردم كسانى هستند كه قرآن بهتر خوانند و در كار دين داناتر باشند و از خدا بيشتر ترسند و به نيكى بيشتر امر كنند و از بدى بيشتر جلوگيرى كنند و با خويشاوندان بيشتر نزديك شوند.

شرح آقا جمال الدین خوانساری بر غررالحکم و دررالکلم ج 4 ، ص 610

حدیث (20) امام علی علیه السلام:

 و من وصية له (ع) للحسن و الحسين (ع) لما ضربه ابن ملجم لعنه الله‏:
أُوصِيكُمَا بِتَقْوَى اللَّه‏  ...  الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْيَ عَنِ الْمُنْكَر

در وصيّت به فرزندان بزرگوارشان امام حسن و امام حسین عليهما السلام فرمودند:
 شما را بـه تقــواى الهى ... و امر به معروف و نهى از منكر سفارش مى كنم.

نهج البلاغه(صبحی صالح) ص 421 و 422 ، نامه 47

حدیث (21) امام علی علیه السلام :

 أَصْلِحِ الْمُسِي‏ءَ بِحُسْنِ فِعَالِكَ وَ دُلَّ عَلَى الْخَيْرِ بِجَمِيلِ مَقَالِك‏

آدم بدكار را به وسيله كارِنيك خود اصـلاح كن، و با سخن زيبايت ديگران را به كار خير رهنمون باش.

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 255 ، ح 5371

حدیث (22) حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم:

 أَمَرَنَا رَسُولُ اللَّهِ ص أَنْ نَلْقَى أَهْلَ الْمَعَاصِي بِوُجُوهٍ مُكْفَهِرَّة
 

رسـول خـدا صلي الله عليه و آله به ما امـر فرمـودند كـه با گنهكاران با چهره اى درهم كشيده برخورد كنيم.

کافی(ط-الاسلامیه) ج 5 ، ص 59 ، ح 10

حدیث (23) امام صادق علیه السلام:

 إِنَّمَا يَأْمُرُ بِالْمَعْرُوفِ وَ يَنْهَى عَنِ الْمُنْكَرِ مَنْ كَانَتْ فِيهِ ثَلَاثُ خِصَالٍ عَامِلٌ بِمَا يَأْمُرُ بِهِ تَارِكٌ لِمَا يَنْهَى عَنْهُ عَادِلٌ فِيمَا يَأْمُرُ عَادِلٌ فِيمَا يَنْهَى رَفِيقٌ فِيمَا يَأْمُرُ رَفِيقٌ فِيمَا يَنْهَى‏
 

كسى مى توانـد امر به معروف و نهى از منكر كند كه داراى سه صفت باشد: 1 ـ به آنچه امر مى كند عمل كند و از آنچه نهى مى كند اجتناب نمايد. 2 ـ در امر كردن و نهى نمودن ميانه روى را پيشه خود كند. 3 ـ از روى دلسوزى و مهربـانى و با مـدارا امـر و نهى كند.

وسایل الشیعه ج 16 ، ص 150 ، ح 21210

حدیث (24) امام سجاد سلام الله علیه:

 إِنَّ الْمُنَافِقَ يَنْهَى وَ لَا يَنْتَهِي وَ يَأْمُرُ بِمَا لَا يَأْتِي‏
 

همانا منافق از كار زشت نهى مى كند، امـا خـود از آن اجتناب نمى كند و به كار خوب سفارش مى كند، اما خـود انجـام نمى دهـد.

کافی(ط-الاسلامیه) ج 2 ، ص 396 {شبیه این حدیث در تحف العقول ص 280 و امالی(صدوق) ص 494 ، ح 12}

حدیث (25) امام علی علیه السلام:

 لعن الامرين بالمعروف التاركين له و الناهين عن المنكر العاملين به‏
 

كسانى كه مردم را به كارهاى نيك امر مى كنند و خود آن را انجام نمى دهند و كسانى كه مردم را از كارهاى زشت باز مى دارند اما خود مرتكب آن مى شوند مورد لعن و نفرين هستند.

منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه(خوئی) ج 10 ، ص 183

حدیث (26) حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم:

مَنْ لَمْ يَعْرِفْ بِقَلْبِهِ مَعْرُوفاً وَ لَمْ يُنْكِرْ مُنْكَراً قُلِبَ فَجُعِلَ أَعْلَاهُ أَسْفَلَهُ وَ أَسْفَلُهُ أَعْلَاه‏
 

آن که کارهای خوب را به دل، نیک نشمارد و کارهای زشت را به دل، ناپسند نشمرد، چنان واژگونه گردد بالای او پایین، و پایین او بالا می گردد(یعنی تشخیص خوب و بد را از دست می دهد) .

نهج البلاغه(صبحی صالح) ص 542 ، ح 375

حدیث (27) امام علی علیه السلام:

 ائْتَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ أْمُرُوا بِهِ وَ تَنَاهَوْا عَنِ الْمُنْكَرِ وَ انْهَوْا عَنْه

پذيراى معـروف باشيد و به آن نـيز دسـتور بدهيد و بپذيريد نهى از منكر را و خود نيز از آن نهى كنيد.

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 332 ، ح 7636

حدیث (28) امام علی علیه السلام:

 إِذَا رَأَى أَحَدُكُمُ الْمُنْكَرَ وَ لَمْ يَسْتَطِعْ أَنْ يُنْكِرَهُ بِيَدِهِ وَ لِسَانِهِ وَ أَنْكَرَهُ بِقَلْبِهِ وَ عَلِمَ اللَّهُ صِدْقَ ذَلِكَ مِنْهُ فَقَدْ أَنْكَرَه‏

هرگاه يكى از شما كارزشت و ناپسندى را مشاهده كرد وتوان آنكه با دست و زبان از آن جلوگيرى كند ندارد اما با دل خود آن را انكار كند و خداوند از نيّت صادقانه او آگاه باشد، آن كار ناپسند را به حقيقت انكار كرده است.

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 332 ، ح 7649

حدیث (29) حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم:

 جَاءَ رَجُلٌ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ (ص) فَقَالَ إِنَّ أُمِّي لَا تَدْفَعُ يَدَ لَامِسٍ فَقَالَ فَاحْبِسْهَا قَالَ قَدْ فَعَلْتُ قَالَ فَامْنَعْ مَنْ يَدْخُلُ عَلَيْهَا قَالَ قَدْ فَعَلْتُ قَالَ
 قَيِّدْهَا فَإِنَّكَ لَا تَبَرُّهَا بِشَيْ‏ءٍ أَفْضَلَ مِنْ أَنْ تَمْنَعَهَا مِنْ مَحَارِمِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ.

شخصى نزد پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله آمد و گفت مادرم مرتكب گناه مى شود. رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمودند:
 او را ببند كه بهترين نيـكى در حـق او منـع او از گـنـاه اسـت.

وسایل الشیعه ج 28 ، ص 150 ، ح 34442

حدیث (30) امام علی علیه السلام:

وَ انْهَوْا غَيْرَكُمْ عَنِ الْمُنكَرِ وَ تَناهَوْا عَنْهُ فـَإِنَّمـا أُمِـرتُمْ بِالنَّهىِ بَعـْدَ التـَّناهِى

ديگران را از منكر باز داريد و خود نيز از آن دورى كنيد زيرا شما مأمور شده ايد كه اوّل خودتان منكر را ترك كنيد بعد نهى از منكر نمائيد.

منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه(خوئی) ج 7 ، ص 250

حدیث (31) حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم:

 الدَّالُّ عَلَى الْخَيْرِ كَفَاعِلِه‏

كسى كه ديگران را به كار نيك راهنمائى كند گـويـا خـود آن را انـجـام داده اسـت.

 کافی(ط-الاسلامیه) ج 4 ، ص 27 ، ح 4 - من لایحضره الفقیه ج 2 ، ص 55 ، ح 1682

حدیث (32) امام علی علیه السلام :

اُؤْمُر بِالْمَعْرُوفِ تَكُنْ مِنْ اَهْلِهِ

امر به معروف كن تا از اهل معروف شوى.

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 332 ، ح 7635

حدیث (33) حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم:

مَنْ أَمَرَ بِمَعْرُوفٍ أَوْ نَهَى عَنْ مُنْكَرٍ أَوْ دَلَّ عَلَى خَيْرٍ أَوْ أَشَارَ بِهِ فَهُوَ شَرِيك‏

هركس ديگرى را به كار نيكى امر كند يا او را از كار زشتى باز دارد يا اينكه او را به خيرى راهنمائى نمايد و يا اشاره به امر خيرى داشته باشد در آن كارنيك شريك خواهد بود.

خصال ص 138 ، ح 156 - وسایل الشیعه ج 16 ، ص 124 ، ح 21147

حدیث (34) امام علی علیه السلام :

 مَنْ كَانَ فِيهِ ثَلَاثٌ سَلِمَتْ لَهُ الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةُ يَأْمُرُ بِالْمَعْرُوفِ وَ يَأْتَمِرُ بِهِ وَ يَنْهَى عَنِ الْمُنْكَرِ وَ يَنْتَهِي عَنْهُ وَ يُحَافِظُ عَلَى حُدُودِ اللَّهِ جَلَّ وَ عَلا
 

كسى كه سـه چيز در او باشد، دنيـا و آخرتش سـالم مى مـاند: 1. امر به معروف كند و خود نيز پذيراى آن باشد. 2. نهى از منكر كند وخود نيز پذيرا باشد. 3. حدود الهى را نگهدارى كند

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 332 ، ح 7645

حدیث (35) امام علی علیه السلام :

مَنْ اَمَرَ بَالْمَعْرُوفِ شَّد ظُهُورَ الْمُؤْمِنينَ

كسى كه امـر به معـروف كـند پشتِ مؤمنان را محكم كرده است.

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 332 ، ح 7643

حدیث (36) امام محمد باقر علیه السلام:

 الْأَمْرُ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْيُ عَنِ الْمُنْكَرِ خَلْقَانِ مِنْ خَلْقِ اللَّهِ فَمَنْ نَصَرَهُمَا أَعَزَّهُ اللَّهُ وَ مَنْ خَذَلَهُمَا خَذَلَهُ اللَّهُ.
 

امر به معـروف و نهى از منـكر، دو مخلوق از مخلوقان خداوند مى باشد، هركس آن دو را يارى كند، خداوند او را عزيز و آقا گرداند و هر كس آن دو را خوار نمايد، خداوند او را خوار و ذليل گرداند.

کافی(ط-الاسلامیه) ج 5 ، ص 59 ، ح 11

حدیث (37) حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم:

وَ الَّذِي نَفْسِي بِيَدِهِ مَا أَنْفَقَ النَّاسُ مِنْ نَفَقَةٍ أَحَبَّ مِنْ قَوْلِ الْخَيْر


قسم به کسی که جانم به دست اوست مردم چیزی بهتر از حرف خیر انفاق نمی کنند

محاسن ص 15 ، ح 41 - وسایل الشیعه ج 16 ، ص 123 ، ح 21141 - بحارالانوار(ط-بیروت) ج 68 ، ص 311 ، ح 8

حدیث (38) امام علی علیه السلام :

 مَنْ نَهَى عَنِ الْمُنْكَرِ أَرْغَمَ أُنُوفَ الْفَاسِقِين‏


كسى كـه نـهى از منـكر كـند بينى فاسقان و گنهكاران را به خاك ماليده است (و آنها را خوار و خفيف گردانده است)

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 332 ، ح 7644

حدیث (39) امام صادق علیه السلام :

فِي قَوْلِهِ تَعَالَى‏ فَلَمَّا نَسُوا ما ذُكِّرُوا بِهِ‏ أَنْجَيْنَا الَّذِينَ‏ يَنْهَوْنَ‏ عَنِ‏ السُّوءِ (سوره مبارکه اعراف آیه 165) قَالَ كَانُوا ثَلَاثَةَ أَصْنَافٍ صِنْفٌ ائْتَمَرُوا وَ أَمَرُوا فَنَجَوْا وَ صِنْفٌ ائْتَمَرُوا وَ لَمْ يَأْمُرُوا فَمُسِخُوا ذَرّاً وَ صِنْفٌ لَمْ يَأْتَمِرُوا وَ لَمْ يَأْمُرُوا فَهَلَكُوا.


در مورد نجات يافتگان در اين آيه شريفه مى فرمايند: آنها كسانى بودند كه از كارهاى نيك پيروى مى كردند و مردم را نيز به آن امر مى نمودند.

کافی(ط-الاسلامیه) ج 8 ، ص 158 ، ح 151

حدیث (40) امام رضا علیه السلام :

كَانَ رَسُولُ اللَّهِ (ص) يَقُولُ إِذَا أُمَّتِي تَوَاكَلَتِ الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْيَ عَنِ الْمُنْكَرِ فَلْيَأْذَنُوا بِوِقَاعٍ مِنَ اللَّهِ تَعَالَى.


رسول خدا صلي الله عليه و آله همواره مى فرمودند: هرگاه امّت من از انجام امر به معروف و نهى از منكر سرپيچى كنند و آن را به يكديگر واگذار نمايند، گويا با خـداوند اعـلان جنگ داده اند.

کافی(ط-الاسلامیه) ج 5 ، ص 59 ، ح 13

حدیث (41) حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم:

 إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ لَيُبْغِضُ الْمُؤْمِنَ الضَّعِيفَ الَّذِي لَا دِينَ لَهُ فَقِيلَ لَهُ وَ مَا الْمُؤْمِنُ الَّذِي لَا دِينَ لَهُ قَالَ الَّذِي لَا يَنْهَى عَنِ الْمُنْكَرِ.


قسم به کسی که جانم به دست اوست مردم چیزی بهتر از حرف خیر انفاق نمی کنند

کافی(ط-الاسلامیه) ج 5 ، ص 59 ، ح 15 - محاسن ص 196 ، ح 21

حدیث (42) حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم:

لَتَأْمُرُنَّ بِاَلْمَعْرُوفِ وَ لَتَنهُنَّ عَنِ المُنكَرِ أَوْ لَيَعُـمَّنـَّـكُمْ عـَذابُ اللّه


امر به معروف كنيد و از كارهاى زشـت نهى كنيد و گرنه عـذاب خدا همه شـما را فراخواهد گرفت.

وسایل الشیعه ج 16 ، ص 135 ، ح 21173

حدیث (43) امام علی علیه السلام:

 الْعَامِلُ بِالظُّلْمِ وَ الرَّاضِي بِهِ وَ الْمُعِينُ عَلَيْهِ شُرَكَاءُ ثَلَاثَة


كسى كه ظلم مى كند و كسى كه راضى به ظلم كردن باشد و كسى كه كمك به ظالم مى كند هر سه شركاء ظلم محسوب مى شوند.

وسایل الشیعه ج 16 ، ص 140 ، ح 21182

حدیث (44) امام علی علیه السلام:

وَ مِنْهُمْ تَارِكٌ لِإِنْكَارِ الْمُنْكَرِ بِقَلْبِهِ وَ لِسَانِهِ وَ يَدِهِ فَذَلِكَ مَيِّتُ الْأَحْيَاء
 

گروهى از مردم مبارزه با منكر را با دل و زبان و دست ترك مى كنند (در برابر خلافكار هيچ گونه عكس العملى نشان نمى دهند) پس اينها در حقيقت مردگانى زنده نما هستند.

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 332 ، ح 7651

حدیث (45) حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم:

 إِنَّ اللَّهَ يُبْغِضُ الْمُؤْمِنَ الضَّعِيفَ الَّذِي لَا زَبْرَ لَهُ وَ قَالَ هُوَ الَّذِي لَا يَنْهَى عَنِ الْمُنْكَر


همانا خداوند از مومن ضعیفی که عقل ندارد بیزار است.(کسی که نهی از منکر نمی کند)

وسایل الشیعه ج 16 ، ص 125 ، ح 21149

حدیث (46) امام صادق علیه السلام :

 إِذَا رَأَى الْمُنْكَرَ فَلَمْ يُنْكِرْهُ وَ هُوَ يَقْدِرُ عَلَيْهِ فَقَدْ أَحَبَّ أَنْ يُعْصَى اللَّهُ وَ مَنْ أَحَبَّ أَنْ يُعْصَى اللَّهُ فَقَدْ بَارَزَ اللَّهَ بِالْعَدَاوَة


كسى كـه توانـائى نـهى از منـكر را داشـته باشـد و نهى از منـكر نكـند، دوست دارد كه خـداوند اطـاعت نشـود، و كسى كه نافرمانى خـدا را دوست داشته باشد، آشكارا بـا خـداوند دشمنى كرده است.

مستدرک الوسایل و مستنبط المسایل ج 12 ، ص 177 ، ح 13812

حدیث (47) حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم:

... بِئْسَ الْقَوْمُ قَوْمٌ لَا يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ لَا يَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْك ...

بد مـردمى هســتـند كسـانى كـه امر به معروف ونهى از منكر نمى كنند.

نوادر(راوندی) ص 26 - بحارالانوار(ط-بیروت) ج 22 ، ص 311 ، ح 12

حدیث (48) امام علی علیه السلام :

و من وصية له ع للحسن و الحسين ع لما ضربه ابن ملجم لعنه الله 
لَا تَتْرُكُوا الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْيَ عَنِ الْمُنْكَرِ فَيُوَلَّى عَلَيْكُمْ أَشْرَارُكُمْ ثُمَّ تَدْعُونَ فَلَا يُسْتَجَابُ لَكُمْ.

وصيتى از آن حضرت ( ع ) به حسن و حسين عليهما السلام هنگامى كه ابن ملجم ( لعنه الله ) او را ضربت زد . 
امر به معروف و نهى از منكر را ترك نكنيد زيرا در اين صورت افراد نادرست برشما مسلط مى گردند آنگاه دعا مى كنيد و دعايتان مستجاب نمى شود.

نهج البلاغه(صبحی صالح) ص 421 و 422 ، نامه 47

 

  • رسم زندگانی

۵۵حدیث برگزیده از امام زمان ع

سه شنبه, ۱۵ ارديبهشت ۱۳۹۴، ۱۰:۲۵ ق.ظ
hadithe emam zaman 1. نفع بردن از من در زمان غيبتم مانند نفع بردن از خورشيد هنگام پنهان شدنش درپشت ابرهاست و همانا من ايمنی بخش اهل زمين هستم ، همچنانکه ستارگان ايمنی بخش اهل آسمانند . (بحار الأنوار ، ج 53، ص 181 ) 2. تصرف کردن در مال ديگری بدون اجازه صاحبش جايز نيست . (وسائل الشيعة ، ج 17، ص 309 ) 3. من ذخيره خدا در روی زمين و انتقام گيرنده از دشمنان او هستم . (تفسير نور الثقلين ، ج 2 ، ص 392 ) 3. ملعون است ، ملعون است کسی که نماز مغربش را به تأخير بيندازد ، تا زمانی کهستارگان آسمان پديدار شوند . (بحار الأنوار ، ج 52، ص 15 )... 5. هيچ چيز مانند نماز بينی شيطان را به خاک نمی مالد ، پس نماز بگزار و بيني شيطان را به خاک بمال . (بحار الأنوار ، ج 53، ص 182 ) 6. ملعون است ، ملعون است ، کسی که نماز صبحش را به تأخير بيندارد ، تا زمانی که ستارگان آسمان محو شوند . (بحارالأنوار ، ج 52، ص 16 ) 7. هر يک از پدرانم بيعت يکی از طاغوتهای زمان به گردنشان بود ، ولی من در حالي قيام خواهم کرد که بيعت هيچ طاغوتی به گردنم نباشد . (بحار الأنوار ، ج 53، ص 181 ) 8. من آخرين جانشين پيامبر هستم ، و به وسيله من است که خداوند بال را از خاندان و شيعيانم دور می سازد. (بحار الأنوار ، ج 52، ص 30 ) 9. هر کس در اجرای اوامر خداوند کوشا باشد ، خدا نيز وی را در دستيابی به حاجتش ياری می کند . (بحار الأنوار ، ج 51، ص 331 ) 10. سنت تخلف ناپذير خداوند بر اين است که حق را به فرجام برساند و باطل ر . نابود کند ، و او بر آنچه بيان نمودم گواه است . (بحار الأنوار ، ج 53، ص 193 ) 11. برای زود فرارسيدن فرج ( و ظهور ما ) زياد دعا کنيد ، که آن همان فرج و گشايش شماست . (کمال الدين للصدوق ، ج 2 ، ص 485 ) 12. اگر خواستار رشد و کمال معنوی باشی هدايت می شوی ، و اگر طلب کنی می يابی . (بحار الأنوار ، ج 51، ص 339 ) 13. ما در رعايت حال شما کوتاهی نمی کنيم و ياد شما را از خطر نبرده ايم ، که اگر جز اين بود گرفتاريها به شما روی می آورد و دشمنان شما را ريشه کن می کردند . پس از خدا بترسيد و ما را پشتيبانی کنيد . (بحار الأنوار ، ج 53، ص 175 ) 14. و اما در پيشامدها و مسايل جديد به راويان حديث ما مراجعه کنيد ، زيرا که آنان حجت من بر شما هستند و من حجت خدا بر آنان هستم . (بحار الأنوار ، ج 53، ص 181 ) 15. اگر از خداوند ( صاحب عرت و جلال ) طلب آمرزش کنی ، خداوند تو را می آمرزد . (بحار الأنوار ، ج 51، ص 329 ) 16. همانا خدايتعالی مردم را بيهوده نيافريده و بدون تکليف و جزا رهايشان نکرده است . (الغيبة للشيخ الطوسی ، ص 174 ) 17. هر يک از شما بايد به آنچه که او را به محبت ما نزديک می سازد عمل کند ، و از آنچه که مورد پسند ما نيست و ما را خشمناک می سازد دوری جويد . (الإحتجاج للطبرسی ، ج 2 ، ص 324 ) 18. خداوندا ! وعده ای را که به من داداه ای ، برآورده کن و امر قيام مرا تمام فرما . قدمهايم را ثابت بدار و در سايه قيام من ، جهان را پر از عدل و داد کن . (بحار الأنوار ، ج 51، ص 13 ) 19. شهادت می دهم که معبودی جز خدای يکتا نيست و ملائکه آسمان و صاحبان علم نيز شهادت می دهند ، آن خدايی که به عدل و داد قيام می کند ، نيست خدايی جز او که مقتدر و حکيم می باشد ، و همانا دين نزد خدا اسلام است . (بحار الأنوار ، ج 51، ص 16 ) 20. ايمان خداوند عز و جل و بندگانش قرابت و خويشاوندی تيست ، و هر کس که مر انکار کند از من نيست . (الغيبة للشيخ الطوسی ، ص 176 ) 21. پناه به خدا می برم از نابينايی بعد از روشن بينی ، و گمراهی بعد از هدايت ، واز اعمال ناشايسته و اتنه های نابود کننده . (بحار الأنوار ، ج 53، ص 190 ) 22. شيعيان ما هنگامی به فرجام نيک و زيبای خداوند ميرسند که از گناهانی که نهي شده اند ، احتراز نمايند . (بحار الأنوار ، ج 53، ص 177 ) 23. کفايت در کارها و عنايت و سرپرستی در همه امور را تنها از خدايتعالی خواهانم . (بحار الأنوار ، ج 25، ص 183 ) 24. قلبهای ما جايگاه مشيت الهی است ، پس هر گاه او بخواهد ما هم می خواهيم . (بحار الأنوار ، ج 52، ص 51 ) 25. اگر نبود که ما دوستار صلاح شما هستيم و به شما لطف و مرحمت داريم ، همانا به شما توجه والتفات نمی کرديم . (بحار الأنوار ، ج 53، ص 179 ) 26. من مهدی هستم ، منم قيام گر زمان ، منم آنکه زمين را آکنده از عدل می سازد ، آنچنان که از ستم پر شده بود . (بحار الأنوار ، ج 52، ص 2 ) 27. ستمکاران پنداشتند که حجت خدا نابود شدنی است ، در حالی که اگر به ما اجازه سخن گفتن داده می شد ، شک و ترديد از ميان برداشته می شد . (بحار الأنوار ، ج 51، ص 4 ) 28. من صاحب حقم ... علامت ظهورم زياد شدن آشوب ها و فتنه هاست . (بحار الأنوار ، ج 51، ص 320 ) 29. علم و دانش ما به خبرهای شما احاطه دارد و چيزی از اخبار شما بر ما پوشيده نمی ماند . (بحار الأنوار ، ج 53، ص 175 ) 30. دين از آن محمد (ص ) و عدايت از آن علی امير المؤمنين (ع ) است ، زيرا عدايت مال اوست و در نسل او می ماند تا روز قيامت . (بحار الأنوار ، ج 53، ص 160 ) 31. کسی که نسبت به ما ظلم ورزد ، از جمله ستمکارانی است که مشمول لعنت خدا است ، چرا که خدا فرموده است : " آگاه باشيد که لعنت خدا بر ستمکاران است " . (بحار الأنوار ، ج 53، ص 182 ) 32. من و تمامی پدرانم ... بندگان خداوند عز و جل هستيم . (بحار الأنوار ، ج 25، ص 267 ) 33. سجده شکر از لازم ترين و واجب ترين مستحبات است . (بحار الأنوار ، ج 53، ص 161 ) 34. هر گاه خداوند به ما اجازه دهتد که سخن بگوييم ، حق ظاهر خواهد شد و باطل سست و ضعيف شده و از ميان شما خواهد رفت . (بحار الأنوار ، ج 25، ص 183 ) 35. دختر رسول خدا (ص ) برای من سرمشق و اسوه ای نيکوست . (بحار الأنوار ، ج 53، ص 180 ) 36. زمان ظهور و فرج ما با خداست ، و تعيين کنندگان وقت ظهور ، دروغگويانند . (بحار الأنوار ، ج 53، ص 181 ) 37. از خدا بترسيد و تسليم ما شويد و کارها را به ما واگذاريد ، برماست که شما ر از سرچشمه سيراب برگردانيم ، چنان که بردن شما به سرچشمه از ما بود ، در پی کشف آنچه از شما پوشيده شده نرويد و مقصد خود را با دوستی ما بر اساس راهی که روشن است به طرف ما قرار دهيد . (بحار الأنوار ، ج 53، ص 179 ) 38. ظهوری نيست مگر به اجازه خداوند متعال ، و آن هم پس از زمان طولانی و قساوت دلها و فراگير شدن رمين از جور و ستم . (الإحتجاج للطبرسی ، ج 2 ، ص 478 ) 39. آگاه باشيد به زودی کسانی ادعای مشاهده مرا خواهند کرد . آگاه باشيد هر کس قبل از " خروج سفيانی " و شنيدن صدای آسمانی ، ادعای مشاهده مرا کند دروغگو و افترا زننده است حرکت و نيرويی جز به خدای بزرگ نيست . (الإحتجاج للطبرسی ، ج 2 ، ص 478 ) 40. من باقيمانده از آدم و ذخيره نوح و برگزيده از ابراهيم و خلاصه محمد ( درود خد بر همگی آنان باد ) هستم . (بحار الأنوار ، ج 52، ص 238 ) ن 41. سيم ، خدمتکار حضرت مهدی عليه السلام گويد : آن حضرت به من فرمود : " آيا تورا در مورد عطسه کردن بشارت دهم ؟ " گفتم : آری . فرمود : " عطسه ، علامت امان از مرگ تا سه روز است . " (بحار الأنوار ، ج 51، ص 5 ) 42. حق با ماست و در ميان ماست ، کسی جز ما چنين نگويد مگر آنکه دروغگو و افتر زننده باشد . (بحار الأنوار ، ج 53، ص 191 ) 43. همانا خداوند متعال ، کسی است که اجسام را آفريده و ارزاق را تقسيم فرموده ، او جسم نيست و در جسمی هم حلول نکرده ، " چيزی مثل او نيست و شنوا و داناست ." (الغيبة للشيخ الطوسی ، ص 178 ) 44. خداوند با ماست و به جز ذات پروردگار به چيزی نياز نداريم ، و حق با ماست ،پس اگر کسانی با ما نباشند ، هرگز در ما وحشتی ايجاد نمی شود ما دست پرورده های پروردگارمان ، و مردم دست پرورده های ما هستند . (الغيبة للشيخ الطوسی ، ص 172 ) 45. دانش ، دانش ماست و از کفر کافر ، گزندی بر شما نيست . (بحار الأنوار ، ج 53، ص 151 ) 46. اگر شيعيان ما - که خداوند آنها را به طاعت و بندگی خويش موفق بدارد - در وفاي به عهد و پيمان الهی اتحاد و اتفاق می داشتند و عهد و پيمان را محترم می شمردند ، سعادت ديدار ما به تأخير نمی افتاد و زودتر به سعادت ديدار ما نائل می شدند . (الإحتجاج للطبرسی ، ج 2 ، ص 499 ) 47. من از افرادی که می گويند : ما اهل بيت ( مستقلا از پيش خود و بدون دريافت از جانب خداوند ) غيب می دانيم و در سلطنت و آفرينش موجودات با خدا شريکيم ، يا ما را از مقامی که خداوند برای ما پسنديده بالاتر می برند ، از چنين افرادی نزد خدا و رسولش بيزاری می جوييم . (الإحتجاج للطبرسی ، ج 2 ، ص 487 ) 48. فضيلت دعا و تسبيح بعد از نمازهای واجب در مقايسه با دعا و تسبيح پس از نمازهای مستحبی ، مانند فضيلت واجبات بر مستحبات است . (الإحتجاج للطبرسی ، ج 2 ، ص 487 ) 49. سجده بر قبر جايز نيست . (الإحتجاج للطبرسی ، ج 2 ، ص 490 ) 50. وجود من برای اهل زمين سبب امان و آسايش است ، همچنان که ستارگان سبب امان اهل آسمانند . (بحار الأنوار ، ج 78، ص 380 ) 51. به راستی که مقدرات خداوند متعال مغلوب مشود ، و اراده الهی مردود نگردد ، . چيزی بر توفيق او پيشی نگيرد . (بحار الأنوار ، ج 53، ص 191 ) 52. اما علت و فلسفه آنچه از دوران غيبت اتفاق افتاده است ، پس خداوند عز و جل در قرآن فرموده است : " ای مؤمنان از چيزهايی نپرسيد که اگر آشکار شود ، بدتان آيد . " (بحار الأنوار ، ج 78، ص 380 ) 53. زمين خالی از محبت خدا نيست ، يا آشکار است و يا نهان . (کمال الدين للصدوق ج 2 ،ص 511 ) 54. هر گاه علم و نشانه ای پنهان شود ، علم ديگری آشکار گردد ، و هر زمان که ستاره اي افول کند ، ستاره ای ديگر طلوع نمايد . (بحار الأنوار ، ج 53، ص 185 ) 55. بار الها ! توفيق بندگی و دوری از گناه و نيت پاک . شناخت حرام را به ما عط فرما ، و با هدايت و استقامت در راهت گراميمان بدار . (المصباح للکفعمی ، ص 281 )
  • رسم زندگانی

حدیث تکان دهنده درمورد سجده شکر (حدیث قدسی)

سه شنبه, ۱۵ ارديبهشت ۱۳۹۴، ۱۰:۰۷ ق.ظ

sejde shokr

امام صادق علیه السلام فرمودند :

سجده شکر به جا آوردن بر هر مسلمانی واجب است . نمازت را به سبب آن به اتمام برسان و به سبب آن خدایت را از خودت راضی کن و به سبب آن است که ملائکه از تو متعجب و شگفت زده میشوند . به درستی که بنده زمانی که نماز میخواند و سپس سر بر سجده شکر مینهد ، پروردگار حجاب های موجود میان بنده و فرشته ها و ملائک را میگشاید و میگوید :

ای ملائکه من ! به بنده ام بنگرید . واجبم را به جای آورد و عهدم را برای من تمام نمود . سپس برای من نسبت به آنچه که برایش نعمت نموده ام ، سجده شکر به جا آورد . ای فرشتگان من ! برای او از نظر شما چه چیزی در نزد من وجود دارد ؟

پس ملائکه میگویند : ای پروردگار ما ! رحمت تو .

پس پروردگار میفرماید : سپس برای او چیست از پاداش ؟

میگویند : ای پروردگار ما ! بهشت تو .

سپس پروردگار میفرماید : برای او دیگر چیست ؟

میگویند : ای پروردگار ما ! کفایت مهم هایش .

پس پروردگار باز میفرماید : سپس برایش چیست ؟

امام علیه السلام فرمودند : چیزی از خیر ها نماند مگر آنکه ملائکه آن را گفتند . پس خداوند میفرماید : پس از آن دیگر چیست ؟

ملائکه میگویند : ای خداوند ما ! علمی برای ما نیست !

پروردگار میفرماید : ای فرشتگان من ! برایش شکر میکنم همانگونه که برایم شکر به جای آورده است و برایش روی می آورم با فضلم و رحمتم را برایش نشان میدهم .

منبع : " الجواهر السنیة فی الاحادیث القدسیه " نوشته شیخ حر عاملی رحمة الله علیه

  • رسم زندگانی

حدیث شناسی

چهارشنبه, ۲ ارديبهشت ۱۳۹۴، ۰۴:۱۹ ب.ظ
بسم اللّه الّرحمن الّرحيم «الحمد للّه رب العالمين و صلي الله علي سيّدنا و نبيّنا محمّد و علي اهل بيته» در خدمت برادراني هستيم كه در آستانه‌ي معلم شدن هستند، شغل عزيز انبيا ما را دارند. بحثي را كه پيش بيني كرده‌ام كه امروز برايتان بگويم انس با حديث و حديث شناسي، لزوم و اهميت حديث، نوشتن حديث، جعل حديث، آشنايي با حديث و. . . است. اگر حديث نباشد ما دين نداريم و دست و پايمان فلج مي‌باشد، چون اين قرآن به تنهايي كافي نيست. نمي‌شود ما تنها با قرآن زندگي كنيم، چون قرآن مي‌فرمايد: «أَقيمُوا الصَّلاةَ»(بقره/43) اما نمي‌گويد: نماز صبح چند ركعت است. قرآن ما مي‌گويد: «وَ لْيَطَّوَّفُوا بِالْبَيْتِ الْعَتيقِ»(حج/29) يعني حاجي دور خانه كعبه طواف كن، اما نمي‌گويد: چند دور طواف كن. بسياري از دستورات ما در قرآن كلي است، چون قرآن كتاب قانون است و هر كتاب قانوني نياز به شرح و بيان و تفسير و تكميل و تبصره هم دارد. بنابراين لازم است اگر ما درباره‌ي قرآن بحثي كرديم، بحثي هم درباره‌ي حديث انجام دهيم. اهميت حديث: اگر كسي از ما بپرسد ما به چه دليل بايد از حديث تبعيت كنيم؟ در كجاي قرآن اين امر آمده است؟ مي‌گوييم: قرآن مي‌فرمايد: «وَ ما آتاكُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَ ما نَهاكُمْ عَنْهُ فَانْتَهُوا»(حشر/7) يعني هرچه پيامبر مي‌آورد بگيريد و به آن عمل كنيد. پس از كلمات پيامبر نيز به دليل اين آيه لازم است كه پيروي شود. قرآن درباره‌ي كلمات پيامبر مي‌فرمايد: «وَ ما يَنْطِقُ عَنِ الْهَوى‏»(نجم/3) پيغمبر اسلام از روي هوس حرف نمي‌زند. حال مي‌گويند: اين براي پيامبر بود اما به كلمات حضرت علي(ع) به چه دليل بايد عمل كنيم؟ مرحوم مجلسي مي‌فرمايد كه قرآن به پانزده دليل معجزه است. علامه طباطبايي(ره) مي‌فرمايد: قرآن به يازده دليل معجزه است. در اعجاز قرآن حرفي نيست. گرچه زبان ما ايرانيان فارسي است و عربي بلد نيستيم و نمي‌فهميم اينكه قرآن اعجاز دارد يعني چه؟ اما مي‌دانيم كه اسلام ميليون‌ها دشمن دارد و اين را هم مي‌دانيم كه قرن هاست كه اسلام دشمن دارد و اين را هم مي‌دانيم كه ممكن است زبان ما فارسي باشد، اما بسياري از دشمنان قرآن دشمناني عرب زبانند. ما خيلي عرب زبان داريم كه اصلاً مسلمان نيستند. مگر عرب ماركسيست نداريم؟ مگر عرب مسيحي نداريم؟ همان زمان اسلام، پيامبر فرمود: كلامي مثل قرآن بياوريد تا من دست از كارم بردارم. چهار تخفيف نيز به آن‌ها دادند. اول، فرمود: يك قرآن مثل قرآن من بياوريد و ديگر نه جنگ كنيم و نه بودجه خرج كنيم. هزاران كشته دادند و ميلياردها پول خرج كردند، اما پيغمبر فرمود: شما ميليون‌ها دشمن هستيد، قرن هاست كه دشمن اسلام هستيد، اگر ايراني‌ها فارس هستند و تركيه زبانش تركي است اما زبان مادري شما عربي است، شما كه عرب هستيد، قرن هاست كه با ما دشمن هستيد. اين همه كشته مي‌دهيد، ميلياردها تومان بودجه داريد. عوض اين‌ها، يك قرآن بياوريد. «فأتوا بكتاب مثله» حالا صد و چهارده سوره زياد است، صد و چهار سوره‌اش پيش كش شما «فَأْتُوا بِعَشْرِ سُوَرٍ مِثْلِهِ مُفْتَرَياتٍ وَ ادْعُوا مَنِ اسْتَطَعْتُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ إِنْ كُنْتُمْ صادِقين»(هود/13) ده سوره بياوريد. بعد مي‌گويد: يك سوره هم پيش كش شما و فرمود: «فَلْيَأْتُوا بِحَديثٍ مِثْلِهِ إِنْ كانُوا صادِقينَ»(طور/34) يعني يك مطلبي مثل قرآن بياوريد. هرچه تخفيف داد و چهار بار هم تحريك كرد و فرمود: «إِنْ كانُوا صادِقينَ» اگر مرديد مثل قرآن بياوريد. و ديگر اين همه تبليغ و جنگ عليه اسلام نكنيد. «وَ ادْعُوا مَنِ اسْتَطَعْتُمْ» هركس را كه مي‌خواهيد دعوت كنيد، نگوييد: ما نمي‌توانيم. الان هواپيما هم هست. بليط دو سره بگيريد و از شرق و غرب دعوت كنيد «وَ ادْعُوا مَنِ اسْتَطَعْتُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ إِنْ كُنْتُمْ صادِقينَ»(يونس/38) «لا يَأْتُونَ بِمِثْلِهِ وَ لَوْ كانَ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ ظَهيراً»(اسراء/88) هر كس را كه مي‌خواهيد دعوت كنيد گرچه بعضي براي بعضي پشتوانه باشند. يعني اينطور نيست كه بگوييد ما تنها بوديم. از هر نقطه‌ي زمين دعوت كنيد هركسي را كه استطاعت داريد، بياوريد. يعني همه مي‌دانيم كه سور يعني سوره‌ها، حديث، صادق، استطاعت، بعضي براي بعضي، يعني اين آيات از آياتي است كه اگر فردي كه شش كلاس هم سواد داشته باشد 80 درصد معناي آن را مي‌فهمد. اول فرمود: «قُلْ لَئِنِ اجْتَمَعَتِ الْإِنْسُ وَ الْجِنُّ عَلى‏ أَنْ يَأْتُوا بِمِثْلِ هذَا الْقُرْآنِ لا يَأْتُونَ بِمِثْلِهِ»(اسراء/88) يعني يك كتاب مثل قرآن بياوريد. بعد فرمود: اگر يك كتاب زياد است، ده سوره بياوريد، اگر زياد است يك سوره بياوريد. اگر يك سوره زياد است، يك مطلب، يك آيه بياوريد. اگر راست مي‌گوييد از هركس و هرجايي مي‌توانيد كمك بگيريد و آيه‌اي مثل قرآن بياوريد. اين فرياد قرآن است. ميليون‌ها دشمن، در قرن‌ها، با داشتن زبان عربي، هزارها كشته مي‌دهند و عليه اسلام ميلياردها دلار خرج مي‌كنند، اما يكي از آن‌ها نمي‌آيد تا اين كه از راه ميانبر برود، و يك سوره، يا يك آيه مثل قرآن بياورد و بساط اسلام را جمع كند. ما درست است كه عرب نيستيم، اما خوب، مي‌فهميم. به يك كسي گفتند: آيا معقول خوانده‌اي؟ گفت: نه معقول نخوانده‌ام، اما عقل دارم. لازم نيست حتماً فلسفه خوانده باشم، معقول نخوانده‌ام اما عقل كه دارم. من زبان مادريم عرب نيست اما مي‌فهمم كه عرب‌هاي مخالف اسلام دشمني كردند و از اين راه ميان بر نرفتند. معجزه بودن قرآن با ساير معجزه‌ها فرق دارد. قرآن هم معجزه و هم بيان است. اما معجزه‌ي حضرت موسي يك چيز بود و بيانش چيز ديگري بود. يعني ايشان عصا را مي‌انداخت اژدها مي‌شد و ازطرف ديگر بيانش چيز ديگري بود. معجزه‌ي حضرت عيسي هم با بيانش تفاوت داشت. يعني مرده را زنده مي‌كرد و از طرفي بيانش چيز ديگري بود. آن‌ها معجزاتشان موقت بود و با احكام و بيانشان تفاوت داشت. آيا قرآن به تنهايي كافي است؟ آيا شعار «كفانا كتاب الله» حرف حقي است؟ خير حرف باطلي است. ما اگر همين الآن نگاه كنيم مي‌بينيم كه قرآن در بين همه‌ي مسلمانان هست ولي همه‌ي حرف‌ها يكي نيست و نظرات يكي نيست. پس قرآن به تنهايي كافي نيست و بايد به حديث مراجعه كرد. اين آيه‌ي قرآن پشتوانه‌ي حديث است كه پيامبر از هوايش حرف نمي‌زند. پس هرچه رسول مي‌گويد بپذيريد. (كه اواز هوايش نطق نمي‌كند) خداوند متعال پيامبر را تأييد مي‌كند و پيغمبر مي‌فرمايد: «عَلِيٌّ مِنِّي وَ أَنَا مِنْ عَلِيٍّ»(أمالى صدوق، ص‏659) شما حتماً اين حديث را شنيده‌ايد كه پيامبر فرموده: «حُسَيْنٌ مِنِّي وَ أَنَا مِنْ حُسَيْنِ‏ٍ»(إرشاد مفيد، ج‏2، ص‏127) اين حديث را شيعه قبول دارد. ابن ماحج از كتاب‌هاي درجه يك اهل سنت است نقل مي‌كند(ابن ماجه، جلد اول) كه پيامبر فرمود: «عَلِيٌّ مِنِّي وَ أَنَا مِنْ عَلِيٍّ» و علي بن ابيطالب نيز از اين طريق تأييد مي‌شود. از ماجراي غدير خم گرفته تا غير آن. . . بعد همينطور يكي يكي مي‌ايد تا اين جا كه پيامبر مي‌فرمايد «الْمَهْدِيُّ مِنِّي»(كشف‏الغمة، ج‏2، ص‏481) اين حديث در سنن ابي داود مي‌باشد(جلد 4، صفحه) ما شيعيان چهار كتاب درجه يك داريم، سني‌ها شش كتاب درجه يك دارند. ابن ماحج و سنن ابي داود مثل صحيح مسلم و صحيح بخاري و دو كتاب ديگر است، شش كتاب اهل سنت هستند. پس ببينيد خدا حديث‌هاي پيغمبر را تاييد مي‌كند، پيغمبر هم حديث‌هاي اميرالمؤمنين را تأييد مي‌كند و همين طور يك يك تا مي‌رسد به حضرت مهدي(عج). . . از همه گذشته «إِنَّما يُريدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ»(احزاب/33) خداوند اراده كرده كه چه كار كند؟ كه هر نوع پليدي، كجي، انحراف را از اهل بيت دور كند «إِنِّي تَارِكٌ فِيكُمُ الثِّقْلَيْنِ كِتَابَ اللَّهِ وَ عِتْرَتِي أَهْلَ بَيْتِي»(أمالى طوسى، ص‏547) البته صد حديث داريم عترتي يك حديث هم داريم «كِتَابَ اللَّهِ وَ سُنَّتِي»(كمال‏الدين، ج‏1، ص‏235). پس قرآن ما توسط معجزه تثبيت شده و رواياتمان نيز توسط اين آيه تثبيت مي‌شود و اين مثل سلسله سند مي‌باشد. ولي يك رواياتي داريم كه هر بلايي سر بني اسرائيل آمد بر سر مسلمانان نيز مي‌ايد يعني همين طور كه كتاب دين موسي تحريف مي‌شود، كتمان و تلبيس مي‌شود، ممكن است اين خطرات در مورد مسلمانان هم باشد كه در اينجا مسئله حديث شناسي مطرح مي‌شود. مثلاً هر چيزي كه گفته شد و منسوب به امام صادق(ع) شد ممكن است امام صادق(ع) آن را نگفته باشد پس اين حديث شناسي مسئله مهمي است. ممكن است طلبه‌هايي سال‌ها در قم درس بخوانند ولي در علم رجال را ندانند و كار نكرده باشند، نمي‌توانند بفهمند كه اين حديث درست يا غلط است. من قبل از اين كه سراغ حديث‌هاي دروغ بروم و درباره‌ي آن حرف بزنم از حديث‌هاي راست و مثبت حرف مي‌زنم. چون آدم وقتي مي‌خواهد تبليغ كند بايد اول حرف‌هاي مثبت بزند. اصولاً قرآن هر كجا كه مي‌خواهد از حق و باطل حرف بزند اول حق را مي‌گويد. هر كجا بين بكن و نكن است، اول مثبتش را مي‌گويد. بخور، نخور را كه مي‌خواهد مطرح كند، اول بخور را مطرح مي‌كند. يعني عينك انسان بايد مثبت باشد. منتهي توجه داشته باشيد عينك منفي هم داريم. خداوند در قرآن مي‌فرمايد: «كُلا مِنْها رَغَداً حَيْثُ شِئْتُما وَ لا تَقْرَبا هذِهِ الشَّجَرَةَ»(بقره/35) يعني هرچه مي‌خواهيد بخوريد. سپس مي‌فرمايد: نزديك اين گندم نرويد. پيغمبر وقتي مي‌خواهد از چيزي نهي كند، اول مي‌گويد: اين كار را بكنيد، سپس مي‌گويد: اين كار را نكنيد. اين سيستم تربيت است. اول مي‌گويد: «كُلُوا وَ اشْرَبُوا»(اعراف/31) بعد مي‌فرمايد: «وَ لا تُسْرِفُوا» البته يك كسي مي‌گفت: «كُلُوا وَ اشْرَبُوا مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ» مي‌ترسم شما هم همين را ياد گرفته باشيد. يعني من يك ساعت هرچه آيه و حديث بخوانم آخرش مي‌گوييد: قرائتي گفت «كُلُوا وَ اشْرَبُوا مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ» يعني اول مي‌گويد: بخوريد و بياشاميد بعد مي‌گويد اسراف نكنيد. در زماني كه حضرت لوط پيامبر خدا بود، گناه خطرناك لواط زياد بود. وقتي مي‌خواست از اين كار نهي كند. اول يك طرح مثبت داد و فرمود: «يا قَوْمِ هؤُلاءِ بَناتي‏ هُنَّ أَطْهَرُ لَكُمْ فَاتَّقُوا اللَّهَ وَ لا تُخْزُونِ في‏ ضَيْفي‏»(هود/78) به لات‌هاي شهر فرمود: بابا اين‌ها دختران من هستند «هُنَّ أَطْهَرُ لَكُمْ» اين‌ها كه بهتر هستند. بياييد من دخترانم را به عقد شما در مي‌آورم. بعد فرمود: «وَ لا تُخْزُونِ في‏ ضَيْفي‏» يعني لواط را كنار بگذاريد. اين خودش يك روشي است كه هر وقت معلم، مبلغ يا روحاني، مي‌خواهد بگويد اين كار را نكن، بايد قبلاً يك كار مثبتي را پيشنهاد دهد. مثل وزارت راه كه اگر بخواهد جاده‌اي را مسدود كند و ممنوع كند از كنارش يك راهي باز مي‌كند. هميشه بايد يك راه مثبتي باشد. نمي‌شود گفت: آقا، با اين حرف نزن. با اين رفيق نشو، اين غذا را نخور، اين كار را نكن. نخند، نگو، نكن، . . . پس چه كنم؟ آخر بايد گفت: بيا به گردش برويم، ولي با او گردش نرو. بيا با هم برويم بستني بخوريم ولي با او بستني نخور. بيا با خودم برويم اين فيلم را ببينيم، ولي آن فيلم را نبين. «كُلا مِنْها رَغَداً حَيْثُ شِئْتُما وَ لا تَقْرَبا هذِهِ الشَّجَرَةَ» «كُلُوا وَ اشْرَبُوا وَ لا تُسْرِفُوا» البته بعضي موارد اصلاً آره نداره مثل «و لا تأكلوا مال اليتيم» خوردن مال يتيم از مواردي است كه اصلاً شاخه آره درآن وجود ندارد. اين نكته‌ها براي افرادي كه مي‌خواهند تبليغ كنند مفيد است. در خانه و براي زنداري هم اين نكته¬ها مفيد است. مثلاً اگر مي‌خواهي نگويي كه اين سبزي گل دارد، بايد بگويي: خانم كمي ديگر اين سبزي را بشوي. لباس شستي، درس خواندي، مطالعه كردي، خياطي كردي، اين كار‌هاي خوب است ولي بعد مي‌گويي كه اين سبزي مانده است ولي اگر وارد شدي و گفتي: سلام، اين سبزي مانده است اين خيلي كار بدي است. يعني اگر در زن داري هم از منفي شروع كني پاتك مي‌خوري. در حديث شناسي هم بايد اول مثبت‌ها را بگوييم. حديث خوب است، اگر حديث نباشد ما در درك قرآن فلج هستيم و بعد از اين كه اهميت حديث را گفتيم سراغ نقل و نوشتن حديث مي‌رويم. نوشتن و يادداشت برداري خيلي مهم است. اگر مي‌خواهيد بعداً معلم شويد حالا كه جوان هستيد عنايت كنيد و دفترهاي مختلف داشته باشيد و هرچه داريد يادداشت كنيد و اين كار را طوري انجام دهيد كه يادداشت هايتان كد داشته باشد. بعضي زن‌ها خيلي دقيق هستند. برق هم كه مي‌رود، باز هم مي‌داند كه قوطي كبريت كجاست؟ و آدمي هم هست كه آن قدر بي برنامه است كه برق هم كه باشد قابلمه را گم مي‌كند. من براي معلم‌ها طوري حرف مي‌زنم كه زن‌هاي خانه دار هم مخاطب باشند و اين خيلي مشكل است. طوري بيان مي‌كنم كه بچه مدرسه‌اي هم بگويد: منظورش به من هم بود. نوشتن خيلي مهم است. «ن والقلم» قلم مورد قسم توسط خداوند واقع شده است و سوره‌اي به نام قلم داريم. خود پيامبر هجده نفر قلم به دست داشت كه هر كدام كارهاي مختلف پيامبر را مي‌نوشتند. يكي قراردادها و ديگري نامه‌هايي كه مي‌آمد را مي‌نوشت. فرد ديگري ورود و خروج بيت المال را ثبت مي‌كرد. خلاصه پيامبر هجده منشي داشتند. آيت الله احمدي از مدرسين قم كتابي به نام «مكاتيب الرسول» دارد. مكاتيب به معني نامه‌ها است و دراين كتاب نامه‌هاي مختلف پيامبر جمع آوري شده است. حديث داريم «الْكُتُبُ بَسَاتِينُ الْعُلَمَاءِ»(غررالحكم، ص‏49) يعني كتاب باغ علماست. يعني همان طور كه آدم در باغ و بوستانش قدم مي‌زند بايد براي عاشق علم، شيرين ترين مغازه‌ها، كتاب فروشي باشد و نداشتن ساعت و خانه چيزي نباشد و تنها كتاب مهم است. در بحار روايتي داريم، كه زماني مي‌ايد كه بهترين چيزي كه مردم با آن مأنوس مي‌شوند كتاب مي‌شود. و امام صادق(ع) فرمودند: حرف هايتان را يادداشت كنيد و پخش كنيد. «قَيِّدُوا الْعِلْمَ بِالْكِتَابَةِ»(أعلام‏الدين، ص‏82) علم را با نوشتن مقيد كنيد. «الكتب العلم قبل ذهاب العلماء» پيامبر فرمود: خلفا و جانشينان من كساني هستند كه حديث را بنويسند «ثم يعلمونه امتي» وسپس در ميان مردم پخش كند. پس اصل حديث مهم است و نوشتن آن هم مهم است. نقل حديث: در زندگي مسئله‌اي نداريم مگر اين كه برايش حديث داشته باشيم. مثلاً در مورد شهرداري خيلي حديث داريم. در مورد راه‌ها كلمه‌ي آسفالت نيامده است ولي اصلاح الطريق آمده است. چقدر حديث درباره‌ي آب و جوي آب، درخت و درخت كاري اطراف راه‌ها داشته باشيم خوب است؟ حدس بزنيد. در احاديث كلمه‌ي ترافيك نيست ولي سد معبر در احاديث آمده است. چه قدر حديث درباره‌ي كشتارگاه داشته باشيم خوب است؟ چقدر حديث درباره‌ي مسئله‌ي قبرستان داشته باشيم خوب است؟ چقدر حديث براي مسئله‌ي آتش نشاني داشته باشيم خوب است؟ مسئله‌ي خانه سازي هم همينطوراست. در مورد ناودان‌هايي كه آبشان بر سر مردم مي‌ريزد و ناودان‌هاي عمودي كه اين طور نيستند هم بسيار حديث داريم. براي مسئله‌ي پارك‌ها، بريدن درختان و اشجار هم حديث داريم. چقدر حديث براي درخت كاري، گل و حيوان داري داريم. بيش از دو هزار حديث درباره‌ي خوردني‌ها داريم. اگر در جمهوري اسلامي يك گروه محققي پيدا مي‌شدند و همه را به دانشكده‌ي غذاشناسي دعوت مي‌كرد، يا اين دو هزار حديث را پس از پاك سازي احاديث ناباب، هزار و پانصد حديث را در كتابي با موضوع «اطعمه و اشربه» با نام كتاب خوردني‌ها و آشاميدني‌ها مي‌آورديم خوب بود. گاهي وقت‌ها در احاديث مناسبت‌هاي غذاها ذكر شده است. راجع به لباس هم بسيار حديث داريم. راجع به رنگ لباس چطور؟ راجع به شب زير درخت خوابيدن چطور؟ راجع به دويدن چطور؟ راجع به كوه نوردي چطور؟ راجع به زلف چطور؟ راجع به حمام هم چند حديث داريم. راجع به غذاهاي عمومي هم چند حديث داريم. درباره‌ي چلوكبابي‌ها، مسافرخانه‌ها، راجع به سفر، راجع به بيت المال و وسايل عمومي هم چند حديث داريم. چه مسئله‌اي هست كه ما درباره‌ي آن حديث نداشته باشيم؟ مسائل خانوادگي: آدم مي‌خواهد زني بگيرد، بايد چگونه زني بگيريم؟ راجع به شكل زن، ساق پا، رنگ پوست، موي زن كه چه نوعش خوب است درباره‌ي همه‌ي اينها حديث داريم. زن و مرد، زن و شوهر چقدر مي‌توانند صحبت كنند و چقدر مي‌توانند همديگر را ببينند و راجع به مهريه و مقدار مهريه و بخشيدن مهريه با هم صحبت كنند. مهريه‌ي زياد، مهريه‌ي كم، چه چيز را مهريه كنيم؟ چقدر مهريه كنيم؟ درجلسه عقد چه كسي را دعوت كنيم؟ مسئله‌ي شاهد، صيغه‌ي عقد چگونه خوانده شود؟ در فهرست اين كتاب ببينيد كه چقدر حديث داريم. درباره‌ي انتخاب همسر، مراسم خواستگاري، مراسم عقد و مهريه و مراسم عروسي و. . . چقدر حديث داريم. همين مسائلي كه مي‌گوييم سكسي است. ده‌ها حديث درباره‌ي آن، يعني آموزش مسائل جنسي داريم. منتهي چون در تلويزيون نمي‌توان گفت، نبايد آن‌ها را ياد بگيريم. و بايد يك جاهايي باشد كه عروس و دامادها بروند و ياد بگيرند تا بعد از عقد با يادگيري آن‌ها آماده‌ي زندگي مشترك شوند. بعد از مسائل آميزشي درباره‌ي حاملگي روايت دارم كه غذاي زن حامله چه باشد؟ حركات و ورزش زن حامله چگونه باشد؟ افكار زن حامله، ارتباطش با خدا و دعاهايي كه براي ايام حاملگي است. بعد مسئله‌ي زايمان مطرح مي‌شود. مكان زايشگاه، بعدمسئله‌ي شير دادن، محبت و. . . است. در مجموع مسئله‌اي نيست مگر اين كه در حديث باشد. و ما در جمهوري اسلامي هرچه مي‌توانيم بايد استخوان بندي فكرمان را از حرف محكم و حديث پر كنيم. دو نفر خدمت امام باقر(ع) آمدند امام فرمودند: هر كجا مي‌خواهيد برويد «شَرِّقَا وَ غَرِّبَا فَلَا تَجِدَانِ عِلْماً صَحِيحاً إِلَّا شَيْئاً خَرَجَ مِنْ عِنْدِنَا أَهْلَ الْبَيْتِ»(كافى، ج‏1، ص‏399) يعني به شرق يا غرب برويد، حرف مايه دار صحيح پيدا نمي‌كنيد، مگر اين كه در خانه ما اهل بيت آن را پيدا كنيد. البته چيزهايي كه مربوط به «هُدىً لِلنَّاسِ»(بقره/185) يعني هدايت مردم باشد ممكن است شما بگوييد، آپلو سازي در كجاي احاديث آمده است؟ آپلو را خود آدم هم مي‌تواند بسازد. آن چه دنيا نمي‌تواند بسازد، آدم است. يعني اف چهارده ساخت، اف شانزده هم ساخت، ممكن است اف صد هم بسازد. حال اف چهارده را مي‌خواهي چه كار كني؟ چه كسي را در آن بنشاني؟ براي چه كاري مي‌خواهي؟ انسان در همه كارها موفق است، جز در ساختن خودش و در اين جاست كه انسان شكست خورده است. بنابراين به احاديث عنايت كنيم. گاهي انسان احاديثي را مي‌بيند كه خودش را مي‌بازد. الله اكبر اسلام تا اينجا دقت كرده است، اين قدر اسلام ظريف است. در باره‌ي حديث روايت داريم. پيامبر فرمودند: «تَذَاكَرُوا وَ تَلَاقَوْا وَ تَحَدَّثُوا فَإِنَّ الْحَدِيثَ جِلَاءٌ لِلْقُلُوبِ إِنَّ الْقُلُوبَ لَتَرِينُ كَمَا يَرِينُ السَّيْفُ جِلَاؤُهَا الْحَدِيثُ»(كافى، ج‏1، ص‏41) خلاصه اين كه حديث دل را جلوه مي‌دهد، هنگامي كه دل‌ها زنگ مي‌زند. حديث نورانيت دارد. حديث داريم كه اگر كسي دو حديث ياد بگيرد كه از آن استفاده كند و به ديگران هم ياد دهد ارزشش از عبادت شصت سال بيش‌تر است. چرا كه حديث خط مي‌دهد، مي‌گويد: كه از اين راه حركت كنيد، علم است، نور است راجع به اهميت حديث روايت زياد داريم. (راوية لحديثنا) اين هم براي طلبه‌ها و معلمين بود. اگر كسي يك حديث جالب را ياد بگيرد و براي ديگران نقل كند و دل مؤمنين را محكم كند، بهتر از هزار عابد است. اين عالم اگر با كلمات حق به مردم دل دهد خيلي مهم مي‌باشد. البته اين كار سليقه مي‌خواهد، چرا كه اگر آدم بسياري از حديث‌ها را بازگو كند، طرف مقابل را خفه مي‌كند. خود احاديث مثل شكر مي‌باشند ولي اگر شكر را در حلق مردم بريزند خفه مي‌شوند. اين شكر را بايد به نحوي تبديل به شربت كرد كه قابل خوردن هم باشد. اينطور نيست كه بگوييم: بنشين تا برايت حديث بگويم. چون بايد جاي حديث گفتن را دانست. چطور بيان شود؟ چه وقت بگويد؟ زمان تبليغ هنر مي‌خواهد، هر وقتي نمي‌شود تبليغ كرد. زمانش، مكانش، نوعش، ظرفيتش يعني طرف مقابل چقدر ظرفيت دارد؟ چندي پيش من موفق شدم قرآن را به قصد تبليغ نگاه كنم. در قرآن در اين باره آيات زيادي هست. مثلاً چه موقع زمان تبليغ باشد؟ حتي خود قرآن كه بهترين تبليغ است، زمان تبليغش در شب قدر مي‌باشد. وقتي معلم نمره‌ي بيست مي‌دهد، اگر شاگرد را زير نمره نصيحت كند، شاگردش مي‌گويد: چشم. اما وقتي كه نمره صفرمي دهد، آن هم صفر به اندازه‌ي قدر در قوري، زير نمره صفر هم هر چقدر نصيحت كند اثر نمي‌كند. مثل چسباندن كاشي روي كاه گل است. كاشي روي كاه گل نمي‌چسبد. نصيحت از معلمي كه نمره‌ي صفر داده پذيرفته نمي‌شود. آن شبي كه آدم گوشواره براي دخترش مي‌خرد، موعظه‌اش در او اثر مي‌كند. زمان حديث، مكان حديث، حديث خواندن جا دارد. از كجا شروع كنيم؟ سليقه مهم است. از يكي از منبري‌ها پرسيدند چه كنيم كه منبرمان خوب شود؟ چه كتابي بخوانم؟ گفت: كتابي نيست، سليقه‌اي است. آدم خودش بايد بفهمد مخاطبش چه زمينه و ظرفيتي دارد و متناسب با آن‌ها صحبت كند. ببينيد خدا چقدر زيبا فرموده است: كه هنگام سحر يك ساعت دعاي سحر بخوانيد، اما هنگام افطار كه شكم گرسنه است مي‌گويد: حالا وقت دعاي طولاني نيست و يك دعاي كوتاه بايد خوانده شود. «اللَّهُمَّ لَكَ صُمْتُ وَ عَلَى رِزْقِكَ أَفْطَرْتُ وَ عَلَيْكَ تَوَكَّلْتُ»(إقبال‏الأعمال، ص‏117) يعني پيغمبران وقتي مي‌خواهند براي افطار دعا بنويسند، يك دعاي يك سطري مي‌نويسند و براي سحر يك دعاي ده صفحه‌اي مي‌نويسند. يعني بايد به زمان و مكان عنايت داشته باشي. ما راجع به نقل حديث عزيزان زيادي را از دست داده‌ايم. طاغوت، اصحاب اميرالمؤمنين را اعدام مي‌كرد. اصحابي كه در هنگام آويخته شدنشان به چوبه‌ي دار مي‌گفت: مردم جمع شويد تا برايتان يك حديث ديگر بخوانم و وقتي اين كار او را ديدند زبانش را بريدند. زبان را مي‌بريدند تاحديث نقل نكند. ابوذر غفاري در مكه وقتي حاجيان مي‌خواستند در جمرات به شيطان سنگ بزنند، برايشان حديث مي‌خواند و ازشلوغي زياد آن جا استفاده مي‌كرد. ما چهار كتاب مهم حديث داريم: (اصول كافي، من لا يحضرالفقيه، استبصار و تهذيب) كه بعضي از آن‌ها اثر شيخ صدوق است كه در همين شهرري دفن است كه لازم است به او احترام بگذاريم. بعضي اثر كليني است كه كليني نيز دهي اطراف شهرري است كه هر دوي اين عزيزان بيش از هزار سال پيش زندگي مي‌كردند. ولي قبل از اين چهار كتاب خوب شيعه مي‌خواهم به قسمت‌هايي از كتاب اعيان الشيعه اشاره نمايم. از زمان اميرالمؤمنين تا زمان امام حسن عسگري، شش هزار و شش صد كتاب نوشته شده است. در زمان يازده امام اين شش هزار و شش صد كتاب نوشته شده كه در اعيان الشيعه جمع شده است. چهارصد كتاب از آن‌ها اصول اربعه است. بعضي از كتاب نويس‌ها كه اسم آنها را مي‌برم عبارتند از: حارث همداني، ميثم تمار، سليم بن قيس، جابر جعفي و اسبق بن نباته و درقرن سوم شخصي به نام محمد بن مسعود عياشي داشته‌ايم كه دويست كتاب داشته است. در سال دويست و ده يعني قرن دوم، هزار و دويست سال پيش سي كتاب داشته است. فضل بن شاذان صد و هشتاد كتاب و رساله داشته است. كليني براي اين كه كتاب كافي را بنويسد، بيست سال مسافرت رفته و از معتبرترين كتاب‌ها استفاده كرده است. بيش از شانزده هزار حديث در اصول و فروع كافي وجود دارد. در من لا يحضره الفقيه بيش از پنج هزار حديث وجود دارد. در تهذيب بيش از سيزده هزار حديث وجود دارد. در استبصار بيش از پنج هزار حديث وجود دارد. آيا همه‌ي احاديث درست مي‌باشند؟ حال مي‌خواهيم كمي در باره‌ي احاديث دروغ هم صحبت كنيم. «كُلُوا» را گفتيم، حالا مي‌خواهيم بگوييم «لا تَأْكُلُوا» چرا حديث دروغ گفته مي‌شود؟ آيا براي دوستي يا براي دشمني اينها را مي‌گويند؟ دوستان از روي غلو، دروغ مي‌گفتند و گاهي اوقات چيزي را چند برابر نقل مي‌كردند. ماه دو نيم شد. قرآن مي‌فرمايد «اقْتَرَبَتِ السَّاعَةُ وَ انْشَقَّ الْقَمَرُ»(قمر/1) ماه دو نيم شد. خوب طوري نيست. همان طور كه ما خشت را دو نيم مي‌كنيم، خدا نيز ماه را دو نيم مي‌كند. اما ديگر اين كه اين ماه به يقه پيامبر رفت و يكي از اين آستين و نصف ديگر از آن آستين بيرون آمد، بزرگ در كوچك جا نمي‌شود. ماه نمي‌تواند در آستين من قرار گيرد. يا بايد ماه كوچك شود و يا اين كه آستين من بزرگ شود. اين شدني نيست و دروغ است. حديث دروغ زياد داريم، كه آن‌ها خيلي بلا بر سر ما آورده است. گاهي بشر سراغ آبي مي‌رود ولي در آن مگسي مي‌بيند. به خاطر مگسش از آب صرف نظر مي‌كند و حديث‌هاي دروغي خيلي‌ها را از اسلام فراري داد. امام رضا(ع) مي‌فرمايد: اگر مردم همان‌هايي كه ما گفتيم را بشنوند و بفهمند، همه مسلمان مي‌شوند. اگر ديديد كسي مسلمان نيست، يا حرف ما را به او نگفته‌اند و يا اگر گفته‌اند به آن دروغ بسته‌اند و گفته‌اند. اوايل انقلاب حرف در آوردند كه عكس امام درماه مي‌باشد. بعد از آن حرف در آوردند كه چه كساني در ايران دارند انقلاب مي‌كنند؟ درايران يك عده آدم هستند كه مي‌گويند: عكس امام در ماه هست. حالا اگر مثلاً عكس امام هم در ماه باشد، آيا براي امام مقامي است؟ اين چه مقامي است؟ گاهي يك دروغ مي‌گويند تا انقلابيون را تحقير كنند و بگويند: كساني كه انقلاب كردند طرز تفكرشان اين است. خيلي بايد مواظب باشيم. گاهي احمقانه دروغ مي‌گويند. چرا دروغ مي‌گويي؟ مي‌گويد: راستش را بخواهيد من ديدم مردم قرآن نمي‌خوانند، همواره گفتم هركس فلان سوره را بخواند چقدر ثواب دارد. من اين حديث‌ها را بافتم تا مردم قرآن بخوانند. گاهي غلو و مبالغه مي‌كنند، مي‌گويند: امامان ما چه مي‌دانند و. . . البته علم غيب را خدا بخواهد عرضه مي‌كند، اما اين افراد بيش از اندازه تعريف مي‌كنند. مثلاً نسبت به امام رضا(ع) به دروغ در آوردند كه ايشان فرموده‌اند: تمام مردم كره‌ي زمين برده‌ي ماهستند. خوب، اگر هر انسان آزادي خواهي اين حرف را از امام رضا بشنود، ناراحت مي‌شود. صحيح بخاري از كتب اهل سنت است. ابوهريره در اين كتاب حديثي مي‌گويد. روي منبر فردي از پاي منبر به او گفت: «هذا من كيسك او من كيس رسول الله» يعني اين حديث از كيست؟ آيا از كيسه‌ي خودت است يا از كيسه‌ي رسول الله است؟ ابوهريره گفت: «لا هذا من كيسي» يعني نه، اين از كيسه‌ي من است. فردي گفت: خبر دست اول دارم. گفتند: چطور؟ گفت: چون الآن از كارخانه‌ي دروغ سازي‌ام خارج شد. روي منبر ابوهريره دروغ مي‌گفت و جالب اين جاست كه مي‌گويند: مگر ابوهريره از اصحاب پيغمبر نبوده است؟ چرا هست ولي در اصحاب پيامبر هم دروغ گو وجود دارد. قرآن يك سوره به اسم منافقون دارد. در قرآن صدها آيه در مورد منافقون آمده است. سؤال اين است هنگامي كه اين قدر آيه در مورد منافقين مي‌آمد منافقين بودند يا نه؟ بودند كه مسجد ضرار را ساختند. بودند كه توطئه مي‌كردند. پس منافق بود كه در موردش آيه نازل شد. اگر خود خدا مي‌گويد: كه منافق بوده است، پس چرا ما بگوييم هر كه در زمان پيامبر بوده و او را ديده منافق نيست و قطعاً عادل است. اين حرف با متن وحي نمي‌سازد. اگر در روايتي آمده بود كل صحابي عادل است يعني هر كس پيامبر را ديد عادل است، مي‌گوييم: اين حديث دروغ است. به اين دليل كه صحابي يعني كسي كه پيامبر را ديده است و با او بوده‌اند و از طرفي ما در قرآن داريم كه آدم‌هايي با پيامبر بوده‌اند ولي عادل نبوده‌اند، هيچ! بلكه منافق هم بوده‌اند. شاهد هم آياتي است كه درباره‌ي آن‌ها نازل شده است. مگر مي‌شود كه قرآن بگويد در زمان پيامبر منافق بود و ما بگوييم قرآن اشتباه مي‌كند و هركس درزمان پيامبر بوده است عادل است. خلاصه هرگاه حديثي ضد قرآن بود، بايد آن حديث را به ديوار زد. در اصحاب پيامبر، هم افراد و هم افراد بد بوده است. همه كه يك طور نيستند. زن‌هاي پيامبر هم مختلف هستند. خداوند نمي‌گويد: كه هر كس زن پيامبر باشد خوب است. خدا در قرآن مي‌فرمايد: «فَإِنَّ اللَّهَ أَعَدَّ لِلْمُحْسِناتِ مِنْكُنَّ أَجْراً عَظيماً»(احزاب/29) يعني خداوند براي زنان خوب پيامبر، مزد عظيم قرار داده است. خوب، اگر همه‌ي زنان خوب بودند، نبايد اجر و مزد داشتن آن‌ها را مشروط به خوب بودن مي‌كرد. مثلاً اگر كسي بگويد: من به خوب‌ها جايزه مي‌دهم، وقتي حرفش را اينطور مي‌زند كه در جمعيت بد هم باشد، والاحرف لغوي زده شده است. اگر نمره‌ي همه بيست باشد، نبايد تقسيم به خوب و بد كند. بايد بگويد: به همه جايزه مي‌دهم. اگر بگوييم: هركس زن پيامبر باشد نمره‌اش بيست است، اين آيه لغو مي‌شود. چون خدا مي‌فرمايد: «محسنات من كن» يعني اجر عظيمي براي زن‌هاي خوب پيامبر است. پس معلوم مي‌شود همه‌ي زنان پيامبر در يك سطح نيستند. وقتي خود خدا مي‌فرمايد: سوره‌ي منافقون، در آيه‌ي منافقون بارها مي‌فرمايد: پيامبر اطرافت منافقين هستند. «لا تعلمهم، نحن نعلمهم» تو آن‌ها را نمي‌شناسي و ما او را مي‌شناسيم. يك آقايي مي‌گفت: من مجتهد نيستم ولي مريدانش مي‌گفتند: آقا مجتهد است. مي‌گفت: آقا به خدا خودش مي‌گويد كه من مجتهد نيستم. گفت: اين مجتهد است، خودش نمي‌فهمد كه مجتهد است. اينجا هم قرآن مي‌گويد: در زمان پيامبر منافق بودند. اين آقا مي‌گويد: هركس زمان پيامبر بوده و او را ديد عادل است. اين كه نمي‌شود. ما اگر حديثي ضد قرآن داشتيم نبايد ترتيب اثر بدهيم. حديث ضد عقل هم داريم. ماه دو نيم شد، رفت در يقه، نصفش از اين آستين بيرون آمد و نصفش هم از آستين ديگر، خوب اين دروغ است چون ضد عقل است. بزرگ در كوچك جا نمي‌گيرد. اگر خود راوي گفت: دروغ گفتم، خوب معلوم است كه نبايد به آن حديث عمل كرد. يك نفر را گرفتند كه اعدام كنند. گفت: مرا اعدام كنيد ولي آن قدر حديث دروغ گفته‌ام كه حالا حالاها بايد زحمت بكشيد. شما هر حديثي را از خود عالم يا كتاب عالم شنيدي، بايد عمل كنيد ولي آن عالم مسئول است اگر حديث غلط را نقل كند. ما يك علمي به اسم علم رجال داريم، كه علم حديث شناسي مي‌باشد. چطور بانك مركزي فرق پول قلابي را با پول واقعي تشخيص مي‌دهد. طلاي اصل و بدلي را تشخيص مي‌دهد، عسل اصل و تقلبي را مي‌فهمد. هر چيزي اصلي و قلابي دارد. حديث هم درست و باطل دارد. در حوزه‌هاي علميه حديث شناس هم مي‌باشد. آن هم نه اينكه هر طلبه‌اي بتواند حديث درست را از حديث غلط تشخيص بدهد، بلكه طلابي كه در علم رجال كار كرده‌اند. بنابراين هركس حديثي گفت به حديث عنايت كنيد. ولي توجه كنيم ممكن است هر حديثي راست نباشد. اخيرا گاهي احاديثي را مي‌بينيم كه پيداست دروغ هستند. مثلاً هركس صبح جمعه انار بخورد، خدا ثواب هفتاد پيامبر را به او مي‌دهد. به اين ترتيب اين همه قرآن مي‌گويد: «آمنوا»، «جاهدوا» يعني اينكه همه‌ي اينها بي خود است، يعني هيچ است. «اوذوا في سبيلي» يعني شكنجه درراه خدا، بي خود است. «آووا نصروا خالص مخلصين» همه‌ي معيارها «إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقاكُمْ»(حجرات/13)، «وَ فَضَّلَ اللَّهُ الْمُجاهِدينَ عَلَى الْقاعِدين»(نساء/95) يعني تمام معيارها نابود شود كه ما صبح جمعه انار بخوريم. مثلاً خانمي با آستين كوتاه بوده و نامحرم بازويش را ديده است، آن وقت همان خانم شب خواب مي‌بيند يك سيدي كه شال سبزي دارد، كه لابد خود ابوالفضل العباس بوده است به او آن شال را مي‌دهد. بابا شما با آن بازويت نمي‌تواني خواب ابوالفضل را ببيني. حالا اگر هم سيدي را در خواب ديدي بايد ببينيم كيست. صندوقي كنار خيابان بود، روي آن نوشته بود نذر ابوالفضل است. بعد هم ديدند شخصي هر شب به نام ابواالفضل مي‌ايد و پول‌هاي صندوق را مي‌برد. پس ضمن اين كه بايد به حديث توجه كنيم بايد توجه كنيم كه هر حديثي درست نيست. درمورد عالم هم همينطوراست. حديث هم مثل غذاست، نياز به غذا داريم اما غذايي كه سالم باشد. نياز به هوا داريم، اما هوايي كه سالم باشد. به شدت نياز به حديث داريم، ولي بايد مواظب باشيم. گاهي طبع انسان حديث را پس مي‌زند. البته گاهي ما نمي‌فهميم، گاهي مي‌فهميم كه غلط است. پس آن جايي كه عقلت حديث را پس مي‌زند و مي‌فهمي كه غلط است و يقين داري كه با هيچ حسابي جور در نمي‌آيد به آن احاديث اعتنا نكنيد. اما اگر حديثي را نفهميديم، بايد صبركنيم تا اهلش بفهمند. ما ادعا نمي‌كنيم هرچه را نمي‌فهميم درست نيست. اگر گفتند 18=1+2 حتي اگر آن را به امام صادق(ع) نسبت دادند، مي‌فهميم دروغ است. اما گاهي يك سري چيزها رانمي دانيم. مي‌گويند: اگر مسواك نكنيد، در موي سر شما اثر مي‌گذارد. ممكن است اين امر را در زمان نقل حديث كسي نمي‌فهميد، ولي الآن بحمدالله دكتراي دندان پزشك مي‌گويند: مسواك در موي سر اثر مي‌گذارد. پس بايد بدانيم عقل خود را خيلي نبايد خط كش حق و باطل قرار دهيم. افرادي كه دير تلويزيون را روشن كردند، بحث اول ما اين بود. ما به حديث نياز داريم. كلمه‌ي «كفانا كتاب الله» غلط است. اگر بگوييم قرآن كافي است، نمي‌دانيم نماز صبح چند ركعت است. تعداد طواف در قرآن نيست. بسياري ازدستوراتمان را از حديث مي‌گيريم. قرآن قانون است و حديث تفسير قانون است اما اين كه آيا حديث ارزش دارد؟ بله قرآن به ما گفته است كه پيامبر«وَ ما يَنْطِقُ عَنِ الْهَوى‏»(نجم/3) يعني كلمات پيامبر اعتبار دارد و استاندارد است و پيامبر هم فرمود: علي بن ابيطالب و دوازده امام همه معصومند و كلماتشان اعتبار دارد و اهل بيت هستند «إِنَّما يُريدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ»(احزاب/33) كلماتشان حجت است و ما بايد به حديث عنايت كنيم. نوشتن حديث، نشر حديث، عمل به حديث، اعتبار حديث، همه‌ي مثبت‌ها را گفتيم و آخرش هم گفتيم: حديث دروغي هم داريم. آقايان طلبه اگر پاي تلويزيون هستند و خواستند درباره‌ي حديث دروغي بحث كنند به جلد پنجم الغدير علامه اميني رجوع كنند. علامه اميني صد و هفتاد صفحه درباره‌ي حديث دروغ و اين كه چرا حديث دروغ وضع مي‌كردند، براي اين كه خود را به طاغوت نزديك كنند و عيوب خود را رفع كنند، نوشته است. در مقابل مخالفين گاهي خوب‌ها براي مبالغه مي‌گفتند: عكس امام در ماه ديده مي‌شود. پس گاهي بدها براي شيطنت دروغ مي‌گويند و گاهي خوب‌ها براي مبالغه دروغ مي‌گويند. امام رضا(ع) فرمود: اگر اسلام ناب را به مردم نشان دهيد همه‌ي مردم كره‌ي زمين آن را مي‌پذيرند. پس اگر كسي اسلام را نمي‌پذيرد يا اسلام معرفي نشده و يا بد معرفي شده است. مثل ليوان آبي كه با مگس عرضه شده است. يعني همراه خرافه و دروغ معرفي شده است. خود اسلام اشكال ندارد آن چه عيب هست از مسلماني ماست. «والسلام عليکم و رحمة الله و برکاته»
  • رسم زندگانی

جعل حدیث درزمان قدیم چگونه بوده است؟

چهارشنبه, ۲ ارديبهشت ۱۳۹۴، ۰۶:۳۶ ق.ظ
شما شیعیان اگر راست می گویید که معاویه کارخانه جعل حدیث داشته است و حرف شما صحیح است، به من بگویید چند حدیث در کتب حدیثی اهل سنت وجود دارد که مشتمل بر مدح معاویه یا یزید باشد؟ اگر راست می گویید یک نمونه به من آدرس بدهید؟
پرسش
شما شیعیان اگر راست می گویید که معاویه کارخانه جعل حدیث داشته است و حرف شما صحیح است، به من بگویید چند حدیث در کتب حدیثی اهل سنت وجود دارد که مشتمل بر مدح معاویه یا یزید باشد؟ اگر راست می گویید یک نمونه به من آدرس بدهید؟
پاسخ اجمالی

در این نکته شکی نیست که در باره فضایل معاویه احادیثی جعل گردیده است. عده ای همچون ابن حجر برای فضایل معاویه کتابی با عنوان "تطهیر الجنان و اللسان" تألیف کرده و گروهی دیگر به جهت عدم نقل فضایل معاویه مورد اتهام قرار گرفته اند که به شیعه منسوبند، اما این آشی که پخته شد آنقدر شور بود که باعث اعتراض همگان حتی آشپزباشی گردید و این احادیث از سوی گروه بسیاری از أهل سنت مردود اعلام شد و گفته شد که در باره معاویه حدیث صحیحی وجود ندارد، اما همان عده نیز در مدح معاویه سخن گفته اند. سرخسی در باره معاویه می گوید: قد کان هو من کبار الصّحابة رضى اللَّه عنهم و کان کاتب الوحى و کان أمیر المؤمنین ‏و قد أخبره رسول اللَّه صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم بالملک بعده‏ فقال له علیه السّلام یوما: إذا ملکت امر امتى فأحسن إلیهم. إلّا أنّ نوبته کانت بعد انتهاء نوبة على رضى اللَّه عنه و مضى مدّة الخلافة فکان مخطئا فی مزاحمة على رضى اللَّه عنه تارکا لما هو واجب علیه من الانقیاد له، لا یجوز أن یقال فیه أکثر من هذا. و نیز ابن تیمیه می گوید: و معاویة لیس له بخصوصه فضیلة فى الصحیح لکن قد شهد مع رسول اللَّه صلّى اللَّه علیه و سلم حنینا و الطائف و غزوة تبوک و حج معه حجة الوداع و کان یکتب الوحى فهو ممن ائتمنه النبى صلّى اللَّه علیه و سلم على کتابة الوحى کما ائتمن غیره من الصحابة.

پاسخ تفصیلی

به مسئله جعل حدیث توسط معاویه در پاسخ مجزایی پرداخته ایم اما در باره نکته ای که بیان شد باید گفت: شکی نیست که در باره فضایل معاویه احادیثی جعل گردیده است اما این آشی که پخته شد آنقدر شور بود که باعث اعتراض همگان حتی آشپزباشی گردید[1] از این رو، این احادیث از سوی گروه بسیاری از أهل سنت مردود اعلام شد.

ما در ابتدا اشاره ای خواهیم داشت به تلاش عده ای که در فضایل معاویه و یزید، حدیث جعل کرده یا کتاب نوشته اند و آنگاه نظری می افکنیم به این بحث که آیا در باره معاویه حدیث صحیحی داریم؟.

بحث اول: عده ای از أهل سنت اقدام به جعل فضایل برای معاویه و یزید نموده اند، آنچه در زیر می آید گزارش اجمالی از آن است:

دوستى نسبت به معاویه از سوی عده ای، موجب شده که فضائل دروغینى براى این مرد ساخته شود. «محمّد بن عبد الواحد ابو عمر» غلام «ثعلب»، رساله‏اى در فضایل این شخصى که دامنش به رذائل گوناگون آلوده است، پرداخته و چنانکه «ابن حجر» در «لسان المیزان» 1: 374 ذیل نام «اسحاق بن محمّد سوسى» نوشته است: «این مرد، موضوعات[2] زشتى در فضائل معاویه آورده، که عبید اللّه سقطى هم‏ از او نقل کرده است و او یا استادش این سخنان را پدید آورده‏اند».[3] ابن حجر مکى رساله "تطهیر الجنان و اللسان" را در مناقب و فضائل معاویه تالیف نموده است.[4]‏حافظ عبد المغیث، حنبلى از مطالب ساختگى، کتابى درباره فضائل یزید بن معاویه نوشته است!!.[5] و أبو عمر الزاهد، از احادیث ساختگی کتابی در فضائل معاویة بن أبی سفیان، تألیف کرده است و بردانی، در فضل معاویة حدیث جعل می کرد.[6]

مطالعه کتاب الشریعة للآجری ج 5 باب فضایل معاویة بن أبی سفیان نیز می تواند در آگاهی بیشتر خواننده محترم نسبت به این احادیث، یاری رساند.

ابن تیمیه از سویی در جواب علّامه حلّى که به حدیث طیر استناد کرده بود، مى‏گوید: حدیث طیر را احدی از اصحاب صحیح روایت نکرده و احدی از ائمه حدیث آن را تصحیح ننموده است بله این از احادیثی است که بعضی روایت کرده اند همانطوری که در فضایل غیر علی (ع) بلکه در فضایل معاویه نیز روایات زیادی روایت کرده اند و کتب زیادی نوشته اند اما اهل علم به حدیث نه روایات در باره علی (ع) را تصحیح کرده اند و نه روایات در شأن معاویه را.[7] و از سویی دیگر، حاکم نیشابورى را بخاطر عدم اجابت آنانی که خواستار نقل روایاتی در فضل معاویه از وی بودند، به تشیع منسوب می داند[8] در حالی قبلا گفته بود که اهل العلم به حدیث تصحیح فضائل معاویه نمى‏کنند.[9] این تناقض چگونه قابل توجیه است؟![10]، البته این نوع برخورد اختصاص به حاکم نیشابوری ندارد بلکه نسائى صاحب سنن نیز چنانکه در وفیات الاعیان[11] بیان شده، به تشیع متهم گردیده است؛ زیرا که وى کتابى تحت عنوان خصائص امیر المؤمنین (ع) نوشت و نیز گفت: فضیلتى از وى (معاویه) سراغ ندارم جز اینکه خداوند شکمش را سیر نگرداند.[12]

همچنین علّامه سرخسى در «مبسوط» در کتاب الإکراه گفته است: و ذکر عن مسروق، رحمه اللَّه، قال: بعث معاویة رضى اللَّه عنه بتماثیل من صفر تباع بأرض الهند فمرّ بها على مسروق، رحمه اللَّه، قال: و اللَّه لو أنّى أعلم أنّه یقتلنى لغرقتها و لکنّى أخاف أن یعذّبنى فیفتننى، و اللَّه لا أدرى أىّ الرّجلین معاویة: رجل قد زیّن له سوء عمله أو رجل قد یئس من الآخرة فهو یتمتّع فی الدّنیا؟!. و قیل هذه تماثیل کانت اصیبت فی الغنیمة فأمر معاویة رضى اللَّه عنه ببیعها بأرض الهند لیتّخذ بها الأسلحة و الکراع للغزاة ... و قد استعظم ذلک مسروق رحمه اللَّه ...، و مسروق من علماء التّابعین و کان یزاحم الصّحابة رضى اللَّه عنهم فی الفتوى ...، و لکن مع هذا قول معاویة رضى اللَّه عنه مقدّم على قوله، ... و إنّما قلنا هذا لأنّه لا یظنّ بمسروق رحمه اللَّه أنّه قال فی معاویة رضى اللَّه عنه ما قال عن اعتقاد و قد کان هو من کبار الصّحابة رضى اللَّه عنهم و کان کاتب الوحى و کان أمیر المؤمنین‏و قد أخبره رسول اللَّه صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم بالملک بعده‏ فقال له علیه السّلام یوما: إذا ملکت امرا متى فأحسن إلیهم. إلّا أنّ نوبته کانت بعد انتهاء نوبة على رضى اللَّه عنه و مضى مدّة الخلافة فکان معاویة مخطئا فی مزاحمة على رضى اللَّه عنه تارکا لما هو واجب علیه من الانقیاد له، لا یجوز أن یقال فیه أکثر من هذا.[13]

علامه امینی صاحب کتاب الغدیر در رد فضایل ساختگی معاویه می فرماید: در این کار اعتنائى به قیل و قال ابن کثیر نکردیم و نه به ندائى گوش دادیم که برخى از پیشینیان از کوهستان شام شنیده است ندائى که مى‏گوید: «هر که به معاویه کینه ورزد شعله آتش او را به دوزخ گدازان خواهد کشاند، و به اندرون آتشکده‏اش فرو خواهد افکند»! و نه اعتنائى به خواب و خیالى کردیم که تکیه‏گاه ابن کثیر گشته است که مى‏گوید: «یکى گفته است: پیامبر خدا (ص) را (در خواب) دیدم که ابو بکر و عمر و عثمان و على و معاویه در خدمتش بودند. ناگاه مردى درآمد. عمر گفت: اى رسول خدا! این (اشاره به آن مرد) ما را تحقیر مینماید. گوئى رسول خدا (ص) آن مرد را تشر زد، و آن مرد گفت: اى رسول خدا! من با نظر حقارت به ایشان نمى‏نگرم، بلکه به این- یعنى معاویه- مى‏نگرم. فرمود: واى بر تو! مگر او یکى از اصحاب من نیست؟!- و این سخن را سه بار تکرار فرمود. آنگاه پیامبر خدا خنجرى بر گرفته به معاویه داده و گفتنش: به پیکر او فرو کن. معاویه با آن خنجر بر پیکر او زد. من از خواب جستم، و زود به خانه رفتم، و ناگهان دیدم آن مرد همان شب کشته شده و مرده است و او، راشد الکندى بود.» و نه التفاتى به عقیده سعید بن مسیب که «هر کس در حال دوستدارى ابو بکر و عمر و عثمان و على بمیرد، و اعتراف نماید که آن ده نفر به بهشت مى‏روند و بر معاویه درود و رحمت فرستد(ترحّم على معاویة)، بر خدا واجب خواهد آمد که به حسابش رسیدگى ننماید»![14] و نه توجهى به خواب‏هائى که براى عمر بن عبد العزیز روایت کرده‏اند و در آنها معاویه گفته است: به پروردگار کعبه سوگند که بخشوده گشتم! و نه اعتنائى به حرف احمد حنبل که «به معاویه چکار دارند! از خدا عافیت و سلامت مى‏طلبیم»! [15]، البته برای آگاهی از روایاتی که در منابع اهل سنت پیرامون مناقب معاویه بیان شده و رد آنها مطالعه کتاب الغدیر فى الکتاب و السنه و الادب، ج‏11، ص: 92؛  ترجمه الغدیر فى الکتاب و السنه و الادب، ج‏21، ص: 119به بعد کافی است. مثلا: از جمله احادیثی که فردوس الاخبار در فضلیت معاویه جعل کرده، این حدیث است که: "انا مدینة العلم و على بابها و حلقتها معاویة[16]". هر چند سخاوى و ابن حجر مکى به مقدوحیت و مجروحیت این حدیث تصریح کرده اند اما مناوی با چشم پوشى از آن، این حدیث را در کنوز الحقائق درج کرده است.

این نکته را خوب است بدانیم که علامه امینى رحمة اللّه علیه، در همین کتاب ترجمه الغدیر (جلد دهم)[17] در برابر کسانى که به شیعه تهمت حدیث سازى زده‏اند، تحت عنوان «کند و کاوى در حدیث و چگونگى احادیث مجعوله» بحث جالب و جامع الاطرافى نموده و در حدود هفتصد نفر از روات اهل سنت را می شمرند که کذاب و حدیث ساز بوده‏اند و تنها از 43 نفر آنها، در حدود نیم میلیون[18] حدیث جعلى نقل مى‏نمایند. به علاوه، در حدود صد حدیث دروغ از طریق عامه، نقل مى‏کنند که در آنها، نه تنها خلافت و فضائل خلفا، به اصطلاح راشدین تأیید شده، بلکه از مقام ارجمند معاویه، یزید، منصور دوانیقى و دیگر خلفاء بنى امیه و بنى عباس نیز تجلیل شایسته شده است!!![19]

بحث دوم: آیا در باره فضایل معاویه حدیث صحیحی داریم؟

«عبد اللّه بن احمد بن حنبل» گفته است: «از پدرم درباره على و معاویه پرسیدم. گفت: بدان که على دشمنان بسیار دارد و هر چه دشمنانش خواسته‏اند در او عیبى بیابند، موفق نشده‏اند. پس دور کسى جمع شده‏اند که با او محاربه و جنگ کرده است و او را در حیله و مکر بر علیه على تحریک نموده‏اند»[20]. «حاکم» گوید: «از ابو العباس محمّد بن یعقوب بن یوسف شنیدم که مى‏گفت: از پدرم شنیدم که مى‏گفت: از اسحاق بن ابراهیم حنظلى شنیدم که مى‏گفت: در فضیلت معاویه، هیچ حدیث درستى نیست»[21]. «بخارى» که در صحیح خود حدیثى در ذکر مناقب «معاویه» نیافته، بناچار آنجا که از مناقب صحابه سخن گفته، بابى گشوده است بنام یاد کرد معاویه[22] و «ابن حجر عسقلانی» در «فتح البارى» 7: 83 مى‏نویسد: «این خود دلیل آن است که فضایلى که در خصوص معاویه نقل شده و اختلافى است، هیچ اساس و صحتى ندارد. و در فضایل معاویه احادیث فراوانى وارد شده که هیچ یک طریق اسناد درستى ندارد[23] و اسحاق بن راهویه و نسائى و دیگران هم بر این عقیده‏اند. اما «مسلم» و «ابن ماجه» نیز که حدیث صحیحى- که در فضائل «معاویه» قابل نقل باشد- نیافته‏اند، در «صحیح» و «سنن» خود صفحه‏اى در مناقب صحابه آورده‏اند. «ترمذى» هم جز یک حدیث (خدایا او را هدایت کننده و هدایت شده قرار بده و چنان کن که بوجود او دیگران هدایت بشوند) نقل نکرده و گفته است: «حدیث حسن غریب است»[24]، در حالی که آن حدیث چنین ذکر شده: «خدایا او را هدایت کن». «ابن تیمیه» در «منهاج» خود 2: 207 مى‏نویسد: «گروهى فضایلى براى معاویه نقل کرده و احادیثى از پیغمبر صلّى اللّه علیه و آله در آن باره معاویه روایت نموده‏اند، که همه آنها دروغ است». «فیروز آبادى» در پایان کتاب «سفر السعاده» و «عجلونى» در «کشف الخفاء» ص 420، در باب «فضائل معاویه» نوشته‏اند: «حدیث صحیحى در این باره وجود ندارد». «عینى» در «عمده القارى» مى‏نویسد: «هرگاه بگویى که در فضایل معاویه احادیث فراوانى هست، گویم آرى، و لکن هیچیک از آن احادیث از طریق اسناد صحت ندارد و صحیح نیست». «شوکانى» در «فوائد المجموعه» مى‏نویسد: «حافظان حدیث، همگى اتفاق دارند، بر اینکه هیچ حدیثى در فضیلت معاویه صحت ندارد».[25]

نتیجه این که برای این که دامن معاویه و یزید را از آلودگی پاک گردانند عده ای دست به کار شدند اما توفیقی نصیبشان نشد در عین حال همان هایی که اعتقاد به عدم روایت صحیحی در شأن معاویه دارند، فضایلی را برای ایشان ثابت کرده اند همان گونه که در کلام ابن تیمیه و سرخسی مشاهده گردید.



[1]این ضرب المثل در زبان فارسی معروف است که: آش آنقدر شور بود که خان هم فهمید یا صدای آشپز هم در آمد.

[2] احادیث جعلی و ساختگی.

[3] ترجمه الغدیر فى الکتاب و السنه و الادب، ج‏21، ص: 127.

[4]عبقات الانوار فى امامة الائمة الاطهار، ج‏13بخش‏دوم، ص: 35 ؛ عبقات الانوار فى امامة الائمة الاطهار، ج‏13بخش‏اول، ص: 126؛ برای رد روایاتی که مورد استناد ابن حجر قرار گرفته است، نک: الغدیر فى الکتاب و السنه و الادب،ج‏10 ، ص 514 به بعد؛ ترجمه الغدیر فى الکتاب و السنه و الادب، ج‏20، ص:267- 278  .

[5] ترجمه الغدیر فى الکتاب و السنه و الادب، ج‏10، ص: 120

[6]همان، ج‏5، ص: 449

[7] الجواب من وجوه احدها المطالبة بتصحیح النقل و قوله روى الجمهور کافة، کذب علیهم فان حدیث الطّیر لم یروه احد من اصحاب الصّحیح و لا صححه ائمة الحدیث و لکن هو ممّا رواه بعض الناس کما رووا امثاله فى فضل غیر على بل قد رووا فى فضائل معاویة احادیث کثیرة و صنّف فى ذلک مصنّفات و اهل العلم بالحدیث لا یصححون هذا و لا هذا؛ منهاج السنة 2/207. جواب این ادعا را در کتاب عبقات الانوار فى امامة الائمة الاطهار، ج‏13بخش‏دوم، ص 33، ببینید.

[8] ان حدیث الطیر من المکذوبات الموضوعات عند اهل المعرفة بحقائق النقل قال الحافظ ابو موسى المدینى قد جمع غیر واحد من الحفاظ طرق احادیث الطّیر للاعتبار و المعرفة کالحاکم النیسابوریّ و أبى نعیم و ابن مردویه و سئل الحاکم عن حدیث الطیر فقال: لا یصح. هذا مع انّ الحاکم منسوب الى التشیّع و قد طلب منه ان یروى حدیثا فى فضل معاویة فقال ما یجی‏ء من قلبى ما یجی‏ء من قلبى‏.

[9] عبقات الانوار فى امامة الائمة الاطهار، ج‏13بخش‏دوم، ص: 38

[10]البته او در منهاج گفته است : و معاویة لیس له بخصوصه فضیلة فى الصحیح لکن قد شهد مع رسول اللَّه صلّى اللَّه علیه و سلم حنینا و الطائف و غزوة تبوک و حج معه حجة الوداع و کان یکتب الوحى فهو ممن ائتمنه النبى صلّى اللَّه علیه و سلم على کتابة الوحى کما ائتمن غیره من الصحابة. نک: عبقات الانوار فى امامة الائمة الاطهار، ج‏15، ص: 415.

[11] النّسائی: أحمد بن علی بن شعیب، ابو عبد الرحمن الحافظ، أصله من نسا (بفتح النون) من قرى خراسان، و جال فی البلاد و استوطن مصر فحسده مشایخها، فخرج الى الرملة بفلسطین، فسئل عن فضائل معاویة فأمسک عنه فضربوه فى الجامع و أخرج علیلا، فمات و دفن ببیت المقدس،و قیل: خرج حاجا فمات بمکة سنة (303)، وفیات الأعیان ج 1 ص 21؛ چنانچه صفدى در وافى بالوفیات و یافعى در مرآة الجنان و سبکى در طبقات شافعیه و ابن حجر عسقلانى در تهذیب التهذیب و عبد الحق در اسماء الرجال و ابو الحجاج یوسف بن الزکى المزى در تهذیب الکمال فى اسماء الرجال در ترجمه نسائى این مطلب را آورده اند.

[12] نک: عبقات الانوار فى امامة الائمة الاطهار، ج‏15، ص: 411 و 415؛ ترجمه دلائل الصدق، ج‏1، ص: 7.

[13]ازاین عبارت فوائدی ظاهر مى‏گردد مثلا: 1. مسروق در حقّ معاویه گفت که من نمى‏دانم که معاویه چه کسیست آیا مردیست که براى او سوء عمل او مزیّن شده یا مردیست که از آخرت نا امید شده پس او متمتّع مى‏شود در دنیا. 2. سرخسى معترف شده که مسروق تابعى فعل معاویه را در بیع تماثیل جرم عظیم شمرده است . 5. سرخسى با وصف اعتراف بجلالت مرتبت مسروق تابعى قول معاویه را در باب جواز بیع تماثیل مقدّم بر قول مسروق مى‏داند. 6. سرخسى از کلام مسروق در باب معاویه چنان پریشان شده که بیجا مدحت سرایى معاویه آغاز نهاده و بذکر فضائل موضوعه او لب گشاده است. 7. سرخسى معترف شده که در استعمال تقیّه باکى نیست و اینکه رخصت داده مى‏شود براى مکلّف در ترک بعض آن چیزى که فرضست. نک: عبقات الانوار فى امامة الائمة الاطهار، ج‏22، ص: 718- 722.

[14] تاریخ ابن کثیر، ج 8، ص: 139 و 140.

[15] ترجمه الغدیر فى الکتاب و السنه و الادب، ج‏19، ص:217و 218.

[16] برای آگاهی از جعلی بودن این روایت نک: عبقات الانوار فى امامة الائمة الاطهار، ج‏15، ص: 415؛ نفحات الازهار فى خلاصه عبقات الانوار ، ج‏12 ، ص:  165-171.

[17]الغدیر فى الکتاب و السنه و الادب، ج‏5، ص: 301.

[18] البته این جای تعجب ندارد؛ زیرا ابن حجر در مقدمه فتح الباری، ص 4 ، می گوید: ابا علی غسانی از بخاری روایت کرده که او گفته است: من این روایات را از مجموع 600 هزار حدیث استخراج کرده ام و این را می دانیم که تعداد روایات بدون تکرار صحیح بخاری مجموعا از 2761 تجاوز نمی کند.

[19] همان، ج‏10، ص: 8.

[20] تاریخ خلفاء سیوطى ص 133؛ فتح البارى 7: 83؛ الصواعق 76.

[21] اللآلئ المصنوعة، ج 1، 220 [1/ 424]

[22] صحیح البخاری، ج 3/ 1373 باب 28.

[23] فتح الباری، ج 7، ص 83 [ 7/ 104]

[24] جزء دهم «الغدیر»، بطلان این حدیث را ثابت کرده است.

[25] ترجمه الغدیر فى الکتاب و السنه و الادب، ج‏21، ص:126 و 127. با استفاده از نرم افزار نور الولایة و نرم افزار المکتبة الشاملة

  • رسم زندگانی

اشنایی باکتاب معرفت قرانی

چهارشنبه, ۲ ارديبهشت ۱۳۹۴، ۰۶:۲۶ ق.ظ


 

این کتاب در دو جلد به عنوان متن درسی حوزه ها ویژه اساتید مورد استفاده قرار می گیرد. در جلد نخست کتاب تاریخ حدیث اهل سنت، تاریخ حدیث شیعه و در جلد دوم مصطلحات حدیث، رجال حدیث و مبانى فقه الحدیث مورد بررسی قرار گرفته است. این کتاب بارها انتشار یافته است.
در مقدمه این کتاب چنین آمده است:
«سنت» ـ که حکایت گرِ قول، فعل و تقریر معصوم است، پس از قرآن دوّمین منبع دین شناخت به شمار مى آید که تبیین و تفسیر کلّیات قرآن را برعهده دارد. اگر آموزه هاى قرآن را براساس روایت نبوىِ «إنّما العلم ثلاثه: آیه محکمهُ، أَوْ فریضه عادله، أو سنّه قائمه، علم بر سه دسته است: نشانه اى استوار، یا واجبى میانه، یا سنتى برپا»، به سه بخش اساسىِ عقاید، اخلاق و احکام تقسیم کنیم، «سنّت» دیدگاه هاى اسلام را در این سه بخش به تفصیل تبیین کرده است.
بدین ترتیب بسیارى از پرسش ها در زمینه هاى خداشناسى، پیامبرشناسى، امام شناسى، معادشناسى ]= عقاید[ و زمینه هاى اخلاق فردى، اخلاق در محیط خانه، اخلاق اجتماعى، چگونگى برقرارى ارتباط در سطح جهانى ]= اخلاق[ و عرصه هاى فقهى; هم چون نماز، روزه، خمس، زکات، حج، معاملات، قضاء و شهادات ]= احکام[ در سنت پاسخ داده شده است. به گونه اى که اگر از سنت در این زمینه ها یارى نجوییم، قادر به ترسیم نظام کامل دینى نخواهیم بود.
باید توجه داشت که نیاز قرآن به سنت دراین عرصه ها به معناى نفى جامعیّت قرآن نیست; زیرا قرآن خود را بسانِ قانون اساسى دین، بیان گر کلیات دینى دانسته و وظیفه تبیین و تفسیر خود را برعهده سنت نهاده است. آنجا که آورده است: ( أنزلنا إلیک الذکر لتبیّن للناس ما نُزّل إلَیهم ) و این قرآن را به سوى تو فرود آوردیم، تا براى مردم آنچه را به سوى ایشان نازل شده است توضیح دهى».
یا آنجا که اعلام کرده است: ( وَ ما اتیکم الرسول فخذوه و ما نهاکم عنهُ فانتهوا ) آنچه را رسول خدا براى شما آورده، آن را بگیرید و از آنچه شما را نهى کرده خوددارى نمایید».
پیش بینى سنت به عنوان بیان کننده جزئیات دینى حکایت از جامعیت قرآن براى پاسخ گویى به نیازهاى دینى در همه عرصه ها دارد.
پاسخ گویى سنت ـ در تمام عرصه هاى دین شناخت ـ در کنار قرآن; نشان گر اهمیت و جایگاه بلند آن است. بدین خاطر پیامبر اکرم(صلى الله علیه وآله) سنت را به عنوان قرین قرآن، دومین موهبت الهى براى خود دانسته است; آنجا که فرموده: «اوتیت القرآن و مثله معه. به من قرآن و با قرآن همسان آن (سنت) ارزانى شده است».
اهتمام پیامبر اکرم(صلى الله علیه وآله)و اهل بیت(علیهم السلام) به تعلیم و انتشار آموزه هاى روایى و تاکید بر ثبت و ضبط آنها و نیز کوشش عموم صحابه، تابعان و شاگردان ائمه(علیهم السلام) در فراگیرى حدیث، ثبت و نشر آن، حکایت گرِ نقش و جایگاه میراث روایى براى امت اسلامى تا پگاه قیامت است.
با آغاز تدوین سنت در سده سوّم، هزاران روایت در قالب جوامع روایى، گردآورى شد و درپى آن دانش هاى تخصصى حدیث; هم چون علم رجال بخاطر ضرورت شناخت هرچه بیشتر راویان حدیث و درایه الحدیث براى تبیین اصطلاحات حدیثى، ضوابط تحمّل و اداى آن پدیدار شد و هزاران اثر علمى گران سنگ ـ از آغاز تا کنون ـ به خامه حدیث پژوهان، به رشته تحریر درآمد. آنچه امروز با عنوان جوامع روایى، منابع مصطلح حدیثى، منابع رجالى، منابع شرح احادیث و… در اختیار ما قرار گرفته ،حاصل چهارده سده کوشش بى وقفه و مستمر، در ثبت، انتشار، و تبیین گستره هاىِ دانشِ حدیث است، که اهتمام ما را براى بازشناخت این دانش ها، تعمیق و توسعه آنها براى انتقال به نسل هاى آینده مى طلبد.
تصویب علوم حدیث به عنوان یکى از رشته هاى تخصصى حوزه هاى علمیه و درپى آن تدوین متون درسى در زمینه دانش هاى حدیثى جهت تربیت طلاب و فضلاى حدیث پژوه، اقدامى است بجا و شایسته که از اهتمام متصدیان حوزه ها براى حفظ، نشر و تعمیق میراث روایى برجاى مانده حکایت دارد. کتابى که پیش رو دارید، یکى از نتایج و برون دادهاى این گام مبارک است.
محورهاى اساسى که در تدوین این کتاب مورد توجه قرار گرفته به شرح ذیل است:
۱. به رغم نگارش کتاب هاى فراوان در زمینه دانش حدیث و با ارج نهادن به کوشش و تلاشِ پدید آورندگان آنها، باید اذعان کرد که آثار منتشره از دو جهت دچار کاستى است:
الف. در اغلب این گونه آثار تقسیم بندى روشنى از دانش هاى حدیثى به چشم نمى خورد. بدین جهت مباحث مربوط به تاریخ حدیث، درایه الحدیث و مباحث علم رجال، بدون آن که جایگاه و مرزبندى آنها مشخّص شود، در کنار یکدیگر طرح شده اند.
ب. یکى از بنیادى ترین دانش هاى حدیثى به نام «فقه الحدیث» که با متن روایات سرو کار داشته و سایر دانش ها نقش مقدمیّت براى آن دارند، تا حدود زیادى مورد غفلت قرار گرفته است، به گونه اى که بر اساس تتبع نگارنده به استثناى اشاره کوتاهى در مقباس الهدایه علامه شیخ عبداللّه مامقانى(قدس سره)، در هیچ کتاب حدیث پژوهى فصلى به مبحث فقه الحدیث اختصاص نیافته است. هرچند که برخى از مباحث آن به صورت پراکنده در لابلاى برخى از منابع انعکاس یافته است.
بر این اساس در این کتاب ضمن تقسیم دانش هاى حدیثى به چهار دانش اصلى:
الف. تاریخ حدیث;
ب. درایه الحدیث یا مصطلح الحدیث;
ج. رجال حدیث;
د. فقه الحدیث.
و طرح اهمّ مبانى فهم حدیث، کوشش شده است تا مباحث هر یک از دانش هاى مزبور در جاى خود ارائه گردد.
۲. با توجه به تفاوت سیرِ تاریخى احادیث اهل سنت با سیر تاریخى احادیث شیعه، در بررسى تاریخ حدیث، این دو عرصه تاریخى به طور جداگانه مورد بررسى قرار گرفته و براى تاریخ حدیث اهل سنت ده دوره و براى تاریخ حدیث شیعه هشت دوره برشمرده و مهم ترین تحولات هریک از این ادوار ارائه شده است. از این رو بسیارى از شخصیت هاى حدیثى و جوامع روایى فریقین نیز در ضمن همین بررسى هاى تاریخى معرفى شده اند و از آنجا که برخى از ویژگى هاى و امتیازات ادوار تاریخ حدیث شیعه با امعان نظر به تاریخ حدیث اهل سنت دانسته مى شود، تاریخ حدیث اهل سنت را مقدم داشته ایم.
۳. از آنجا که برخى از مباحث; هم چون آشنایى با تعاریف پرکاربرد، جایگاه حدیث در دین شناخت، دلایل حجّیت و منشأ حجّیت سنت و… نقش مقدمیّت داشته و آگاهى از آنها براى دریافت سایر مباحث و فصول ضرورى است، لذا در نخستین فصل از این کتاب تحت عنوان: «بازشناخت کلیاتى پیرامون حدیث» به این مباحث اشاره و پیرامون آنها گفت و گو شده است.
۴. در پایان هر فصل براى تسهیل در فراگیرى مباحث، گزیده مطالب آن منعکس شده است.
با توجه به نکات پیشگفته، مباحث کتاب حدیث شناسى در شش فصل بدین شرح انعکاس یافته است:
فصل اوّل: بازشناخت کلیاتى پیرامون حدیث;
فصل دوّم: آشنایى با تاریخ حدیث اهل سنت;
فصل سوّم: آشنایى با تاریخ حدیث شیعه;
فصل چهارم: آشنایى با مصطلحات حدیث;
فصل پنجم: آشنایى با رجال حدیث;
فصل ششم: آشنایى با مبانى فهم حدیث.
در جلد نخست کتاب «حدیث شناسى»، مباحث سه فصل نخست و در جلد دوم، مباحث فصل هاى چهارم، پنجم و ششم منعکس شده است.
در اینجا تذکار چند نکته را خالى از لطف نمى بینم:
۱. پیش از این برگزیده کتاب حدیث شناسى با عنوان: «درسنامه علم حدیث» از سوى مرکز مدیریت حوزه هاى علمیه خواهران منتشر و بحمدالله با استقبال خوبى روبرو شد و مرکز مدیریت حوزه علمیه قم نیز این کتاب را با اعمال پاره اى از تغییرات شکلى با عنوان: «آشنایى با علوم حدیث» منتشر و به عنوان متن درسى پایه ششم حوزه هاى علمیه معرفى نمود. خداى را بر این نعمت، سپاس گزارم.
۲. در سامان دهى به مباحث علوم حدیث و فصول کتاب، تنظیم ادوار تاریخ حدیث، سازمان دهى نوین به اصطلاحات حدیثى، طرح برخى از مبانى فقه الحدیث ابتکاراتى انجام گرفته که داورى درباره آنها را به خوانندگان نکته سنج وامى گذارم.
۳. عموم مباحث این کتاب را در سالهاى اخیر در دانشکده علوم حدیث، مرکز جهانى علوم اسلامى و مرکز تخصصّى تفسیر حوزه علمیه قم تدریس نموده و تلاش کرده ام با توجّه به رهنمون فضلا، طلاّب و دانشجویان عزیز و محترم، کاستى هاى آن را حتّى المقدور برطرف سازم.
۴. بخش معرّفى جوامع حدیثى شیعه و اهل سنّت که در جلد نخست کتاب حدیث شناسى به صورت مختصر انعکاس یافته، تحت عنوان «آشنایى با جوامع حدیثى شیعه و اهل سنت» و نیز فصل هاى سه گانه جلد دوّم همین کتاب یعنى مبحث مصطلح الحدیث، رجال الحدیث و فقه الحدیث به صورت کتاب هاى جداگانه اى ان شاء اللّه انتشار خواهند یافت.
امیدوارم این دو جلد کتاب نیز به عنوان متن توسعه داده اى از کتاب «درسنامه علم حدیث» مورد توجه و استفاده عموم علاقمندان به مطالعات حدیثى به ویژه اساتید، طلاب و دانشجویان محترم قرار گیرد. نگارنده ضمن اذعان به گستردگى کار و بضاعت مزجاه خود، تذکرات و نکات سودمند و اصلاحى صاحب نظران را پاس مى دارد.
در پایان از خداوند متعال به خاطر توفیق انجام این کار سپاسگزارم و از کلیه دست اندرکارانى که در انتشار این کتاب نقش داشته اند، تقدیر مى نمایم.

و الله ولىّ التوفیق
قم / على نصیرى
۴ ربیع الثانى ۱۴۲۵
۴ خرداد ماه ۱۳۸۳

  • رسم زندگانی

روزی از نظر احادیث

دوشنبه, ۳۱ فروردين ۱۳۹۴، ۰۹:۵۸ ق.ظ


حدیث (1) پيامبر صلى الله عليه و آله:

باكِروا فی طَـلَبَ الرِّزقِ وَ الحَوائِجِ فَاِنَّ الغُدُوَّ بَرَكَةٌ وَ نَجاحٌ؛

در پى روزى و نيازها، سحر خيز باشيد؛ چرا كه حركت در آغاز روز، [مايه] بركت و پيروزى است.

نهج الفصاحه ص 371 ، ح 1078

حدیث (2) پيامبر صلى الله عليه و آله:

إِنَّ لِكُلِّ امْرِئٍ رِزْقاً هُوَ يَأْتِيهِ لَا مُحَالَةَ فَمَنْ رَضِيَ بِهِ بُورِكَ لَهُ فِيهِ وَ وَسِعَهُ وَ مَنْ لَمْ يَرْضَ لَمْ يُبَارَكْ لَهُ فِيهِ وَ لَمْ يَسَعْهُ إِنَّ الرِّزْقَ لَيَطْلُبُ الرَّجُلَ كَمَا يَطْلُبُهُ أَجَلُه‏


هر كس روزى اى دارد كه حتما به او خواهد رسيد. پس هر كس به آن راضى شود، برايش پُر بركت خواهد شد و او را بس خواهد بود و هر كس به آن راضى نباشد، نه بركت خواهد يافت و نه او را بس خواهد بود. روزى در پى انسان است، آن گونه كه اجلش در پى اوست.

اعلام الدين ص 342

حدیث (3) امام صادق علیه السلام :

 اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ مَا قَسَمْتَ لِي مِنْ قِسْمٍ أَوْ رَزَقْتَنِي مِنْ رِزْقٍ فَاجْعَلْهُ حَلَالًا طَيِّباً وَاسِعاً مُبَارَكاً قَرِيبَ الْمَطْلَبِ سَهْلَ الْمَأْخَذِ فِي يُسْرٍ مِنْكَ وَ عَافِيَةٍ وَ سَلَامَةٍ وَ سَعَادَةٍ إِنَّكَ عَلى‏ كُلِّ شَيْ‏ءٍ قَدِير


خدايا! بر محمّد و خاندان او، درود فرست و آنچه را برايم قسمت كرده و يا روزى نموده اى، حلال، پاك، فراوان، با بركت، دست يافتنى و آسان به دست آمدنى قرار بده، با راحتى، عافيت، تندرستى و خوش بختى از سوى خود مقرر كن! به درستى كه تو بر هر چيز توانايى.

بحارالأنوار(ط-بیروت) ج 86، ص 377

حدیث (4) امام صادق عليه السلام :

صِلَةُ الْأَرْحَامِ تُحَسِّنُ الْخُلُقَ وَ تُسَمِّحُ الْكَفَّ وَ تُطَيِّبُ النَّفْسَ وَ تَزِيدُ فِي الرِّزْقِ وَ تُنْسِئُ فِي الْأَجَلِ.


صله رحم، انسان را خوش اخلاق، با سخاوت و پاكيزه جان مى نمايد و روزى را زياد مى كند و مرگ را به تأخير مى اندازد.

كافى(ط-الاسلامیه) ج 2، ص 151، ح 6

حدیث (5) امام صادق علیه السلام :

لَا تَدَعْ زِيَارَةَ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ (عليه السلام) وَ مُرْ أَصْحَابَكَ بِذَلِكَ يَمُدُّ اللَّهُ فِي عُمُرِكَ وَ يَزِيدُ اللَّهُ فِي رِزْقِكَ وَ يُحْيِيكَ اللَّهُ سَعِيداً وَ لَا تَمُوتُ إِلَّا سَعِيداً [شَهِيداً] وَ يَكْتُبُكَ سَعِيداً.َ

 

زيارت امام حسين عليه السلام را رها نكن و دوستان خود را هم به آن سفارش كن، كه در اين صورت، خداوند عمرت را طولانى و روزى ات را زياد مى كند و زندگى ات را همراه با سعادت مى كند و جز سعادتمند نمى ميرى و نام تو را در شمار سعادتمندان، ثبت مى كند.

كامل الزيارات ص 152

حدیث (6) پيامبر صلى الله عليه و آله:

مَنْ أُلْهِمَ الصِّدْقَ فِي كَلَامِهِ وَ الْإِنْصَافَ مِنْ نَفْسِهِ وَ بِرَّ وَالِدَيْهِ وَ وَصَلَ رَحِمَهُ أُنْسِئَ لَهُ فِي أَجَلِهِ وَ وُسِّعَ عَلَيْهِ فِي رِزْقِهِ وَ مُتِّعَ بِعَقْلِهِ وَ لُقِّنَ حُجَّتَهُ وَقْتَ مُسَاءَلَتِه‏

 

به هر كس، راستگويى در گفتار، انصاف در رفتار، نيكى به والدين و صله رحم الهام شود، اجلش به تأخير مى افتد، روزيش زياد مى گردد، از عقلش بهره مند مى شود و هنگام سئوال [مأموران الهى] پاسخ لازم به او تلقين مى گردد.

اعلام الدين  ص 265

حدیث (7) پيامبر صلى الله عليه و آله:

فِى الزِّنا سِتُّ خِصالٍ: ثَلاثٌ مِنها فِى الدُّنيا وَ ثلاثٌ فِى الآخِرَةِ، فَاَمّا الَّتى فِى الدُّنيا فَيَذهَبُ بِالبَهاءِ وَ يُعَجِّلُ الفَناءَ وَ يَقطَعُ الرِّزقَ وَ اَمّا الَّتى فِى الآخِرَةِ فَسوءُ الحِسابِ وَ سَخَطُ الرَّحمنِ وَ الخُلودُ فِى النّارِ ؛

زِنا، شش پيامد دارد: سه در دنيا و سه در آخرت. سه پيامد دنيايى اش اين است كه: آبرو را مى بَرد، مرگ را شتاب مى بخشد و روزى را مى بُرد و سه پيامد آخرتى اش: سختى حسابرسى، خشم خداى رحمان و ماندگارى در آتش است.

مکارم الاخلاق ص 441 - خصال ص 321، ح 3

حدیث (8) پيامبر صلى الله عليه و آله:

مَنْ سَرَّهُ أَنْ يُنْسَأَ لَهُ فِي عُمُرِهِ وَ يُوَسِّعَ لَهُ فِي رِزْقِهِ فَلْيَتَّقِ اللَّهَ وَ لْيَصِلْ رَحِمَهُ.

 

هر كس دوست دارد كه عمرش طولانى و روزى اش زياد شود، تقواى الهى پيشه كند و صله رحم نمايد.

بحارالأنوار(ط-بیروت) ج 71 ، ص 102، ح 56

حدیث (9) امام صادق علیه السلام:

اَلذُّنوبُ الَّتى تُغَيِّيرُ النِّعَمَ البَغىُ وَ الذُّنوبُ التَّى تورِثُ النَّدَمَ القَتلُ وَ الَّتى تُنزِلُ النِّقَمَ الظُّلمُ وَ الَّتى تَهتِكُ السُّتورَ شُربُ الخَمرِ وَ الَّتى تَحبِسُ الرِّزقَ الزِّنا وَ الَّتى تُعَجِّلُ الفَناءَ قَطيعَةُ الرَّحِمِ و َالَّتى تَرُدُّ الدُّعاءَ وَ تُظلِمُ الهَواءَ عُقوقُ الوالِدَينِ؛

گناهی كه نعمت ها را تغيير مى دهد، تجاوز به حقوق ديگران است. گناهى كه پشيمانى مى آورد، قتل است. گناهى كه گرفتارى ايجاد مى كند، ظلم است. گناهى كه آبرو مى بَرد، شرابخوارى است. گناهى كه جلوى روزى را مى گيرد، زناست. گناهى كه مرگ را شتاب مى بخشد، قطع رابطه با خويشان است. گناهى كه مانع استجابت دعا مى شود و زندگى را تيره و تار مى كند، نافرمانى از پدر مادر است.

علل الشرايع ج 2، ص 584 ، ح 27

حدیث (10) امام باقر علیه السلام:

 إِنَّ الْحُسَيْنَ صَاحِبَ كَرْبَلَاءَ قُتِلَ مَظْلُوماً مَكْرُوباً عَطْشَاناً لَهْفَاناً فَآلَى اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَلَى نَفْسِهِ أَنْ لَا يَأْتِيَهُ لَهْفَانٌ وَ لَا مَكْرُوبٌ وَ لَا مُذْنِبٌ وَ لَا مَغْمُومٌ وَ لَا عَطْشَانٌ وَ لَا مَنْ بِهِ عَاهَةٌ ثُمَّ دَعَا عِنْدَهُ وَ تَقَرَّبَ بِالْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ (علیه السلام) إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَّا نَفَّسَ اللَّهُ كُرْبَتَهُ وَ أَعْطَاهُ مَسْأَلَتَهُ وَ غَفَرَ ذَنْبَهُ وَ مَدَّ فِي عُمُرِهِ وَ بَسَطَ فِي رِزْقِهِ فَاعْتَبِرُوا يا أُولِي الْأَبْصارِ.

 

حسين، بزرگ مرد كربلا، مظلوم و رنجيده خاطر و لب تشنه و مصيب زده به شهادت رسيد. پس خداوند، به ذات خود، قسم ياد كرد كه هيچ مصيبت زده و رنجيده خاطر و گنهكار و اندوهناك و تشنه اى و هيچ بَلا ديده اى به خدا روى نمى آورد و نزد قبر حسين علیه السلام دعا نمى كند و آن حضرت را به درگاه خدا شفيع نمى سازد، مگر اين كه خداوند، اندوهش را برطرف و حاجاتش را برآورده مى كند و گناهش را مى بخشد و عمرش را طولانى و روزى اش را گسترده مى سازد. پس اى اهل بينش، درس بگيريد!

بحارالأنوار(ط-بیروت) ج 98، ص 46، ح 5

حدیث (11) امام على عليه السلام :

وُصولُ المَرءِ اِلى كُلِّ ما يَبتَغيهِ مِن طيبِ عَيشِهِ وَ اَمنِ سِربِهِ وَ سَعَةِ رِزقِهِ بِحُسنِ نيَّتِهِ وَ سَعَةِ خُلقِهِ؛

 

انسان، با نيّت خوب و اخلاق خوب، به تمام آنچه در جستجوى آن است، از زندگى خوش و امنيت محيط و روزى زياد، دست مى يابد.

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 92 ، ح 1607

حدیث (12) امام على عليه السلام :

الْأَمَانَةُ تَجُرُّ الرِّزْقَ وَ الْخِيَانَةُ تَجُرُّ الْفَقْر


امانتدارى روزى مى آورد و خيانت در امانت فقر.

تحفل العقول ص 221 - بحارالأنوار(ط-بیروت) ج 75، ص60، ح138

حدیث (13) امام على عليه السلام :

 إِنَّ الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْيَ عَنِ الْمُنْكَرِ لَا يُقَرِّبَانِ مِنْ أَجَلٍ وَ لَا يَنْقُصَانِ مِنْ رِزْقٍ لَكِنْ يُضَاعِفَانِ الثَّوَابَ وَ يُعْظِمَانِ الْأَجْرَ وَ أَفْضَلُ مِنْهُمَا كَلِمَةُ عَدْلٍ عِنْدَ إِمَامٍ جَائِر


امر به معروف و نهى از منكر نه اجلى را نزديك مى كنند و نه از روزى كم مى نمايند، بلكه ثواب را دو چندان و پاداش را بزرگ مى سازند و برتر از امر به معروف و نهى از منكر سخن عادلانه اى است نزد حاكمى ستمگر.

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 332 ، ح 7637 {شبیه این حدیث در نهج البلاغه(صبحی صالح) ص 542 ، ح 374 }

حدیث (14) پيامبر صلى الله عليه و آله:

 الصَّلَاةُ مِنْ شَرَائِعِ الدِّينِ وَ فِيهَا مَرْضَاةُ الرَّبِّ عَزَّ وَ جَلَّ وَ هِيَ مِنْهَاجُ الْأَنْبِيَاءِ وَ لِلْمُصَلِّي حُبُّ الْمَلَائِكَةِ وَ هُدًى وَ إِيمَانٌ وَ نُورُ الْمَعْرِفَةِ وَ بَرَكَةٌ فِي الرِّزْقِ


نماز، از آيين هاى دين است و رضاى پروردگار، در آن است. و آن راه پيامبران است. براى نمازگزار، محبت فرشتگان، هدايت، ايمان، نور معرفت و بركت در روزى است.

خصال ص 522، ح 11

حدیث (15) امام صادق علیه السلام :

 إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْجَمَالَ وَ التَّجَمُّلَ وَ يَكْرَهُ الْبُؤْسَ وَ التَّبَاؤُسَ وَ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ إِذَا أَنْعَمَ عَلَى عَبْدِهِ نِعْمَةً يُحِبُّ أَنْ يَرَى أَثَرَ نِعْمَتِهِ عَلَيْهِ قِيلَ وَ كَيْفَ ذَلِكَ قَالَ يُنَظِّفُ ثَوْبَهُ وَ يُطَيِّبُ رِيحَهُ وَ يُحَسِّنُ دَارَهُ وَ يَكْنُسُ أَفْنِيَتَهُ حَتَّى إِنَّ السِّرَاجَ قَبْلَ مَغِيبِ الشَّمْسِ يَنْفِي الْفَقْرَ وَ يَزِيدُ فِي الرِّزْق‏

امام صادق عليه السلام : خداوند زيبايى و خودآرايى را دوست دارد و از فقر و تظاهر به فقر بيزار است. هرگاه خداوند به بنده اى نعمتى بدهد، دوست دارد اثر آن را در او ببيند. عرض شد: چگونه؟ فرمودند: لباس تميز بپوشد، خود را خوشبو كند، خانه اش را گچكارى كند، جلوى در حياط خود را جاروكند، حتى روشن كردن چراغ قبل از غروب خورشيد فقر را مى برد و روزى را زياد مى كند.

 ارشاد القلوب(دیلمی) ج 1 ، ص 195

حدیث (16) امام صادق علیه السلام :

 غَسْلُ الْإِنَاءِ وَ كَسْحُ الْفِنَاءِ مَجْلَبَةٌ لِلرِّزْق‏

شستن ظرف و جارو زدن جلو در منزل، باعث جلب روزى مى شود.

مکارم الاخلاق ص 127 - خصال ص 54، ح 73

حدیث (17) رسول اكرم صلى الله عليه و آله :

اَلكَذِبُ يَنقُصُ الرِّزقَ؛

دروغ، روزى را كم مى كند.

نهج الفصاحه ص 373 ، ح 1087

حدیث (18) امام صادق عليه السلام:

 إِنَّ النَّاسَ يَسْتَغْنُونَ إِذَا عُدِلَ بَيْنَهُمْ وَ تُنْزِلُ السَّمَاءُ رِزْقَهَا وَ تُخْرِجُ الْأَرْضُ بَرَكَتَهَا بِإِذْنِ اللَّهِ تَعَالَى.

 

اگر در ميان مردم عدالت برقرار شود، همه بى نياز مى شوند و به اذن خداوند متعال آسمان روزى خود را فرو مى فرستد و زمين بركت خويش را بيرون مى ريزد.

كافى(ط-الاسلامیه) ج 3، ص 568، ح 6

حدیث (19) امام على عليه السلام :

إِنَّ العَبدَ لَيَحرُمُ نَفسَهُ الرِّزقَ الحَلالَ بِتَركِ الصَّبرِ، وَ لا يُزادُ عَلى ما قُدِّرَ لَهُ؛


بنده به سبب بى صبرى، خودش را از روزى حلال محروم مى كند و بيشتر از روزى مقدّر هم نصيبش نمى شود.

شرح نهج البلاغه(ابن ابی الحدید) ج3، ص160

حدیث (20) امام حسين عليه السلام :

لَيْسَتِ الْعِفَّةُ بِمَانِعَةٍ رِزْقاً وَ لَا الْحِرْصُ بِجَالِبٍ فَضْلًا وَ إِنَّ الرِّزْقَ مَقْسُومٌ وَ الْأَجَلَ مَحْتُومٌ وَ اسْتِعْمَالَ الْحِرْصِ طَالِبُ الْمَأْثَم‏


نه خوددارى از حرام و ناپسند، مانع روزى مى شود و نه حرص روزىِ بيشتر مى آورد، كه روزى تقسيم شده و اجل حتمى است و حرص به سوى گناه مى كشد.

اعلام الدین ص 428

حدیث (21) امام رضا علیه السلام:

 مَنْ رَضِيَ عَنِ اللَّهِ تَعَالَى بِالْقَلِيلِ مِن‏ الرِّزْقِ رَضِيَ اللَّهُ مِنْهُ بِالْقَلِيلِ مِنَ الْعَمَلِ.


هر کـس به رزق و روزى کم از خدا راضى باشد، خداوند از عمل کم او راضى خواهد بود.

بحـارالانـوار(ط-بیروت)ج 75،ص 356 و 357 ، ح 12

حدیث (22) امام موسى كاظم عليه ‏السلام :

اَداءُ الاَمانَةِ و َالصِّدْقُ يَجْلِبانِ الرِّزْقَ، و َالْخيانَةُ وَ الْكَذِبُ يَجْلِبانِ الفَقْرَ وَ النِّفاقَ؛

اداى امانت و راستگويى روزى را زياد مى ‏كند و خيانت و دروغگويى باعث فقر و نفاق مى ‏شود.

تحف العقول ص 403 - بحارالأنوار(ط-بیروت) ج 75، ص 327

حدیث (23) امام صادق علیه السلام :

صَلاةُ اللَّيْلِ تُحَسِّنُ الْوَجْهَ وَ تُحَسِّنُ الْخُلْقَ وَ تُطَيِّبُ الرِّيحَ وَ تَدُرُّ الرِّزْقَ وَ تَقْضِى الدَّيْنَ وَ تَذْهَبُ بِالْهَمِّ وَ تَجْلُو الْبَصَرَ؛

نماز شب، انسان را خوش ‏سيما، خوش ‏اخلاق و خوشبو مى‏ كند و روزى را زياد و قرض را ادا مى ‏نمايد و غم و اندوه را از بين مى ‏برد و چشم را نورانى مى‏ كند.

ثواب الأعمال ص 42

حدیث (24) امام على علیه السلام :

تَغَرَّبْ عَنِ الْأَوْطَانِ فِي طَلَبِ الْعُلَى‏          وَ سَافِرْ فَفِي‏ الْأَسْفَارِ خَمْسُ‏ فَوَائِدَ

تَفَرُّجُ‏ هَمٍ‏ وَ اكْتِسَابُ‏ مَعِيشَةٍ                  وَ عِلْمٌ وَ آدَابٌ وَ صُحْبَةُ مَاجِد
  

براى كسب بلند مرتبگى از وطن خود دور شو و سفر كن كه در مسافرت پنج فايده است: برطرف شدن اندوه، بدست آوردن روزى و دانش و آداب زندگى، و هم‏نشينى با بزرگواران.

مستدرك الوسائل و مستنبط المسایل ج 8، ص 115، ح 9199

حدیث (25) امام على علیه السلام :

 اللَّهُمَّ ارْزُقْنِي عَقْلًا كَامِلًا وَ عَزْماً ثَاقِباً وَ لُبّاً رَاجِحاً وَ قَلْباً زَكِيّاً وَ عِلْماً كَثِيراً وَ أَدَباً بَارِعاً وَ اجْعَلْ ذَلِكَ كُلَّهُ لِي وَ لَا تَجْعَلْهُ عَلَيَّ بِرَحْمَتِكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ

خدايا مرا عقلى كامل ، تصميمى نافذ، خردى برتر، دلى پاك، دانشى فراوان و ادبى والا روزى كن و تمام اينها را به سود من قرار ده نه به زيانم،اى مهربان‏ترين مهربانان.

بحار الانوار(ط-بیروت) ج 84 ، ص 325 ، ح 14

حدیث (26) امام على علیه السلام :

فى سَعَةِ الاَخْلاقِ كُنوزُ الاَرْزاقِ؛

گنج‏ هاى روزى در وسعت اخلاق نهفته است.

كافى(ط-الاسلامیه) ج 8 ، ص 23

حدیث (27) امام على علیه السلام :

مَنْ ساءَ خُلْقُهُ ضاقَ رِزْقُهُ؛

هر كس بد اخلاق باشد، روزى‏ اش تنگ مى‏شود.

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 264 ، ح 5711

حدیث (28) پيامبر صلی الله علیه و آله و سلم :

مَنِ انْقَطَعَ اِلَى اللّه‏ِ كَفاهُ اللّه‏ُ كُلِّ مَؤُنَةٍ وَ رَزَقَهُ مِنْ حَيْثُ لا يَحْتَسِبُ وَ مَنِ انْقَطَعَ اِلَى الدُّنْيا و َكَلَهُ اللّه‏ُ اِلَيْها؛

هر كس از غير خدا بِبُرد، خداوند، هزينه زندگى او را تأمين مى‏كند و از جايى كه انتظار ندارد، روزى‏اش مى‏دهد؛ امّا هر كس چشم اميدش به دنيا باشد، خداوند، او را به دنيا وا مى‏گذارد.

نهج الفصاحه ص 731 ، ح 2796

حدیث (29) امام على علیه السلام :

ألاستِغفارُ یَزیدُ فی الرّزقِ.


استغفار روزی را زیاد می کند.

خصال ص 505 - جامع الاخبار(شعیری) ص 124

حدیث (30) امام صادق علیه السلام :

مَن حَسُنَ بِرُّهُ بِأهل بَیتِهِ زیدَ فی رزقِه.


کسی که به خانواده اش خوب احسان کند روزیش زیاد میشود.

بحارالانوار(ط-بیروت) ج71، ص 104 ، ح 64

حدیث (31) امام باقر عليه‏ السلام:

مَن حَسُنَت نِیتُه زِیدَ فِی رِزقِه؛


هر که خوش نیت باشد ، روزی اش افزایش می یابد.

کافی(ط-الاسلامیه) ج 2 ، ص 105 ، ح 11

حدیث (32) امام على علیه السلام :

فَعَدَلَ فیها لیبتَلی مَن أرادَ بِمَیسورِها وَ مَعسورَها وَ لیختَبِرَ بِذَلِکَ الشُّکرَ وَ الصَّبرَ مِن عَنیها وَ فَقیرِها


خداوند متعال روزی ها را عادلانه تقسیم کرد تا هر که را بخواهد به وسعت روزی یا تنگی آن بیازماید و میزان سپاسگزاریِ توانگر و شکیباییِ تهیدست را امتحان کند.

نهج البلاغه(صبحی صالح) ص 134 از خطبه 91

حدیث (33) امام صادق علیه السلام :

قلتُ لأبي عبدِاللّه‏ِ (عليه ‏السلام) : الرّجُلُ يَتّجِرُ ، فإنْ هُو آجَرَ نَفسَهُ اُعطِيَ ما يُصِيبُ في تجارتِهِ ، فقالَ: لا يُؤاجِرْ نفسَهُ، و لكنْ يَسترزِق ُ‏اللّه‏َ عزّ و جلّ و يَتَّجِرُ، فإنّهُ إذا آجَرَ نفسَهُ حَظَرَ على نفسِهِ الرِّزْقَ . 


به ابو عبداللّه‏ امام صادق (عليه ‏السلام) عرض ‏كردم:شخصى ‏مى ‏تواند تجارت كند، با اين حال اگر خودش را اجير [ديگرى] سازد، به اندازه‏ اى كه خودش تجارت كند، به او داده مى ‏شود. فرمود: اجير نشود؛ بلكه از خداوند بزرگ روزى طلبد و دست به تجارت زند؛ زيرا اگر اجير شود ، مانع روزى خود شده است.

کافی(ط-الاسلامیه) ج 5 ، ص90 ، ح 3

  • رسم زندگانی

نگاهی به حدیث ثقلین

سه شنبه, ۲۵ فروردين ۱۳۹۴، ۰۲:۰۶ ب.ظ

نگاهی تحلیلی به حدیث ثقلین

حديث ثقلين
حديث ثقلين
حدیث ثقلین

«حدیث ثقلین»، که چون قرآن و اهل بیت در آن ثقلین خوانده شده اند به این نام معروف شده، حدیثی است صحیح که نزد علمای همه مذاهب اسلامی معتبر است و شیعیان آن را از دلایل امامت و خلافت بلافصل امیر المؤمنین علی بن ابی طالب (ع) می شمارند.
مطابق با روایات پیامبر در واپسین روزهای عمر شریف خویش به عنوان وصیتی همیشگی برای امت خود فرمودند: «إنّي تاركٌ فيكم الثّقلين كتاب الله و عترتي لن يفترقا حتّي يردا عليّ الحوض ما إن تمسّكتم بهما لن تضّلوا و لن تزّلوا؛ من در ميان شما امت دو چيز نفيس وزين و گرانبهايي را باقي گذرنده‌ام كه كتاب خدا و عترت من، كه اهل بيت منند، كه اين دو هرگز از همديگر جدا نمي‌شوند تا وقتي كه بر من نزد حوض كوثر وارد شوند. مادامی که به این دو تمسک بجویید گمراه نمی شوید و نمی لغزید».

 

مفهوم «ثقلین»

واژه «ثقلین» دوگونه خوانده می‎شود؛ گاه بر وزن «حَرَمَین» كه مفرد آن «ثَقَل» است، خوانده می‎شود، به معنای چیز گرانمایه و پرارزش و به معنای متاع مسافر نیز آمده است و گاه بر وزن «سِبطَیْن» به معنای شیء سنگین وزن می‎آید.
برخی از محقّقان اولی را به معنای گرانمایه معنوی و دومی را به معنای اعم گرفته‎اند.

واژه «ثقلان» در كلام الهی درباره «جن و انس» به كار رفته (الرحمن، آیه 3) و در سخن پیامبر گرامی اسلام - صلّی الله علیه و آله- بیانگر «قرآن و اهل بیت علیهم السلام » است.

حدیث ثقلین در منظر شیعه

شیعیان این حدیث صحیح و متواتر را یكی از دلائل امامت و وصایت بلافصل حضرت امیر المؤمنین علیه السّلام می‎دانند و آن را به هشتاد و دو طریق، با عبارات گوناگون از رسول خدا ـ صلّی الله علیه و آله ـ روایت كرده‎اند.

این حدیث شریف خطوط مهمی را در برابر مسلمانان ترسیم می‎كند كه به قسمتی از آن‎ها اشاره می‎شود:
1. قرآن و اهل بیت ـ علیه السّلام ـ همیشه همراه یكدیگر و جدایی ناپذیرند و آن‎ها كه طالب حقایق قرآن‎اند، باید به اهل بیت ـ علیه السّلام ـ رجوع كنند.
2. همان گونه كه پیروی از قرآن بدون هیچ گونه قید و شرط بر همه مسلمانان واجب است، پیروی از اهل بیت ـ علیهم السّلام ـ نیز بدون قید و شرط واجب می‎باشد.
3. اهل بیت ـ علیهم السّلام ـ معصوم‎اند؛ زیرا جدایی ناپذیر بودن آن‎ها از قرآن از یك سو و لزوم پیروی بدون قید و شرط از آنان از سوی دیگر، دلیل روشنی بر معصوم بودن آن‎ها از خطا و اشتباه و گناه است؛
4. پیامبر گرامی اسلام ـ صلّی الله علیه و آله ـ در این حدیث شریف فرمود: «این دو همیشه با هم هستند تا در كنار حوض كوثر نزد من آیند، این به خوبی نشان می‎دهد كه در تمام طول تاریخ اسلام فردی از اهل بیت ـ علیه السّلام ـ به عنوان پیشوای معصوم وجود دارد و همان گونه كه قرآن همیشه چراغ هدایت است، آن‎ها نیز همیشه چراغ هدایت‎اند، پس باید كاوش كنیم و در هر عصر و زمان آن‎ها را بیابیم؛
5. از این حدیث شریف استفاده می‎شود كه جدا شدن یا پیشی گرفتن از اهل بیت ـ علیه السّلام ـ پایه گمراهی است و هیچ انتخابی را نباید بر انتخاب آن‎ها مقدم داشت.
6. آن‎ها از همه افضل و اعلم و برترند.

 

حدیث ثقلین در روایات اهل سنت

«حدیث ثقلین» از پرآوازه‎ترین احادیث گنجینه‎های حدیث مسلمانان است و دانشمندان و بزرگان مذاهب اسلامی در كتاب‎ هایشان، اعم از صحاح و سنن و مسائید و تفاسیر و سیره ها و تواریخ و لغت و غیر این‎ها، از این حدیث یاد كرده‎اند.
گفتنی است حدیث شریف «ثقلین» در مقاطع و زمان‎ها و مكان‎های گوناگونی از پیامبر گرامی اسلام ـ صلّی الله علیه و آله ـ صادر شده و با اختلاف‎هایی در الفاظ نقل گردیده است كه عموماً در الفاظی چون «كتاب»، «عترت» و «اهل بیت» مشتركند و دیگر الفاظ، در صدر و ذیل روایات اختلافاتی دیده می‎شود.
اهل سنت این حدیث را معتبر دانسته و آن را از ده‎ها طریق و از بیست و اندی صحابه پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ روایت كرده‎اند.
در كتاب «صحیح مسلم» كه از معروف‎ترین منابع دست اوّل اهل سنّت است چنین آمده: پیامبر خدا ـ صلّی الله علیه و آله ـ در میان ما برخواست و خطبه خواند، در محلی كه آبی بود به نام «خمّ» (غدیر خم) كه در میان مكه و مدینه قرار داشت. پس حمد خدا را به جا آوردو بر او ثنا گفت و موعظه كرد و پند و اندرز داد؛
سپس فرمود: امّا بعد، ای مردم! من بشری هستم و نزدیك است فرستاده پروردگارم بیاید و دعوت او را اجابت كنم و من در میان شما دو چیز گرانمایه به یادگار می‎گذارم؛ نخست، كتاب خدا كه در آن هدایت و نور است، پس كتاب خدا را بگیرید و به آن تمسّك جویید ـ پیامبر درباره قرآن تشویق و ترغیب فراوانی كرد ـ سپس فرمود: و اهل بیتم را؛ و سه بار فرمود: به شما توصیه می‎كنم كه خدا را درباره اهل بیتم فراموش نكنید».

در كتاب معروف سنن ترمذی نیز(صحیح ترمذی)، در بحث مناقب اهل بیت ـ علیه السّلام ـ از قول «جابر بن عبدالله» می‎خوانیم: «رسول خدا ـ صلّی الله علیه و آله ـ را هنگام حج، روز عرفه دیدم كه بر شتر مخصوص خود سوار بود و خطبه می‎خواند. شنیدم كه می‎فرمود: «یا ایها الناس! انی قد تركت فیكم ما ان اخذتم به لن تضلوا؛ كتاب الله و عترتی، اهل بیتی.»؛‌(ای مردم! من در میان شما دو چیز گذاردم كه اگر آن‎ها را بگیرید (و دست به دامن آن‎ها شوید) هرگز گمراه نخواهید شد؛ كتاب خدا وعترتم، اهل بیتم)
سپس ترمذی می‎افزاید:‌همین معنا را ابوذر و ابوسعید (خدری) و زید بن ارقم و خدیفه نیز روایت كرده‎اند.

روایات دیگر این حدیث، چنان كه ذكر شد، در لفظ و محتوا نزدیك و شبیه به هم می‎باشند.
لازم به ذکر است صحت حدیث ثقلین از نظر فریقین در رساله‌ای که «دارالتقریب بین المذاهب الاسلامیه» در مصر در این مورد چاپ نموده به اثبات رسیده ‌است.
علامه سید محمد حسن میر جهانی(ره) در این مورد می گوید:«روایت شریف، از جمله روایات متواتر است و فراتر از یکصد روایت در کتاب های معتبر شیعه و سنی با همان مضمون بیان شده است و بیشتر آنها نیز تواتر لفظی دارند. برای آگاهی بیشتر از این مطلب می توان به کتاب احقاق الحق علامه نور الله شوشتری، عبقات الانوار علامه میرحامد حسین هندی، و الغدیر علامه حاج شیخ عبدالحسین امینی(ره) رجوع نمود.»

  • ۰ نظر
  • ۲۵ فروردين ۹۴ ، ۱۴:۰۶
  • رسم زندگانی

حدیث نفس چیست؟ خطر آن چیست ؟ درمان آن چیست؟

سه شنبه, ۲۵ فروردين ۱۳۹۴، ۰۹:۵۲ ق.ظ

حدیث نفس چیست؟ خطر آن چیست ؟ درمان آن  چیست ؟ 
«حدیث نفس» یک اصطلاح عرفانی و به معنای واگویه کردن وگفتگو با خود است. لغت نامه دهخدا، این واژه را « با خویش گفتن» و« سخن با خویش گفتن» و«بخود گفتن» معنا کرده است.
به عبارت دیگر مکالمه و صحبت کردن نفس انسان با خود او حدیث نفس است.
امکان دارد حدیث نفس نوعی گفتگوی پند گونه و نصیحت مدارانه با خود باشد. به این اعتبار، ملامت و سرزنش نفس لوّامه که پس از وارد شدن انسان به محدوده ممنوعه الهی (گناه ) صورت می گیرد، نوعی حدیث نفس است.
البته حدیث نفس لزوما پس از گناه حاصل نمی شود بلکه انسان می تواند با نفس و با «خود» در همه حال، مشغول گفتگو باشد. برای حدیث نفس لزوماً نیاز به ایجاد صوت نیست، ممکن است صحبت با خود به صورت ذهنی انجام شود. از آن جا که حدیث نفس، فقط نوعی بازگو کردن دانسته ها است، با فکر که حرکت از دانسته ها به سوی نادانسته ها است تفاوت دارد . حدیث نفس باعث می شود چنان ذهن انسان درگیر شود که  مسائل عادی یا مهم زندگی را فراموش کند یا در  فعالیت های روزانه دچار حادثه و تصادف و غیره گردد . 
حضرت صادق آل محمّد صلّی الله علیه و آله و سلّم فرمود:
براى هر مؤمنى چهل روز نمى گذرد، مگر این که گرفتار حدیث نفس مى شود. پس هر وقت حدیث نفس بر کسى عارض شد، دو رکعت نماز بجا آورد و از شّر آن به خدا پناه ببرد.چون یک روز حضرت آدم علیه السّلام از حدیث نفس به خداوند عزّ و جل شکایت کرد.حضرت جبرئیل علیه السّلام نازل شد و فرمود: بگو:« لا حَوْلَ وَ لا قُوَّهَ اِلاّ بِاللّهِ»حضرت آدم علیه السّلام تا این ذکر را فرمود، حدیث نفس او بر طرف شد.

در دستورات اسلامی حداقل 100 مرتبه در روز گفتن این  ذکر وارد شده است .

  • ۰ نظر
  • ۲۵ فروردين ۹۴ ، ۰۹:۵۲
  • رسم زندگانی

وعظه خوبان

سه شنبه, ۲۵ فروردين ۱۳۹۴، ۰۹:۲۵ ق.ظ

وعظه خوبان

این چه عذابی است كه عزیز ما را از یاد می برد. ؟!

ای عزیز، قدری تفكر در قرآن كن. ببین چه عذابی را وعده كرده كه اهل جهنم از مالك می خواهند كه آن ها را بِكُشد ؟! هیهات كه مرگ در كار نیست. ببین خدای تعالی می فرماید: « یا حَسرَتی عَلی ما فرَّطتُ فی جَنبِ اللهِ ». آیا این چه حسرتی است كه خدای تعالی با آن عظمت ، با این تعبیر ذكر می فرماید؟! تدّبّر كن در آیه شریفه قرآن. بی تأمل و تدبّر از آن مگذر، درست تفكُّر كن عزیزم ! قرآن ـ نعوذ بالله ـ كتاب قصّه نیست. با شما شوخی نمی كند. ببین چه می فرماید؟ این چه عذابی است كه عزیز ما را از یاد می برد. ؟!

 [ امام خمینی – ره ، چهل حدیث، ص20 ]

******************************************

وقتی بنا می شود بروند اوّل دعواست !

قال علی علیه السلام : … وَ أَخْرِجُوا مِنَ اَلدُّنْیَا قُلُوبَکُمْ مِنْ قَبْلِ أَنْ تَخْرُجَ مِنْهَا أَبْدَانُکُمْ ( امالی ص 172 )

 قبل از آن که بدنهای شما از دنیا خارج بشود ، دلهایتان را از دنیا خارج کنید! یعنی دلبستگی به دنیا نداشته باشید! … نمی گوید از نِعَم دنیا استفاده نکنید، می فرماید : دلبسته به دنیا نباشید. این دلبستگی است که انسان را بیچاره می کند… بعضی از ماها به زبان می گوییم دلبستگی نداریم،امّا باید حقیقتاً دلبستگی نداشت. یک وقتی یکی از روسای کشور ، چند سال پیش به من می گفت: این آقایانی که مسئولین میانی هستند،دائماً می گویند ما به این میزها علاقه ای نداریم امّا وقتی می خواهیم این ها را جابجا کنیم ، مصیبت است ! به ظاهر می گویند علاقه ای نداریم، دلبستگی نداریم ، اما وقتی بنا می شود بروند اوّل دعواست! می فرماید : قبل از آن که بدنهایتان از دنیا خارج بشود ، دلهایتان را خارج کنید ! بعضی از اهل معنا می گفتند که بعضی از ارواح سرگردان را دیدند که از دنیا خارج شدند اما هنوز خیال می کنند در این دنیایند ، دنبال مال و مَنال و مِلک … دور خودشان دارند می چرخند، هنوز ملتفت نیستند که رفته اند نشئه بعدی، دل هنوز اینجاست !

شرح حدیث از مقام معظم رهبری حضرت آیت ا… امام خامنه ای (مدظله العالی) [ درس خارج مورخ 22/10/1393]

******************************************

  • ۰ نظر
  • ۲۵ فروردين ۹۴ ، ۰۹:۲۵
  • رسم زندگانی